Vorige week vond in Parijs de officiële lancering plaats van het nieuwe appel- en perenseizoen. Deze jaarlijkse bijeenkomst bracht meer dan 120 spelers uit de sector samen en bood de marktdeelnemers bestaande uit telers, handelaren, groothandelaren, restauranteigenaren, verwerkers, distributeurs en vertegenwoordigers van de interprofessionele organisatie, niet alleen de gelegenheid de balans op te maken ten aanzien van de economische situatie van de sector en een overzicht te geven van de oogstvooruitzichten voor 2022 in Frankrijk en de rest van Europa, maar ook om de aanpak rondom de ecologisch verantwoorde boomgaarden, de communicatiestrategie en het mediaplan voor seizoen 2022-2023 te presenteren.
Appelen: kleinere opbrengsten in Frankrijk en de rest Europa, vooral Gala-appelen getroffen
Hoewel de begin augustus op het Prognosfruit-congres gepresenteerde oogstraming uitkwam op een totale opbrengst van 1.468.000 ton, een niveau dat vrij dicht bij het gemiddelde ligt en groter is dan die van de afgelopen twee jaar, hebben het aanhoudende warme weer en de droogte het teeltpotentieel flink aangetast. "In het begin zag dit er wat de maten betreft goed uit. We hoopten op en gingen uit van aardig wat regenbuien, maar uiteindelijk bleven deze uit en bleken de waterreserves voor sommige telers toch ontoereikend. Dit alles leidde tot een verandering van scenario", vertelt Vincent Guérin, hoofd economische zaken van de Association Nationale Pommes Poires (ANPP), de Franse Nationale Vereniging van Appelen en Peren.
"De afgelopen dagen heeft deze situatie ons ertoe gebracht de oogstraming opnieuw te evalueren. De Franse appelopbrengst is dus waarschijnlijk kleiner en zal tussen de 1.300.000 en de 1.350.000 ton liggen, 4% minder dan de kleine opbrengst van vorig jaar. Met name de Gala-appelen lijken te worden getroffen, "vooral wanneer het gaat om de verkoopbare appelen voor de versmarkt, want de warme temperaturen hebben nadelige gevolgen voor de kleuring van de appelen". De hoeveelheid voor verwerking bestemde Gala-appelen zal dus groter zijn dan gewoonlijk en de hoeveelheid voor de versmarkt bestemde Gala-appelen zal dus kleiner zijn.
Op Europees niveau zal de opbrengst die een maand geleden nog op 12.069.000 ton is geraamd, zeker ook aanzienlijk naar beneden worden bijgesteld. Voorlopig zijn en blijven de cijfers ongewijzigd, maar sommige Italiaanse marktdeelnemers hebben al een verlies van 30% met betrekking tot de Gala-appelopbrengst aangekondigd. Ook Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, België en Nederland zullen hun oorspronkelijke ramingen naar beneden moeten bijstellen. Polen, de grootste appelteler van Europa, heeft een opbrengst van 4.500.000 ton voorspeld, maar 70% daarvan zal moeten worden verwerkt. Omdat zij niet over de nodige middelen beschikken, hebben vele telers inderdaad niet kunnen ingrijpen in de boomgaarden.
Appelen: de situatie buiten Europa
Buiten Europa verwacht China een opbrengstverlies van 20%, concreet betekent dit een verlies van ongeveer 10 miljoen ton als gevolg van de vorst en de droogte.
Dankzij nieuwe aanplantingen blijven bijna alle clubrassen zich ontwikkelen.
Slotsom
Concluderend kan worden gesteld dat de Europese oogstramingen, die aanvankelijk vergelijkbaar waren met die van vorig jaar, vanwege de droogte in Frankrijk en de rest van Europa drastisch naar beneden zullen moeten worden bijgesteld. Het grootste deel van het aanbod aan appelen is bestemd voor de verwerkingsbedrijven, vooral die in Polen, en dus is automatisch een veel kleiner deel van het aanbod bestemd voor de versmarkt. De aanvoer van verse Gala zal door de weersomstandigheden in de verschillende Europese landen ernstig in gevaar komen. Wel dient gezegd te worden dat de appelen over een zeer goede smaakkwaliteit met een uitzonderlijk hoog suikergehalte beschikken. "Het consumptieniveau is nog onzeker, maar met maten die groter zijn dan die van vorig jaar en het hoge suikergehalte, mogen we voorzichtig hopen op een herstel van de appelconsumptie," besluit Vincent Guérin.
Peren: betere opbrengsten dan vorig seizoen
Dit seizoen zal de perenopbrengst in Frankrijk uitkomen op zo'n 137.000 ton, precies zoals aanvankelijk door Prognosfruit was voorspeld. "We zitten op een opbrengstniveau dat er weer wat positiever uitziet dan dat van vorig jaar, toen we met een opbrengst van nog geen 56.000 ton te maken hadden met een enorm tekort." Er is sprake van een opbrengststijging bij zomerperen, vooral voor de Williams-peren. De opbrengst van de Guyot-peren zou vrij dicht bij het gemiddelde liggen, maar zal ook naar beneden bijgesteld moeten worden. De opbrengst van Conference-peren zou, volgens de oogstprognose van begin augustus dicht bij het gemiddelde liggen, maar deze zou mogelijk eveneens naar beneden moeten worden bijgesteld. Voor de Comice- en de Angys-peren wordt wel weer een goede opbrengst verwacht.
Op Europees niveau zullen de ramingen zeker naar beneden moeten worden bijgesteld. Ook België en Nederland hebben namelijk te lijden gehad onder de droogte en een gebrek aan irrigatie die kleine maten tot gevolg hadden. Op basis van de begin augustus gepresenteerde cijfers zal de totale Europese opbrengst op zo'n 2.078.000 ton uitkomen, iets minder dan het gemiddelde van 10 jaar, maar meer dan die in 2021. Als gevolg van de voorjaarsvorst is de perenopbrengst in Spanje is gering, met name in Catalonië. De perenopbrengst in Italië, die in 2021 te maken had met een enorm tekort, is zich juist aan het herstellen. Het land zit echter door het massale rooien niet meer op het maximale teeltpotentieel van 700 à 800.000 ton. Na een grote perenopbrengst in 2021 voor de Portugese Rocha-peer, zal deze dit jaar met 11% minder dan het gemiddelde waarschijnlijk iets bescheidener zijn. Voor Nederland en België was de verwachting dat de opbrengstniveaus dicht bij het gemiddelde zouden liggen, maar als gevolg van de droogte zullen de cijfers helaas naar beneden moeten worden bijgesteld.
Wat de perenteelt buiten Europa betreft, is er sprake van een groot tekort van 15% in China, het land dat erom bekend staat de grootste perenteler van de wereld te zijn. In de Verenigde Staten zal de opbrengst naar verwachting 'normaal' zijn en zal Turkije in vergelijking met vorig jaar een bovengemiddelde perenopbrengst hebben.
Groeiend aantal uitdagingen voor het 2022-2023-seizoen
Opeenvolgende weersrisico's, explosief stijgende teeltkosten, uitgebreidere regelgeving, een toegenomen maatschappelijke druk en een steeds sterkere nationale en internationale concurrentie... De afgelopen tien jaar is de sector geconfronteerd met een groeiend aantal uitdagingen. "2022 zal in het teken staan van inflatie, maar dit is niet de enige factor die momenteel op de sector weegt. Dat wij er dit jaar in geslaagd zijn appelen en peren te telen, is gezien de uitzonderlijke teeltomstandigheden een hele prestatie," zei directeur van de ANPP Pierre Venteau voordat hij deze problemen nader toelichtte.
De telers hadden begin april te lijden onder een historische vorstperiode, waar volgens Pierre Venteau wel vrij "goed op geanticipeerd was en gecontroleerd verliep", met name dankzij het gebruik van kaarsen, windlichten en sproeisystemen. Daarna volgden helaas de hagelbuien in juni, die bij sommige telers schade aan de installaties hadden aangebracht en ten slotte had de combinatie van hoge temperaturen en droogte deze zomer de teelt nog eens een extra klap toegebracht.
Ook de appelmarkt krijgt het zwaarder, met een toenemende concurrentie vanuit Polen. "De consumptie van appelen is al aan het dalen: uit de laatste cijfers blijkt dat de consumptie van appelen door huishoudens thuis met 11% is gedaald. Bovendien neemt de Poolse concurrentie toe: in 2021-2022 komt er ook nog eens zo'n 12.000 ton appelen uit Polen op de Franse markt, zowel op de versmarkt als op de markt voor de verwerkende industrie. Een ander effect dat op de markt meeweegt, zijn de kleinere maten. "Er zijn meer appelen te verkopen, maar de partijen zijn wel kleiner."
Over de explosieve stijging van de teeltkosten, die bij alle schakels van de keten voelbaar is, kan het volgende worden gezegd: "De olieprijzen om in de boomgaarden te kunnen werken zijn tussen 2020 en 2022 verdubbeld. Voor de meststoffen zijn de kosten vermenigvuldigd met 3. Een andere factor die verband houdt met de inflatie en met arbeid, zijn de 6 verhogingen van het minimumloon sinds januari 2020, waarvan er 3 dit jaar plaatsvinden. De prijzen voor de gewasbeschermingsmiddelen tegen appelschurft zijn tussen 2020 en 2022 met 23% gestegen, de 100% biologische gewasbeschermingsmiddelen zijn met 5% gestegen en de groeiregulatoren met 7%." En laten we niet vergeten dat ook de elektriciteitskosten in een jaar tijd met 12 zijn vermenigvuldigd en dat de verpakkingskosten 26% hoger liggen dan die in 2020.
Een ander belangrijk punt: de druk van de regelgeving en de samenleving wordt groter. Met het bijenbesluit van 2021 zullen nieuwe beperkingen inzake de tijdstippen van toepassing net vóór of net na zonsondergang het werk van de telers die reeds onderworpen zijn aan het windbesluit, dat elke behandeling boven 3 graden op de schaal van Beaufort verbiedt, nog moeilijker maken.
Voor meer informatie:
Vincent Guérin
Association Nationale Pommes Poires
7 rue Biscornet - 75012 Parijs, Frankrijk
Tel.: +33 (0) 1 53 10 27 80
v.guerin@pommespoires.fr
contact@lapomme.org
www.lapomme.org