Zuid-Afrikaanse sinaasappelexporteurs zullen tegen ongeveer 14 juli 2022 beginnen met het laden van sinaasappelen naar Europa op basis van de nieuwe koudebehandeling, zo hebben Zuid-Afrikaanse bronnen aangegeven.
Volgens de interpretatie van de Europese Commissie treedt het nieuwe beleid in werking binnen drie dagen na de bekendmaking in het Publicatieblad op 21 juni 2022. Dit zou hebben betekend dat Zuid-Afrika uiterlijk vandaag had moeten beginnen met het afgeven van fytosanitaire certificaten in overeenstemming met de nieuwe wetgeving.
Zuid-Afrika heeft uitstel gevraagd en gekregen om te beginnen met de toepassing van de nieuwe verordening inzake voorkoeling en verzendingstemperaturen tussen -1°C en 0°C gedurende minimaal 16 dagen of -1°C en 2°C gedurende minimaal 20 dagen (een lichte verbetering van de voorkoeling tot 5°C gevolgd door een koudebehandeling gedurende 25 dagen is vereist tot het einde van het jaar).
Verordening 2022/959 heeft ook gevolgen voor de landen van zuidelijk Afrika, waarvan sommige naar verwachting de regels van Zuid-Afrika zullen overnemen, maar met gebruikmaking van hun eigen codes voor de exportregeling.
Enorme bezorgdheid over nieuwe regeling
De Zuid-Afrikaanse citrussector zal begin volgende week te horen krijgen wat de nieuwe regeling in de praktijk voor hen zal betekenen.
Europa is goed voor ongeveer 40 tot 50% van de Zuid-Afrikaanse export van sinaasappelen, een handel ter waarde van een € 1 mld per jaar. Voor dit seizoen wordt de totale sinaasappeloogst geraamd op meer dan 80 mln kartons van 15 kg.
Een groot deel van de sinaasappelen voor Europa is altijd bij omgevingstemperatuur geladen, een feit dat de gestage stroom van Zuid-Afrika's langdurige sinaasappelhandel met Europa heeft vergemakkelijkt, aldus exporteurs.
"Geen FCM-crisis"
De CEO van de Citrus Growers Association, Justin Chadwick, die in weekly newsletter de haast beschrijft waarmee de verordening werd goedgekeurd, merkt op: "86,6% van de Zuid-Afrikaanse sinaasappelen die in 2021 naar de EU werden geëxporteerd, werden geladen onder codes die in het risicobeheerssysteem
managementsysteem die geen voorkoeling vereisen."
Het onderscheppen van valse fruitmotten op Zuid-Afrikaans citrus in het algemeen en sinaasappelen in het bijzonder is elk jaar gedaald sinds de mot drie jaar geleden tot quarantaineplaag werd verklaard.
Een categorie als biologische sinaasappelen heeft nog nooit een enkele onderschepping van FCM gehad, maar wordt evenzeer en onevenredig benadeeld.
"Vooral gezien de (toegenomen) hoeveelheden sinaasappelen die zijn verhandeld, is 99,9% van alle ladingen niet onderschept," vervolgt Justin, die volhoudt dat er geen sprake is van een "crisis" in het FCM en dat het besluit is genomen op politieke en handelsbeperkende gronden.
De gevolgen zullen volgende week duidelijk worden
De gevolgen voor de koel- en bevoorradingsketen en de daarmee gepaard gaande kosten zullen ernstig zijn, misschien minder voor de Westkaap, die meer koelcapaciteit heeft dankzij de koelruimtes voor druiven in de provincie en meer afzetmogelijkheden dankzij de toegang tot de Amerikaanse markt (momenteel de enige goede citrusmarkt waar ook ter wereld, zeggen velen).
Intussen is de Europese citrusmarkt zeer zwak. Er is een overvloed aan citrus, waaronder Egyptische Valencia's die worden verkocht tegen prijzen die veel lager liggen dan in Zuid-Afrika aanvaardbaar zijn.
Sommige gevestigde citrusprogramma's van Europese retailers zijn dit seizoen stopgezet omdat de geboden prijzen financieel gewoonweg geen zin hebben.