Tholen - De prijzen op de champignonmarkt zijn de laatste maanden weer in de lift gegaan. "Dat was ook noodzakelijk en ze zullen nog wel even moeten aanhouden, want voordat de prijzen kunnen worden doorberekend is in veel gevallen al een periode in het rood gewerkt. Om te compenseren hebben we een langere tijd van deze goede prijzen nodig", vertelt Paul Delbeke van VOC-Districhamp.
Toch is de druk, na een uiterst lastige periode, weer enigszins van de markt af. "De band is iets minder nauw geworden. De vraag is groot, wat mede komt door de tekorten aan andere groenten. Daar schieten de prijzen tot ongekende hoogtes de lucht in. Maal 3 of 4 is geen uitzondering meer. Uiteindelijk is dat natuurlijk ook geen gezonde situatie. Er is een grens waar de consumenten niet overheen gaan om een product te kopen, dus het is wel voordelig voor de consumptie voor champignons, wat dan een goedkoper alternatief is."
Concurrentie vanuit het buitenland ervaart de ondernemer op het moment ook minder. "Onze grootste concurrent is Polen. Daar zitten massaal veel telers, maar door de crisis lijken veel van deze tijdelijk of geheel gestopt te zijn. Ik denk tijdelijk, waardoor we ze wel weer terug verwachten op de markt, maar op dit moment ligt er daardoor wel degelijk veel ruimte voor het Belgische aanbod."
Telers lopen altijd achter de feiten aan
Aan de andere kant blijven aan de aanbodkant de kosten onverminderd hoog voor de telers en tussenhandel. "De energieprijzen zijn dan wel weer genormaliseerd, maar dat weegt niet op tegen andere stijgingen die we meemaken. In ons geval is dat voornamelijk compost, maar ook onder andere verpakkingen, lonen en transport zijn nog steeds zeer duur. Dat zie ik ook niet onmiddellijk naar beneden gaan. Gelukkig houdt de vraag, verwacht ik, ook nog wel even aan, maar we houden altijd in ons achterhoofd wat er kan gebeuren. Er hoeft maar een nieuwe Poetin op te staan en de wereld staat weer op zijn kop met de daarmee niet in te schatten gevolgen."
"Bovendien lopen de telers en tussenhandel eigenlijk altijd achter de feiten aan", vervolgt Paul. "Eerst zijn er de kostenstijgingen en vervolgens kun je pas mondjesmaat de verkoopprijs aan gaan passen aan de nieuwe stijgingen. We nemen bijvoorbeeld vandaag elektriciteit en gas af, maar de gemiddelde prijsafrekening volgt pas anderhalve maand later. Daarna kan er pas opnieuw worden onderhandeld met de klanten over prijsaanpassingen. Intussen maken we dus wel al de kosten zonder deze te kunnen compenseren."
Ondanks dat VOC-Districhamp niet onder de noemer biologisch vermarkt, wordt er bij de teelt geen gebruik gemaakt van middelen dankzij een doortreksysteem. "Dit zorgt voor een splitsing van de teelt, waardoor er minder kans op ziektes is. We hoeven de teeltcellen nooit dood te stomen op het eind van de cyclus, zodat we de energiekosten nog enigszins kunnen beperken. Er wordt ook gedacht aan een tweede keer doortrekken om zo nog een derde teelt bij te nemen, dit zonder ziekterisico en met gratis grondstoffen, waardoor de kg-kostprijs wordt verlaagd."
Robotisering en watermanagement
Kijkend naar de toekomst ziet Paul er wel de nodige veranderingen aan komen in de sector. "Ik denk dat er zeker op het gebied van robotisering wel het één en ander staat te gebeuren. Er zijn tal van ideeën om de oogst te optimaliseren. Er zijn al een aantal opties in het verpakken, maar in de oogst is er nog geen goed alternatief. Wij werken al met een plukband, maar het eindverhaal is nog niet af. We gaan sowieso richting automatisatie en daar houden we dan onze blik ook zeker op gericht. Voorlopig is er echter nog geen adequate robot om het werk volledig uit handen te nemen."
Daarnaast wordt water een essentieel onderdeel van de strategie in de toekomst, verwacht hij. "In deze sector hebben we enorm veel water nodig. In Nederland en België lukt het nog wel om hiermee om te gaan, maar we voelen toch al druk van de overheid op niveau van stockage en hergebruik. In Zuid-Europa daarentegen vecht men echt tegen een tekort. We zien het in de vollegrondsgroenten al volop, het grondwater daalt jaar na jaar, sommige meren staan maar voor de helft gevuld in een periode waar ze normaal overvol moeten staan. Men zal zich moeten aanpassen aan de nieuwe klimatologische realiteit."
Op het gebied van verpakkingen ziet Paul daarentegen niet veel verandering in de nabije toekomst. "Afstap van plastic is simpelweg heel lastig. Uiteindelijk zullen we ooit misschien naar alternatieven toe gaan, maar vooralsnog zijn deze te duur. Alles wat anders is dan plastic doet de kostprijs dermate stijgen, dat we deze ook zouden moeten doorrekenen en dat kan niet, omdat de champignons moeten betaalbaar blijven daar het geen luxeproduct is."
Voor meer informatie:
Paul Delbeke
VOC-Districhamp
Brugsesteenweg 66
8740 Pittem, België
+32 51 48 58 97
info@voc-districhamp.be
www.voc-districhamp.be