Tholen - De nieuwe regelgeving met betrekking tot de koudebehandeling van sinaasappelen uit het Afrikaanse continent, is ook in de Nederlandse AGF-handel hard aangekomen. "Ons grootste punt is dat de voorgestelde maatregelen disproportioneel en niet wetenschappelijk zijn onderbouwd. Het hele proces is door politieke druk erdoorheen gepusht", aldus Inge Ribbens van GroentenFruit Huis. "Dat deze regelgeving middenin het seizoen wordt doorgedrukt, terwijl de grote volumes net op gaan starten is bovendien zeer schandalig."
"Wij hebben steeds richting de Europese Commissie benadrukt om de tijd te nemen om dit dossier te onderzoeken, maar er is ontzettend veel druk uitgevoerd om de nieuwe regels dit seizoen al in te voeren, terwijl er van een crisissituatie helemaal geen sprake is", vervolgt Ribbens. "Men had dit jaar prima als overgangsjaar kunnen gebruiken en daarbij ook in Zuid-Afrika kunnen kijken wat er daadwerkelijk allemaal al wordt gedaan. Ons idee is dat men daar geen goed beeld bij heeft. Zuid-Afrika investeert - als ontwikkelingsland - jaarlijks maar liefst 200 miljoen euro in een zeer geavanceerd systeem met garanties en controles om de verspreiding van zowel Citrus Black Spot (CBS) als de False Codling Moth (FCM) tegen te gaan. Door de EU wordt zeer veel inzet gepleegd om de economie van Afrika te ontwikkelen, maar op deze wijze wordt, door het dichtgooien van de grenzen, het tegengestelde effect bereikt."
Oegandese pepers
"Het uitgangspunt om de EU te beschermen tegen ziekten en plagen ondersteunen wij volledig, ook in Nederland hebben wij een belangrijke productie en exportpositie. Maar het fytosanitaire importbeleid moet wel gebaseerd zijn op feitelijke risico’s, met zo min mogelijk impact op de handel. Als ontvangende partij moet je zelf ook verantwoordelijkheid nemen en preventieve maatregelen om de teelt te beschermen. Wij hebben als Nederland eind 2009 ook te maken gehad met een invoerverbod door de Verenigde Staten van onze paprika's en pepers, na een FCM vondst. Dit was het gevolg van de opslag van Oegandese pepers in een Nederlandse kas. Als sector is vervolgens besloten dat het niet toegestaan is om importproduct in je kas te halen. Zo zouden de Zuidelijke lidstaten kunnen kijken naar het binnenhalen van importproduct in hun verpakkingshallen die vaak middenin hun teeltgebieden liggen, of naar het instellen van zgn. 'protected zones'."
"Het blijft de vraag waarom, als FCM daadwerkelijk de grote zorg is, alle focus ligt op Zuid-Afrikaanse sinaasappelen. Het aantal vondsten van de False Codling Moth op dit product vertoont geen stijgende lijn, sterker nog, in de sinaasappels is er sprake van een dalend aantal vondsten. Sinds FCM een aantal jaar geleden tot EU-quarantaineplaag werd uitgeroepen, waren er in 2019, 2020 en 2021 respectievelijk 15, 12 en 8 onderscheppingen op Zuid-Afrikaanse sinaasappelen, terwijl er gigantische aantallen zijn geïmporteerd. Dit aantal vondsten op 31.000 zendingen toont aan dat er geen crisis is, 99,98% van de zendingen was vrij van onderscheppingen. Dat staat ook niet in verhouding met andere producten, waarbij er veel meer onderscheppingen zijn geweest bij veel lagere importvolumes."
Stemverhouding technische comités
Inge benadrukt dat in dit dossier de Nederlandse overheid (NVWA - LNV) zich volop ingezet heeft voor de Nederlandse belangen en een op de juiste beginselen onderbouwd fytosanitair importbeleid. "Ook minister Staghouwer heeft zich recent tijdens de ministerraad in Brussel sterk ingezet door als enige tegengas te geven tegen een Spaanse oproep om strengere importeisen voor citrus uit met name Zuid-Afrika, waarbij hij aandrong op importmaatregelen die toekomstbestendig en ook haalbaar moeten zijn voor derde landen. Maar je kunt het grootste importerende land zijn, de stemverhouding in de technische comités van de Europese Commissie vinden plaats op basis van inwoneraantal en daarbij is het Nederlandse aandeel nog minder dan 4%. Gelukkig is deze maand een motie van VVD-Tweede Kamerlid Klink aangenomen die de regering verzoekt om zich in te zetten dat het EU-importbeleid weer goed onderbouwd wordt, gebaseerd conform de beginselen van de WTO Sanitairy and Phytosanitairy (SPS)-agreement."
Op de vraag hoe nu verder, antwoordt Inge dat men in Zuid-Afrika met man en macht aan het kijken is wat er mogelijk is. "Zo zijn er helemaal niet voldoende faciliteiten om het gehele volume de verplichte pre-cooling te laten ondergaan, vooral niet middenin het huidige seizoen. Daarbij zorgt de koudebehandeling voor veel meer uitval en voedselverspilling, waarbij ook speelt dat diverse sinaasappelvariëteiten deze temperatuur geheel niet aankunnen. Met name de impact op de biologische sinaasappelen, die al een hoog verliespercentage hebben vanwege het huidige temperatuurregime, is enorm groot. Dit is totaal in tegenstelling met het EU-beleid en de Green Deal waarin men probeert het bio-aandeel te verhogen", aldus Inge.
"Al met al zijn we ervan overtuigd dat deze maatregelen onze handel nodeloos zullen schaden. De importwaarde van Zuid-Afrikaans citrus in de EU bedraagt 650-700 miljoen euro per jaar. Deze regels zullen mogelijk leiden tot de halvering van de waarde van de sinaasappelimport, hiaten in het aanbod en verstoren deze sociaal-economisch zeer belangrijke sector in dit ontwikkelingsland. We hebben, mede namens de Belgische en Duitse brancheorganisaties, dan ook opgeroepen om de gevolgde procedures te evalueren, maar de harde realiteit is dat onze importeurs direct met de gevolgen van deze wetgeving worden geconfronteerd."
Voor meer informatie:
www.groentenfruithuis.nl