De vooruitzichten voor de consumptie van groenten en fruit blijven in de Europese Unie onder druk staan. Dit zijn de conclusies van de laatste consumptietrends die in Freshfel Europe zijn besproken aan de hand van een overzicht van de trends in de lidstaten, die 75% van de EU-bevolking bestrijken. "Ondanks een zeer positief momentum voor de groei van de consumptie, wordt de overgang naar een gezondere en duurzamere voeding voor de Europese consument door diverse factoren sterk belemmerd."
Zorgwekkend
Uit de laatste bevindingen van de Freshfel Europe Consumption Monitor blijkt dat de gemiddelde consumptie van AGF in 2021 gemiddeld 364 gr/capita/dag bedroeg, een cijfer dat in 2022 met ongeveer 10% zou kunnen dalen zodra de definitieve gegevens van vorig jaar bekend zijn.
Dit is bijzonder zorgwekkend volgens de belangenbehartiger, omdat het ver onder de minimumaanbeveling van de WHO van 400 gr blijft. "Deze cijfers zijn het gevolg van de lage consumptie door millennials en de jongste generaties, de consumenten van morgen. Onder de moeilijke economische omstandigheden is de consumptie onder de bevolking met lage inkomens ook bijzonder zorgwekkend. Niet alleen voor Freshfel Europe, maar ook voor de retailerorganisatie EuroCommerce en de consumentenorganisatie BEUC, die de bijeenkomst bijwoonden om hun standpunten te delen, werd voorlichting en betrokkenheid van de consument bij de keuze voor gezonde, betaalbare en duurzame voeding als prioriteit aangemerkt."
De economische crisis die alle lidstaten treft na de oorlog in Oekraïne en het toenemende protectionisme in de wereld hebben ernstige gevolgen voor de koopkracht van de consumenten en beperken hun uitgaven voor levensmiddelen. In tijden van crisis neigen deze consumenten naar minder gezonde voeding, die als energiezuiniger en goedkoper wordt ervaren.
Misvatting
Algemeen afgevaardigde Philippe Binard van Freshfel Europe benadrukte: "De consumenten hebben een fundamentele misvatting over de prijzen van groenten en fruit in de schappen van de supermarkten. Groenten en fruit zijn de meest betaalbare producten en hebben ook onbetwiste gezondheids- en milieuvoordelen. Prijs en waarde van AGF zijn beide zeer aantrekkelijk in het levensmiddelen-assortiment."
Hij voegde daaraan toe: "In vergelijking met andere levensmiddelencategorieën zijn de prijzen van groenten en fruit minder gestegen dan de gemiddelde inflatie. Een dieet met 5 porties per dag of de helft van het bord met groenten en fruit kan worden bereikt met € 1 of € 2 per persoon per dag. Ter vergelijking: voor de overheidsuitgaven van de sociale zekerheid zijn de kosten van ongezonde voeding twee keer zo hoog als de totale waarde van de voedselmarkt, wat volgens het World Economic Forum overeenkomt met € 6 bln aan uitgaven voor sociale zekerheid in de EU."
De sector moet de kloof dichten tussen het bewustzijn van de voordelen van AGF en de concrete acties die zowel door de autoriteiten als door de consumenten moeten worden ondernomen. Volgens een onderzoek van Eurostat haalt slechts 12% van de consumenten in de EU hun 5 porties per dag en, wat alarmerend is, 33% eet niet elke dag groenten en fruit. Het is nu belangrijk voort te bouwen op de hernieuwde belangstelling van de consumenten tijdens de Covid-19-pandemie om de tijd te nemen om een grote verscheidenheid aan groenten en fruit te bereiden en te eten.
Niet ambitieus genoeg
Gebleken is dat AGF een essentieel segment van het levensmiddelenassortiment vormt en deel uitmaakt van de oplossing voor de doelstellingen van de Europese Green Deal (bijdrage tot CO20-neutraliteit en lage CO2-uitstoot), de Farm to Fork-strategie (overgang naar een plantaardig dieet) en het EU-plan ter bestrijding van kanker (preventieve rol van groenten en fruit bij niet-overdraagbare ziekten).
Binard: "Helaas zijn de beleidsmakers niet coherent bij de uitvoering van deze strategieën en zijn zij niet ambitieus genoeg. Een efficiënt promotiebeleid ten aanzien van generatie Y (millennials) en Z en onderwijsprogramma's op scholen voor generatie alfa zijn van cruciaal belang. Voor de sector is ook een belangrijke rol weggelegd bij de begeleiding van consumenten om hun bewustzijn van de gezondheidsvoordelen van AGF om te zetten in concreet eetgedrag. Daarnaast blijft een betere communicatie met de consument over verwachtingen ten aanzien van maatschappelijke bezorgdheid, prijs en verkeerde beeldvorming van essentieel belang, terwijl tegelijkertijd aantrekkelijke smaken, diversiteit en gemak van de producten worden geboden. Dit is een essentiële verantwoordelijkheid van de sector om te kunnen concurreren met andere levensmiddelencategorieën."
Inflatie
Uit de laatste consumptietrends blijkt dat het consumptieniveau daalt. De koopkracht van consumenten staat onder druk als gevolg van inflatie en hoge energierekeningen voor huishoudens. Hierdoor veranderen de aankooppatronen van producten van topkwaliteit en biologische producten, naar het zoeken van aanbiedingen en kortingen, en naar het verminderen van de aankoophoeveelheden.
Binard benadrukte: "In deze veranderende omgeving is het belangrijk om waarde te blijven toevoegen aan onze producten, ook al wordt de prijs de enige prioriteit van de consument. De consument moet eraan worden herinnerd dat AGF betaalbaar is en in het perspectief van veranderde levensmiddelen wordt geplaatst als goedkope en gezonde optie. De consument zal ook zijn deel van de stijgende kosten voor telers en andere belanghebbenden in de toeleveringsketen op zich moeten nemen om de winstgevendheid en het voortbestaan van de essentiële groenten- en fruitsector te garanderen."
Marktcijfers
In 2021 bedroeg de marktomvang voor verse groenten en fruit 75 mln ton, waarvan 11,6 mln ton in Italië, 11 mln ton in Duitsland, 10 mln ton in Frankrijk, 9 mln ton in Spanje en 7,2 mln ton in Polen. Het meest geconsumeerde fruit in Europa zijn appelen, bananen, sinaasappelen, druiven en perziken/nectarines, terwijl blauwe bessen het segment vormen dat in veel lidstaten zoals Duitsland en Polen de meest dynamische groei doormaakt. Voor groenten zijn respectievelijk tomaten, kool, wortelen, komkommers en paprika's de meest geconsumeerde producten.
Prijs belangrijker dan kwaliteit
De leden van Freshfel Europe hebben in hun overzicht van de meest recente factoren voor de consumptie bevestigd dat de beslissing van de consument gedurende de laatste maanden in heel Europa voornamelijk wordt bepaald door de prijs en dat de consument minder voedingsmiddelen koopt.
Binard: "Deze trend is van invloed op de frequentie en de plaats van aankoop, waar een concentratie van aankopen aan het begin van de maand plaatsvindt in combinatie met een vermindering van gekochte ingrediënten en artikelen. Premium labels en biologische verkoop zijn de segmenten die het meest afnemen."
Daarnaast bevestigden de leden van de vereniging ook dat de consumenten onverminderd voorstander zijn van lokale en seizoensgebonden aankopen en graag geïnformeerd willen worden over de oorsprong, de variëteit, de teelt, duurzame praktijken en eventueel tips voor de bereiding of consumptie.
De leden van Freshfel Europe blijven erop vertrouwen dat de consumptie van AGF in de komende maanden kan worden gestimuleerd door met alle partijen in de toeleveringsketen partnerschappen aan te gaan, hoogwaardige en betaalbare producten aan te bieden en retailers vertrouwen te geven om het aandeel van de categorie als essentieel onderdeel van een duurzame en gezonde voeding voor de Europese consument in 2023 uit te bouwen.
Voor meer informatie:
Freshfel Europe
+32 (0)2 777 15 80
info@freshfel.org
www.freshfel.org