De Oostkaap eindigt het citrusexportseizoen op een frustrerende noot, aangezien er zendingen van twee weken moesten worden verpakt voor de MSC Carole (volgende week zal de MSC Domitille Port Elizabeth overslaan).
De planning van sinaasappeltransporten naar de EU is dit seizoen gecompliceerd: vanwege nieuwe koudevoorschriften zijn sommige exporteurs vorige week gestopt met het verpakken van Valencia's; fruit dat deze week is verpakt, kan niet op tijd worden gekoeld om op de MSC Carole te worden geladen (gelukkig kan het laden voor het VK tot donderdag doorgaan).
Op haar beurt zal de MSC Carole Kaapstad overslaan op haar reis naar het noorden, waardoor de planning van de Westkaapse exporteurs voor het VK en de EU ook wordt verstoord (in dit stadium verwachten ze vanuit Kaapstad te kunnen laden, op de MSC Polaris die nog onderweg is). Wanneer een schip een haven verlaat, missen deze zendingen echter hun geplande plaats in hun specifieke programma en dit is dan een gemiste marktkans.
De extra Europese lijn die Maersk in juni naar Port Elizabeth bracht om de Oostkaap tijdens het citrusseizoen af te handelen, was een tijdelijke maatregel en het laatste schip vertrok vorige week. Dat maakt dat er nog veel fruit over is dat vanuit de Oostkaap naar de Europese Unie moet.
De Ngqura-containerterminal, Oostkaap
Winstgevendheid van export neemt af
De activiteiten vanuit de haven van Kaapstad zijn dit seizoen ook wisselvallig geweest, omdat er niet altijd voldoende materieel of ruimte beschikbaar is. Exporteurs zeggen dat ze soms containers hebben, maar dat er dan geen plaats is op het schip. Soms sturen de scheepvaartmaatschappijen zonder aankondiging een kleiner schip.
"Het is een enorm moeilijk seizoen geweest", zegt een exporteur van citrus uit de Westkaap die niet bij naam genoemd wil worden. "Dat komt vooral door onze kosten, waarvan de verzendkosten volledig uit de hand lopen. Een producent, verpakker of exporteur kan niets doen om gunstiger tarieven te bedingen of om de kostenstructuur naar beneden bij te stellen."
Hij voegt eraan toe dat alle protesten bij de maatschappijen aan dovemans oren zijn gericht, "met een arrogantie die me verbaast": "De maatschappijen doen gewoon wat ze willen, zonder zich te bekommeren om het feit dat onze export vanwege de verzendkosten niet meer winstgevend is."
Verzendkosten zijn het dubbele van teeltkosten
In zijn laatste nieuwsbrief merkt de CEO van de Citrus Growers' Association, Justin Chadwick, op dat, nu de maatschappijen hun prijzen tussen het eerste kwartaal van 2020 en dat van 2022 met 128% verhogen, "telers bijna twee keer meer moeten betalen om hun fruit te verschepen, dan wat het kost om het in de loop van een heel jaar te telen."
"Om verdere prijsstijgingen te voorkomen en prijsstabiliteit in de toekomst te garanderen, is de CGA in gesprek met andere fruitsectoren of er mogelijkheden zijn om zendingen in eigen beheer te versturen."
Chadwick merkt op dat, hoewel de export van citrus nog steeds gestaag toeneemt, de meeste lokale telers dit jaar geconfronteerd worden met het zeer reële vooruitzicht van aanzienlijke inkomstenverliezen.
"Experts in de sector zijn van mening dat waarschijnlijk minder dan 20% van de citrustelers aan het eind van seizoen 2022 veel meer dan de investeringskosten terug zal verdienen."