Oogst, verpakking, transport, haven- en luchthavenactiviteit zijn in Peru opnieuw bijna tot stilstand gekomen na grote protesten in de hoofdstad Lima en andere provinciesteden. Sommige telers, exporteurs, kwekerijen en vervoerders van de belangrijkste exportproducten (druiven, blauwe bessen, mango's en avocado's) vertellen over de gevolgen van de rellen op hun bedrijfsactiviteit.
De Peruaanse presidente Dina Boluarte
"We staan voor financiële uitdagingen als een direct gevolg van de stakingen", zegt een grote blauwe bessenteler en -exporteur. "Er zijn minder arbeidskrachten beschikbaar voor het dagelijkse werk. De oogst loopt achter op schema en er zijn dus minder hoeveelheden om te exporteren. Het reeds geoogste product blijft ook vaak in het pakstation, want het is een uitdaging om de haven of luchthaven op tijd te kunnen bereiken. We zijn natuurlijk helemaal niet het enige getroffen bedrijf. Ons personeel weet dat we alles moeten doen om aan de slag te blijven en onze sector te beschermen. Het is de enige manier om brood op de plank te blijven krijgen."
"De situatie is niet prettig. We lijden allemaal onder dit wanbestuur. De regering handelt niet met voldoende harde hand om de stabiliteit in het land te waarborgen. We hebben nog steeds last van onderbroken toegangswegen en vertragingen bij het bereiken van de haven. Maar we proberen controle te houden over wat in onze handen ligt. Er zijn ook gebieden die meer getroffen zijn dan andere. Het zuiden heeft het lastiger dan het noorden van Peru. Ook verpakkingsmateriaal bereikt niet op tijd de pakstations."
"Het blijft hier vrij rustig, maar de mensen zijn over het algemeen zenuwachtiger dan voorheen", zegt een druiventeler uit het noorden van Peru. "Er is nog een kleine groep telers bezig met de oogst van druiven en blauwe bessen. In het zuiden gaan de rellen door en vandaag (donderdag 19 januari) wordt een moeilijke dag. Er is een protest voorzien in het centrum van Lima. Ik hoop dat het vreedzaam blijft."
"We maken ons echt zorgen omdat er protesten en blokkades zijn in Arequipa en Virú", merkt een andere druiventeler met teeltbedrijven in verschillende delen van Peru op. "We hebben besloten de verzendingen stop te zetten, omdat we niemand van ons team of onze vervoerders in gevaar willen brengen. Gezien het geweld zien we ons genoodzaakt om onze export tot nader order te annuleren. De situatie baart echt zorgen. Ze nemen onder andere de luchthavens weer in. Gelukkig hebben we de druivenoogst al achter de rug. In die zin zijn we gerust. We bieden onze klanten onze excuses aan en we hopen dat de rust gauw terugkeert voor het welzijn van alle Peruanen en de zwaar getroffen fruitsector."
Ondanks een verlengde noodtoestand en avondklok in Lima en zuidelijke steden, waar de meeste demonstranten van inheemse afkomst wonen, reden er vorige week heel wat bussen naar de hoofdstad voor de grote mars van donderdag 19 januari. Bij een treffen tussen politie en demonstranten in de nacht van woensdag op donderdag viel nog een dode en raakten meerdere mensen gewond. Dit brengt het dodental sinds december vorig jaar op meer dan 50 mensen. Presidente Dina Boluarte zei in een televisietoespraak laat op de avond dat demonstranten de macht van de wet zullen ondergaan. Ze nodigde opnieuw alle betrokkenen uit tot een vreedzame dialoog. Demonstranten eisen het aftreden van de president, de wijziging van de grondwet en ook het ontbinden van het parlement.
Op de vraag welke korte- en langetermijnoplossingen zij voor Peru zien, reageerden de telers als volgt: "Een kortetermijnoplossing is moeilijk, maar ik geloof dat het begint met de verkiezing van een nieuwe president, idealiter ook parlementsverkiezingen. Dat laatste lijkt moeilijker, want het huidige parlement zou dan tot ontbinding moeten beslissen drie jaar voor het einde van de termijn. Het eventuele aftreden van de huidige president zal daar niets aan veranderen. Als er een snelle oplossing komt, verwacht ik dat dit een zeer klein effect zal hebben op langetermijninvesteringen. Op de korte termijn is dat anders, want bij instabiliteit kunnen de overheidsinstellingen hun dagelijkse taken niet verrichten."