Deze week zijn de Britse regering en de EU het eindelijk eens geworden over een protocol voor de handel met Noord-Ierland. Het Windsor Framework, waarover in beginsel overeenstemming is bereikt, omvat onder meer nieuwe regelingen inzake douane, landbouwproducten en levensmiddelen, geneesmiddelen, btw en accijnzen.
De nieuwe overeenkomst houdt Noord-Ierland binnen de interne markt en zorgt ervoor dat de Ierse landsgrens open blijft. Producten die Noord-Ierland binnenkomen en in het land blijven, kunnen nu via een groene route worden geïmporteerd, terwijl voor Ierland bestemde producten via een rode route worden geleverd.
Om de groene route te kunnen gebruiken, moeten bedrijven zich in het kader van het nieuwe United Kingdom Internal Market Scheme (UKIMS) laten registreren als "trusted trader". Supermarkten en andere grote ondernemingen die bij een bestaande regeling zijn aangesloten, zullen automatisch naar UKIMS worden doorgeschoven.
De overeenkomst moet leiden tot minder bureaucratie en papierwerk.
Justin Leonard van Jackie Leonard and Son, een groothandel in Dublin, juicht de nieuwe overeenkomst toe. "Noord-Ierland zal niet meer als een derde land worden beschouwd, wat de afgelopen jaren het geval was. Ik hoop dat we nu sneller producten uit het VK kunnen krijgen. Ik denk niet dat ze weer de volgende dag aankomen, maar ik hoop dat we een tweedaagse levering kunnen krijgen, in plaats van de huidige 4-5 dagen."
Justin zei dat er de laatste jaren heel weinig Britse producten naar Ierland zijn gekomen vanwege de lange levertijden en het vele papierwerk. Er zullen nog steeds beperkingen gelden voor producten van het Europese vasteland, maar de vertragingen via de Britse landbrug naar Ierland zullen niet zo ernstig zijn als vóór de Windsor-overeenkomst.
Hernieuwde toegang voor Schotse pootaardappelen
Bij de vorige overeenkomst, het Noord-Ierse protocol, werd pootaardappelen uit het VK de toegang tot Noord-Ierland ontzegd. Dit was een zware klap voor de pootaardappelbedrijven, vooral in Schotland, die het merendeel van de pootaardappelen leveren.
Het Windsor Framework zal de Noord-Ierse markt opnieuw openen voor de export van pootgoed.
Wilson's Country, een van de grote aardappelmerken in Noord-Ierland, die aan retailers, cateringbedrijven en levensmiddelen-producenten in heel Ierland zijn producten levert, importeert al meer dan drie decennia pootgoed van hoge kwaliteit uit Schotland.
Angus Wilson van het bedrijf zei dat het jaren zou hebben gekost om in Noord-Ierland een hoogwaardige pootgoedvoorziening te ontwikkelen. "We hebben vóór het verbod pootgoed geïmporteerd en dat de afgelopen twee jaar opgekweekt, maar het verliest na verloop van tijd aan kwaliteit en kracht. We waren plannen aan het maken, maar gelukkig is pootgoed een van de concessies van de kaderregeling en kunnen we nu weer Schots pootgoed importeren. Voor dit jaar is het echter te laat."
"Noord-Ierland kan een toegangspoort tot Europa worden. DEFRA heeft ons geadviseerd het ene jaar Schots pootgoed te telen en de volgende generatie aan Europa te leveren. Dit zou kunnen gebeuren in samenwerking met Schotse pootgoedtelers."