Het Franse Ferme de la Motte wordt sinds 1967 gerund door de familie Lemaire en bevindt zich in het Loiredal. Het bedrijf is gespecialiseerd in het zowel op conventionele wijze als op biologisch wijze telen van knoflook, uien, sjalotten en echalions, pompoen, aardappelen en groenten die uitsluitend via de merken 'Ferme de la Motte' en 'Echo de nature' en binnen het gespecialiseerde biologische netwerk op de markt worden gebracht.
In 1997 schakelde Ferme de la Motte over op biologisch telen, eerst in de vorm van een samenwerking met een aangrenzende biologische teler en vervolgens in de vorm van een omschakeling naar biologisch telen op 80 hectare in 2001 voor het op biologische wijze telen van uien, aardappelen, rode bieten en pompoen. Rond dezelfde tijd werd de oude uienopslag omgebouwd tot een pakstation en volledig ingericht op de biologische activiteit. De producten van Ferme de la Motte zijn verkrijgbaar in supermarkten, groothandels en gespecialiseerde biologische netwerken.
De ontwikkeling van de biologische sector is inmiddels aanzienlijk vertraagd. Alle biologische sectoren zijn getroffen, maar vooral de biologische AGF-sector.
Na enkele jaren van groei met dubbele cijfers en een sterke versnelling van die groei tijdens de coronapandemie te hebben doorgemaakt, heeft de biologische sector het nu dus behoorlijk zwaar in Frankrijk. "De pandemie zorgde voor een boost in de verkoop van biologische producten, maar op dit moment zijn we weer terug op het niveau van dat van 2018/2019", vertelt directeur verkoop en marketing Emilie Daquin. Dat we ons weer in deze situatie bevinden is te wijten aan diverse factoren; het overaanbod tegenover een dalende vraag is daar één van. "Sinds 2019 zijn honderden en misschien zelfs duizenden teeltbedrijven overgestapt op biologisch telen. Ruimte maken voor deze nieuwkomers is alleen wel een hele uitdaging geweest. Op dit moment zijn de biologische opbrengsten kleiner geworden en sommige telers die op biologisch telen waren overgeschakeld, zullen niet op dezelfde manier kunnen doorgaan. Het aanbod was al groter dan de vraag, maar nu is ook de vraag zelf kleiner geworden", legt vestigingsmanager Cécile Perret uit. Sommige telers overwegen hierdoor zelfs om weer over te schakelen op conventioneel telen. "Door de zwakke markt zijn we genoodzaakt onze arealen en (dus ook onze) opbrengsten te verkleinen."
Een ander gegeven dat door meer professionals uit de sector wordt gedeeld, is dat biologische producten moeten concurreren met tal van 'derde-weg'-keurmerken die bijna 3 jaar geleden op de markt zijn gekomen. Enkele voorbeelden daarvan zijn het HEV-keurmerk, het keurmerk dat laat zien dat producten 100% residuvrij zijn geteeld, en de keurmerken die laten zien dat producten lokaal zijn geteeld. "Een tijd geleden was het onderscheid tussen conventionele producten en biologische producten duidelijker. Tegenwoordig zijn consumenten door de wildgroei aan keurmerken vooral in de war. Er moet veel aan communicatie worden gedaan om consumenten bewuster te maken en beter uit te kunnen leggen wat biologisch telen precies inhoudt. Wij geloven dat zoiets de situatie zeker kan en zal veranderen", zegt Emilie.
Volgens Cécile "heeft de biologische sector altijd al moeite gehad om de troeven uit te dragen. Er is niet alleen sprake van een communicatieprobleem waar iets aan gedaan kan worden, maar ook op andere gebieden kan meer worden gedaan. Het is geweldig om te zien dat er allerlei inspanningen zijn geleverd om het conventionele teeltproces te verbeteren, maar bij het biologisch teeltproces zijn de regels nog veel strikter. Aan biologisch telen zijn bijvoorbeeld diverse precieze teeltmethoden gekoppeld waar echt meer over moet worden verteld." Ferme de la Motte is sinds 2019 ook HEV gecertificeerd en biedt een assortiment producten aan dat 100% residuvrij is geteeld.
Ook de daling van de koopkracht speelt een rol bij de dalende verkoopaantallen van biologische producten die sinds 2021 wordt waargenomen. Gezien de hogere prijzen van biologische producten in door de inflatie zijn consumenten eerder geneigd zich te richten op goedkopere producten. "Dit fenomeen doet zich vooral voor in de supermarkten, waar bijna 50% minder biologische AGF-producten wordt verkocht. De daling van het aantal verkochte producten wordt versneld door de daling van het aantal aangeboden biologische producten in de supermarkten. Volgens IRI schommelde de afname van het aantal aangeboden producten procentueel gezien eerst tussen de -0,5 en -1,6% ten opzichte van dezelfde periode in 2021, om vervolgens nog sneller af te nemen van -3% naar -4,6% en -7,1%, nog sneller dan de afname van het aantal verkochte producten sinds mei 2022. Met deze afname van het aantal biologische producten in de winkels kopen consumenten natuurlijk ook automatisch minder biologische producten. Waar voorheen bijvoorbeeld 90% van de biologische aardappelen in de supermarkten aanwezig was, zijn de cijfers op dit moment gedaald tot 81% (bron: France AgriMer)."
"Onze klanten zijn zich bewust van de problemen die wij als telers ondervinden en zijn bereid ons te steunen", vertelt Emilie. De partners van Ferme de la Motte hebben al naar verschillende innovaties verwezen: biologische friet, biologische Label Rouge-aardappelen, de eerste Franse biologische witte ui en Franse biologische zwarte knoflook. "Verder denken we met hen na over nieuwe promotieaanbiedingen om onze consumenten mee terug te kunnen winnen."
Hoewel Ferme de la Motte vooral een echte Franse specialist op het gebied van knoflook en uien is, is het bedrijf ook buiten Frankrijk actief, met name in andere landen binnen Europa en in de Verenigde Staten. "Europese consumenten hebben altijd een voorkeur voor nationale producten. De Duitsers zullen bijvoorbeeld eerder kiezen voor binnenlandse, Duitse biologische producten en daarna pas voor Franse biologische producten. En hoewel de prijs het belangrijkste aankoopcriterium blijft, is ook de reputatie van Franse producten een voordeel. "De kracht van Franse producten heeft alles te maken met de gebieden waar ze worden geteeld en de garanties die bepaalde keurmerken als BOB en BGA kunnen bieden. Wij staan bijvoorbeeld ook bekend om de kwaliteit van onze 'Made in France'-producten en zijn de grootste sjalottentelers van Frankrijk!"
Voor meer informatie:
Ferme de la Motte
52, rue du Château, 41370 Talcy, Frankrijk
Tel. : +33 (0)2 54 81 44 22
contact@fermedelamotte.com