Tholen - Wie doet wat hij altijd deed, krijgt wat hij altijd kreeg. Daar heeft spruitenteler Eelco van Putten uit Dirksland geen last van. De teler pionierde eerder met paarse spruiten, flower sprouts (kalettes), geschoonde spruiten en heeft nu de primeur met de allereerste optische MAF Roda spruitensorteermachine, die samen met telersvereniging Oxin Growers tot stand is gekomen. Op bezoek in Dirksland is het in de sorteerruimte dan ook opmerkelijk rustig, want er komt bij de sortering geen man meer aan te pas. De spruiten worden naast de grootte gesorteerd op vorm en uitwendige kwaliteit. De kisten met gesorteerde spruiten worden vervolgens met robots drie hoog gestapeld en automatisch afgevoerd.
Derreck Bac en Eelco van Putten van Van Putten Agro voor de optische sorteermachine
Van Putten kan de nieuwe sorteermachine goed gebruiken. Jarenlang werden zijn spruiten naar het Poolse bedrijf Springfresh van Derreck Bac getransporteerd, waar ze handmatig werden gesneden en weer retour naar Nederland kwamen. De nieuwe machine maakt deze transportkilometers overbodig, omdat de ronde en lange spruiten automatisch worden gesorteerd, waardoor de lange spruiten apart kunnen worden gehouden om machinaal gesneden te worden op de locatie op Flakkee en de ronde spruiten ongesneden worden verpakt. Alle spruiten van Van Putten gaan verpakt de deur uit.
Spruitenburgers en pesto
Daarbij wil Van Putten de komende tijd volop inzetten op het opwaarderen van de reststromen. "Spruitenburgers, pesto, pizzabodems van spruiten, maar ook spruitenblad in maaltijdsalades; het zijn allemaal toepassingen die tot de mogelijkheden behoren. Nu zijn we ons aan het oriënteren en daar moeten de komende jaren mooie productinnovaties uit gaan rollen. De optische sorteermachine gaat ons daarbij ook zeker helpen. Een spruit met een klein bruin vlekje kunnen we nu namelijk perfect scheiden van de rotte spruiten. Dat biedt veel mogelijkheden om het product te verwaarden. Eelco is al jaren bezig met residuvrij telen. Dat kan in sommige gevallen wat meer uitval geven, maar als we daar met onze reststromen een uitweg voor hebben, is dat ook minder erg."
Zelf teelt Eelco met zijn teeltbedrijf Van Putten Agro op een areaal van zo'n 180 hectare spruiten. De teler heeft als stipje op de horizon om het seizoen jaarrond te maken met spruiten van Nederlandse bodem. "We zijn nog niet zover, maar dit jaar heb ik testen gedaan met spruiten die we eind januari hebben geoogst en die zijn eind augustus nog verkoopbaar. In de toekomst hoop ik dat we met jaarrond Hollandse spruiten het duurzaamheidsplaatje helemaal compleet hebben. We hebben hier 1.800 zonnepanelen op het dak liggen, dan is het ook fijn dat die hun werk doen om de spruiten zo lang mogelijk te bewaren."
Na proefdraaien meteen verkocht
Inspiratie voor de optische sorteermachine deed Eelco op toen hij een kersenteler in Noord-Amerika bezocht. "Vanuit Oxin Growers had ik al het verzoek gekregen om te onderzoeken naar kwaliteitsverbetering van de spruiten en dan met name gericht op de productklassificaties. Toen ik de optische sorteermachine in de kersen zag, dacht ik: dan moet dat ook met spruiten lukken."
De teler legde zijn vraag neer bij Hollandse sorteermachinebouwers, maar die zagen er geen heil in, waarna hij contact opnam met de van oorsprong Franse machinebouwer MAF Roda, die zijn sporen vooral verdiende in de kwaliteitssortering van fruit en citrus. "Zij zijn er gelijk mee aan de slag gegaan. Het mooie was dat zij dezelfde rollen in de sorteermachine konden gebruiken, waarmee ze al dadels en kersen sorteren. Ik heb toen een grote partij goede en slechte spruiten naar hun fabriek in Toulouse gestuurd en ben er zelf achteraan gevlogen. Toen ik zag hoe de machine na een ochtend draaien al een uitstekende kwaliteitssortering kon maken, was ik meteen verkocht. Het oversteeg mijn verwachtingen. Het Britse bedrijf Tong Engineering had al de nodige expertise in de spruiten en zorgt voor de aanvoer van het product."
De nieuwe machine levert naast een kwaliteitsverbetering ook een aanzienlijke arbeidsbesparing op. "Afhankelijk van de kwaliteit van de spruiten sparen we vier à vijf mensen uit. Nu draait de machine volautomatisch, in de piek zal er misschien nog iemand aanwezig zijn, maar dan spreek je nog over een enorme verbetering. Bij het handmatig sorteren maakt het toch een verschil of dat aan het begin van de ochtend of het einde van de middag gebeurt, daar ontkom je dan gewoon niet aan. Vorig jaar hadden we een perceel met hagelschade met wel 50% uitval. Die krijg je er handmatig gewoon niet uitgeraapt, voor een machine is dat geen probleem. Bovendien kun je de productklassificaties exact programmeren. Klanten kunnen echt op hun gewenste specificaties kopen. Daarbij hebben we ook de track&trace perfect op orde."
Marktomstandigheden gunstig
Het nieuwe spruitenseizoen dat in augustus van start ging zien de ondernemers dan ook met veel vertrouwen tegemoet. "Het is overal erg droog geweest. We hebben de spruiten veel water gegeven en dat lijkt zijn vruchten af te werpen. Wel hebben de spruiten in zijn algemeen een groeiachterstand gehad. Zowel in Nederland en het Verenigd Koninkrijk is het areaal een stuk lager en voor België geldt dat nog in grotere mate. Het aanbod zal een stuk lager zijn en door de droogte ontstaan er nu al tekorten. De marktomstandigheden lijken dus gunstig, al is dat voorafgaand altijd moeilijk te voorspellen. Via Oxin Growers en haar handelspartners komen onze spruiten wereldwijd terecht. Onder meer in Noord-Amerika, het Midden-Oosten en Hong Kong hebben we een mooie klandizie opgebouwd."
Residuvrije teelt, jaarrond Hollandse teelt, verwaarding van reststromen; het lijkt of de ondernemers niet uit-geïnnoveerd raken. "Dat voorop lopen met innovaties zit in ons DNA. We zijn eigenlijk altijd wel aan het testen of dingen beter kunnen. Daar moet je plezier in hebben en niet alles lukt, maar dat hoort nu eenmaal bij het vak. Ik ben er trots op dat we onze expertises combineren en dat maakt ons met recht een échte spruitenspecialist. Door zelf te telen, verpakken en te snijden, hebben we de keten zo efficiënt mogelijk ingericht. Die mix zorgt voor continuïteit en hierdoor kunnen we onze klanten van een constant en kwalitatief hoogwaardig product voorzien."
Voor meer informatie:
Derreck Bac
Van Putten Agro
Philipshoofjesweg 92
3247 XS Dirksland
Mob: 06-51297310
derreck@vanputtenagro.nl
www.vanputtenagro.nl
Wout van Es
Oxin Growers
+31 (0)6 10944073
wout@oxin-growers.nl
www.oxin-growers.nl