Donderdag hield Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, haar State of the European Union. Glastuinbouw Nederland zag dat er naast veel aandacht voor Oekraïne ook veel aandacht was voor stijgende energieprijzen. De belangenbehartiger schrijft in een reactie het wel te betreuren 'dat in de discussie over Europa’s inzet op strategische autonomie geen aandacht is voor het belang van een autonome land- en tuinbouw in de EU.'
Grote markthervormingen
De Commissievoorzitter stelde grote hervormingen in de Europese energiemarkt voor. De EU moet versneld onafhankelijk worden van Russisch gas en zal haar gasaanvoer moeten uitbreiden naar andere partnerlanden, zoals Noorwegen. Daarnaast pleitte Von der Leyen ervoor om duurzame energieproductie op korte termijn op te schalen, de EU wil subsidiëring van fossiele brandstoffen zoveel mogelijk voorkomen. Om de Europese waterstofeconomie uit te bouwen zal de Commissie een waterstofbank inrichten en drie miljard investeren.
Op de interne markt volgt een prijsplafond van €180/MWh voor elektriciteitsproducenten die geen gebruik maken van gas. Tegelijkertijd zal de Commissie de mogelijkheden voor een plafond voor gasprijzen onderzoeken.
Glastuinbouw Nederland is kritisch op een plafond voor gasprijzen. Subsidiëring van leveranciers, door de prijzen kunstmatig om laag te brengen, resulteert in een onzichtbare verschuiving van de energiekosten naar de Staat. Bij het stellen van prijsmaxima verdwijnt de prikkel om de vraag te verminderen, waardoor deze energiecrisis langer zal voortduren. Consumenten merken dan ook weinig verschil in de portemonnee van prijsplafonds voor gas. Olie- en gasbedrijven moeten voorts een solidariteitsbelasting van 33 procent gaan betalen over hun winsten als deze 20 procent boven het gemiddelde van de afgelopen drie jaar liggen. Dit geld moet terugvloeien naar consumenten en initiatieven voor duurzame energie.
Lidstaten worden verplicht hun stroomverbruik tijdens ‘piekuren’ met 5 procent te verlagen. De exacte definitie van piekuren wordt nader bepaald, maar betreft minimaal 10 procent van het totaal aantal uren. Het verzoek aan lidstaten om hun stroomverbruik met 10 procent te verminderen blijft daarnaast bestaan.
Een gunstig ondernemingsklimaat
De sancties tegen Rusland blijven overeind. Volgens Von der Leyen verslappen deze handelsbeperking de Russische economie en daarmee uiteindelijk ook hun militaire slagkracht. Om als overheid bedrijven te steunen deze energiecrisis door te komen, wordt het Staatssteunkader nogmaals uitgebreid. Momenteel doet Nederland nog niets met deze steunmogelijkheden, wat leidt tot oneerlijke concurrentie in Europa voor Nederlandse bedrijven.
Glastuinbouw Nederland pleit met het bedrijfsleven ervoor dit steunkader snel open te stellen voor de glastuinbouw: ons toekomstig concurrentievermogen hangt daarvan af. Ten slotte komt er een steunpakket voor het mkb. Dit pakket zal een voorstel bevatten voor belastingregels voor zakendoen in Europa, waaronder het voorkomen van faillissementen van familiebedrijven.
Bron: Glastuinbouw Nederland