Je kan de luchtstroming in de koelcel op verschillende manieren optimaliseren. Je kan bijvoorbeeld spoilers (luchtgeleiders) in de hoeken tegenover de verdamper aanbrengen. Een andere mogelijkheid is het bevestigen van flappen of tochtgordijnen aan de verdamper. VCBT en MeBioS onderzochten het effect van deze flappen op de koelefficiëntie.
Koelende lucht kiest weg van minste weerstand
Verdamperventilatoren blazen de koude lucht de koelcel in. In de ideale opstelling stroomt de koude lucht netjes tot vooraan in de koelcel en bereikt zo alle hoeken en kisten om daarna opnieuw naar de verdamper te stromen. Maar lucht volgt de weg van de minste weerstand en zal dus kortsluitroutes zoeken. Kortsluitroutes moet je vermijden. De kortsluitroute onder de verdamper kan je afsluiten door tochtgordijnen of flappen eronder te bevestigen. Dat levert meteen al een hele verbetering in koelefficiëntie op.
27% minder koeluren nodig bij gebruik van flappen
De onderzoekers deden een praktijktest in twee identieke commerciële appelkoelcellen (gevuld met 350 palloxen). De resultaten zijn echter van toepassing voor elk ander tuinbouwproduct dat lang en in kisten wordt bewaard. In één van de koelcellen hingen flappen onder de volledige breedte van de koeleenheid (Figuur 1). Die verhinderden een mogelijke terugkeer van koude lucht onder de verdamper. Het aantal koelacties en de totale koeltijd is continu geregistreerd. Loggers registreerden ook de luchttemperatuur in het centrum van enkele palloxen.
Figuur 1. Flappen onder verdamper
Figuur 2 geeft het aantal koelacties en de koeltijd per dag weer in functie van de bewaarperiode. Met flappen waren er zo’n 24,5% minder koelacties en maar liefst 27,4% minder koeluren per dag nodig in vergelijking met de situatie zonder flappen. Indirect betekent dit dat het energieverbruik drastisch verlaagt met behulp van flappen.
Figuur 2. Hoeveelheid benodigde koeltijd (links) en koelacties (rechts) per dag bij een koelsysteem met en zonder flappen
Flappen combineren met andere maatregelen levert nog meer energiewinst op
Flappen zijn één manier om een efficiëntere luchtstroming te realiseren in de koelcel. Uit de metingen in twee identieke koelcellen mét en zonder flappen bleek al snel dat meer dan 27% minder koeluren (en bijgevolg ook minder energie) nodig zijn voor eenzelfde koeleffect. In de koelcel met flappen noteerden we een iets grotere variatie in temperatuur waarvan het uiteindelijke effect op de eindkwaliteit van de producten gering is.
De metingen gebeurden in deze proef in appelkoelcellen, maar de resultaten zijn ook geldig voor andere tuinbouwproducten die lang worden bewaard in kisten, zoals kolen, wortelen, witloofwortelen... Wanneer mensen de flappen combineren met andere optimalisatiemethoden zoals juiste inzetstrategie, zuinigere ventilatoren… is het mogelijk om best nog wat energie te besparen zonder in te boeten op kwaliteit, stellen de onderzoekers.
Bron: Enerpedia