Met een baalprijs die al een paar weken rond de 35 cent ligt, tekorten op de wereldmarkt en een brede vraag kan er eindelijk weer wat verdiend worden op de uienmarkt. Maar zijn de afnemers in hoofdzakelijk de Afrikaanse landen ook bereid om een nog hogere prijs te betalen als straks al de uien in de schuur liggen? Het zorgde in elk geval de afgelopen weken voor de nodige spanning en speculatie, want er is veel geld onderweg. Voor de uienspecial in Primeur die dit weekend verschijnt, deden we een belrondje van Sint Maartensdijk tot Sint Jacobiparochie en van Kruiningen tot Kerkrade wat de verwachtingen voor het seizoen zijn.
"Er is enorm gespeculeerd dit seizoen, waarbij veel partijen vroeg zijn ingestapt. De grote vraag is nu welke kant de markt opgaat. Met de wetenschap dat we minder uien tot onze beschikking hebben dan vorig jaar en met de tekorten die er wereldwijd zijn kan het eigenlijk maar één kant op. De grote vraag is alleen wanneer we het plafond bereiken en daar weet eigenlijk nog niemand het echte antwoord op", zo stelde Maarten van Damme van Dacomex.
Volgens Tjerk Nagel van Konaxx is de markt juist een beetje lui-duur geworden. “Zo’n uitspraak van Poetin over een op handen zijnde militaire mobilisatie werkt ook niet mee. Ik zeg niet dat dit meteen de uienhandel raakt, maar de graanbeurzen reageren er wel op en onzekerheid is nooit bevorderlijk voor de markt. Bovendien merk je toch ook wel dat de markt piept en kraakt. Hoge uienprijzen betekenen ook gigantische facturen. Met geldstromen die stroperig verlopen, is voorzichtigheid toch geboden.”
"Wel zien we dat de grove maten veel minder beschikbaar zijn, dat zal gedurende het seizoen nog wel een thema worden", verwacht Rene Vanwersch van Mulder Onions. Alle maten boven de 70 moet je echt bij elkaar zoeken, dat was met de plantuien nog niet zo’n probleem en dat zal best een puzzel worden. Wanneer je veel uien van de 50-70 sortering naar Afrika stuurt, blijf je namelijk weer met de drielingen zitten en dat is toch een lastigere markt. Zeker als er bijvoorbeeld vanuit een markt als de Filipijnen, altijd goed voor drielingen, geen licenties worden afgegeven.”
“Door de lage opbrengsten is er wel perspectief voor een goede afzet. Niet dat we het nu zo ontzettend druk hebben, maar de vraag naar rode uien is voor deze tijd gewoon goed", aldus Carl van de Wiel van Agro Centre Holland. "En onze piekmaanden zijn in de rode uien traditiegetrouw pas in de maanden maart en april. Het plantuienseizoen is gebeurd en we zijn volledig over op de zaaiuien. Het voordeel hiervan is dat die ook voor de verre bestemmingen geschikt zijn. De vraag is breed, onder meer vanuit de Midden- en Zuid-Amerika, Afrika, maar ook Duitsland en het Verenigd Koninkrijk doen goed mee. Zeker ook in landen als Duitsland en Polen zijn de producties een stuk lager. Ik heb er een goede hoop op dat veel landen hun uien dit jaar niet lang kunnen bewaren en dan blijven wij als één van de landen over met goede uien in de bewaring."
Ondanks de niet al te hoge opbrengsten verwacht Rémy Tanghe van RTL Onions nog wel een lichte groei van het Belgische uienareaal. “Je hebt hier wel wat telers die de groenteteelt beu zijn en uitbreidingsmogelijkheden zien in de uien, maar van een explosieve groei zal geen sprake meer zijn. In de uien zijn er nog relatief veel vrije telers, zij kunnen van de huidige hoge prijs genieten, dat zorgt gezien de lage opbrengsten wel voor wat verzachting. Maar het is hard nodig ook dat er wat verdiend wordt, zeker gezien de gestegen kosten.”
Of er met een dergelijke prijs ook meer wordt verdiend door de handel, is volgens Gerard Vos van Vos Onions echter geen vanzelfsprekendheid. “Mensen zeggen soms makkelijk dat er aan een prijs van 35 cent meer te verdienen valt dan van 10 cent, maar er moet wel voldoende marge tussen de telersprijs en de baalprijs zitten. Uiteindelijk staat of valt alles met de kostprijs. Vergeet niet dat de energiekosten ook een stuk hoger zijn geworden.”
Iets wat wel duidelijk is veranderd, zijn de seizoensdruktes. “Het gros van de uien gaat tegenwoordig in het najaar weg. Een aantal jaar geleden was die verhouding nog gelijk en volgens mijn broers, die nog een stukje ouder zijn dan ik, was het vroeger zelfs na de Kerst drukker dan ervoor. De laatste jaren gaat echter zo’n 70% van de uien voor de Kerst al weg en moeten we met dezelfde capaciteit de overige 30% over de tweede helft van het seizoen zien uit te smeren. Omdat wij vooral gele uien met Afrika als bestemming hebben, geldt dat voor ons misschien nog wel meer dan voor collega-verpakkers,” vertelt Boudewijn Jansen van Arjazon.
Arjazon vond hiervoor een verrassende oplossing met de opstart van het bedrijf Mega-Schutting. “Niet dat we hiervoor het schuttingbedrijf zijn gestart, maar de seizoenen bleken elkaar perfect aan te vullen. In het najaar is het in de uien topdrukte en loopt de verkoop van schuttingen behoorlijk terug. Die verkoop is hoofdzakelijk in het voorjaar, waarin het de laatste jaren een stuk rustiger was in de uien. Vandaar dat we de laatste jaren behoorlijk wat personeel – van kader tot heftruckchauffeurs – van januari tot eind juni in de schuttingen aan het werk hebben. Ook ik ben de eerste helft van het jaar vooral voor Mega-Schutting actief geweest. Dit bedrijf heeft een enorme vlucht genomen, dat hadden we zelf ook niet verwacht. Nu zijn de druktes niet altijd met een schaartje te knippen, dus je hebt altijd weken waarin de piek samenvalt, maar voor onze arbeidsspreiding is het een hele mooie oplossing gebleken.”
De complete voorbeschouwing lezen? Neem een abonnement op Primeur en wij sturen je de uienspecial toe
maarten@dacomex.nl
tjerk@konaxx.nl
rene@mulder-onions.com
info@red-onion.com
Remy@rtlpatat.be
gerard@vosonions.nl
boudewijn@arjazon.nl