Enkele Franse biologische organisaties, federaties en vakbonden, waaronder FNAB en Synabio, hebben besloten het HEV-keurmerk aan te vallen voor het gebouw waar de Franse Raad van State in huist. Hieronder volgt hun verklaring:
"Net nu de Franse regering onlangs de normen voor het High Environmental Value-keurmerk (het HEV-keurmerk) marginaal heeft gewijzigd, heeft een groep consumenten-, milieu- en gezondheidsorganisaties, een aantal land- en tuinbouwers en een aantal biologische bedrijven* een klacht ingediend bij de Franse Raad van State. Met het indienen van de klacht willen ze de al meer dan 10 jaar durende misleiding van consumenten onder de aandacht brengen en een einde maken aan de greenwashing die door het HEV-keurmerk in stand wordt gehouden."
Het HEV-label is sinds 2011 in strijd met de Franse wet
De Franse wet bepaalt sinds 2011 dat het HEV-keurmerk teeltmethoden die bijzonder milieuvriendelijk zijn moet belonen. De resultaten van enkele onderzoeken die zijn uitgevoerd door medewerkers van het Office Français de la Biodiversité, het Franse bureau voor biodiversiteit, en het Institute for Sustainable Development and International Relations, het Franse Instituut voor duurzame ontwikkeling en internationale betrekkingen (IDDRI) hebben echter aangetoond dat de richtlijnen voor het kunnen verkrijgen van het HEV-keurmerk niet veel strenger waren dan die van de gemiddelde Franse teeltmethoden.
In 2022 werd daarom de door de regering ondernomen norm herzien en uiteindelijk in november goedgekeurd, met als doel de richtlijnen zogenaamd strenger te maken. Dit heeft de situatie echter niet verbeterd. Ook het laatste verslag van het Franse bureau voor biodiversiteit uit 2022 bevestigt dat de wijzigingen van de norm de milieuprestaties van het keurmerk niet hebben verbeterd. Er wordt bijvoorbeeld niet geëist dat de basisregels van het gemeenschappelijk land- en tuinbouwbeleid worden nageleefd, en erger nog, het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen als synthetische meststoffen en pesticiden die bijzonder schadelijk zijn voor het milieu en de menselijke gezondheid blijft gewoon toegestaan. Voedingsmiddelen die worden geteeld met behulp van stoffen die het endocriene systeem verstoren, die kankerverwekkend, mutageen en reprotoxisch kunnen zijn en producten die het water vervuilen of schadelijke gevolgen hebben voor de biodiversiteit, blijven dus gewoon toegestaan. Dit gegeven is niet verenigbaar met een keurmerk dat beweert van grote ecologische waarde te zijn.
De wet moet een einde maken aan deze vorm van fraude
De door de organisaties gevraagde juridische analyse toont aan dat het hanteren van het HEV-keurmerk een fraude in het nadeel van consumenten werkt. De belofte van milieuvriendelijkheid die de naam van het keurmerk impliceert en die wettelijk verplicht is, wordt door de nieuwe norm echter nog steeds niet ingelost.
"Het HEV-keurmerk heeft nooit het doel gehad om garant te staan voor grote milieuprestaties. Als dat wel zo was, zou de norm namelijk veel ambitieuzer zijn geweest. Het keurmerk zou telers er minimaal toe kunnen aanzetten na te denken over de milieuvriendelijkheid van hun teelttechnieken en deze hopelijk te veranderen. Het probleem is dat het keurmerk weliswaar steeds vaker op producten wordt aangebracht, maar dat het consumenten misleidt die er, doordat ze niet beter weten, een model met een positief effect op het milieu in zien. Ons doel is om aan te tonen dat dit helaas verre van het geval is en dat het onaanvaardbaar is om dergelijke fraude te laten voortbestaan".
Er bestaat een model dat biologische land- en tuinbouw heet en dat natuurlijk voor verbetering vatbaar is, maar een van de grootste milieuprestaties vertegenwoordigt. Elke steun van de staat aan misleidende commerciële beweringen die de perceptie van consumenten vertroebelen, moet volgens de biologische organisaties onmiddellijk worden stopgezet. Uit een in 2022 gehouden enquête van Interfel (Interprofession des fruits et légumes) over biologische groenten en fruit blijkt dat 55% van de deelnemers gelooft dat het HEV-keurmerk aan strenge specificaties is onderworpen, dat 48% denkt dat HEV-groenten en -fruit aan strenge controles worden onderworpen en dat 44% HEV-groenten en -fruit volledig vertrouwt. Deze uitkomsten bewijzen dat consumenten voor de gek worden gehouden en dan vooral door het keurmerk zelf. Hieraan moet onmiddellijk een einde komen."
* UFC-Que Choisir, Générations Futures, Agir Pour l'Environnement, Fédération Nationale d'Agriculture Biologique (FNAB) , Syndicat National des entreprises de l'agroalimentaire bio (Synabio), Bio consom'acteurs, Réseau Environnement Santé.