Startup Alberts heeft de allereerste smoothie-automaat ter wereld ontwikkeld die met een druk op de knop jouw favoriete smoothie, soep of vegan shake van verse groente en fruit maakt. Maar hoe zorg je ervoor dat het risico op verontreiniging van je smoothie zo minimaal mogelijk is? Voor Alberts een van de redenen om mee te doen aan een onderzoek naar de ontwikkeling van een biosensor waarmee voedingsproducten - goedkoop en snel - al tijdens het productieproces getest worden op mogelijke bacteriële verontreinigingen.
Voedselveiligheid is een hot item. Waarmee ook de link naar een van de belangrijkste thema’s van Brightlands Campus Greenport Venlo is gelegd. Niets is zo gevoelig als ons dagelijks eten. Alle reden dus om de risico’s te minimaliseren en mogelijke verontreinigingen in voedsel zo snel mogelijk op te sporen. Bedrijven zoals Alberts sturen hiervoor nu op vaste tijden monsters naar gespecialiseerde laboratoria. Maar dit is een tijdrovende en dure methode: het duurt soms wel een week voordat de uitslag bekend is. Het is dan ook niet uitgesloten dat bepaalde verontreinigingen niet op tijd worden opgespoord, waardoor het risico op een terugroepactie groot is. Met imagoschade en economisch verlies tot gevolg.
Biosensor
De vraag naar een systeem dat bacteriën al kan opsporen tijdens het productieproces is groot. Maastricht University, de KU Leuven en de Universiteit Hasselt hebben een sensortechnologie ontwikkeld waarmee dit kan. In het innovatieproject agrEUfood werken Nederlandse en Belgische onderzoekers en bedrijven samen met Brightlands Campus Greenport Venlo aan een biosensor die een synthetische herkenningslaag (receptor) gebruikt om, in dit geval, een bacterie op te sporen. Door deze sensor te integreren in een machine waarin een vers product gemaakt wordt, kan een eventuele verontreiniging snel opgespoord én opgelost worden.
Bacteriën
Volgens Kasper Eersels, assistent professor Sensor Engineering van Maastricht University is het met deze biosensor mogelijk dat je binnen twee á drie uur weet of je product vrij is van bacteriën. "De sensor moet natuurlijk wel weten welke bacterie hij moet opsporen. In dit project ligt de focus op de E-coli-bacterie. Maar als we deze biosensor werkend hebben, dan kunnen we ook schakelen naar andere toepassingen. Het type bacterie dat je detecteert, kan aangepast worden. Dat betekent concreet dat je deze technologie in de toekomst bijvoorbeeld ook in de tuinbouw kan gebruiken bij het opsporen van bacteriën in groente en fruit."
Glenn Mathijssen
Smoothierobot
Er is inmiddels een laboratoriumversie van de biosensor gemaakt die nu getest wordt bij onder andere het bedrijf Alberts in het Belgische Wijnegem bij Antwerpen. Deze start-up heeft het allereerste smoothie-automaat ter wereld ontwikkeld die gepersonaliseerde, verse smoothies maakt op basis van puur fruit, groenten en water. Met deze machine willen oprichters Glenn Mathijssen en Stefan Maas het de gebruiker gemakkelijk maken om te kiezen voor gezondere voeding en betere eetgewoontes te ontwikkelen. Er staan inmiddels al meer dan tien machines in België en er zijn er nog zo’n dertig in productie. Naast machines voor smoothies, zijn er ook automaten beschikbaar voor warme soepen en vegan snacks.
Gezondheid
Gezondheid is voor de star-tup de belangrijkste drijfveer bij alles wat ze doen, legt Glenn Mathijssen uit: "Groente en fruit zijn goed voor de 
mens, maar we eten slechts 9% van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid fruit. Bij groente ligt dat percentage nog lager, op 3%. Het eten van een appel, sinaasappel of blaadje spinazie is niet sexy en handig genoeg, dus zijn we op zoek gegaan naar een oplossing waarbij we - letterlijk - gezond eten in iemands mond kunnen stoppen. Met de blends die onze machine maakt, volledig aangepast aan jouw smaakprofiel, maken we het eenvoudig en leuk om gezonder te eten."
Foto rechts: Kasper Eersels
Extra laag security
De smoothiemachine is gevuld met ingevroren fruit en groente, waardoor de versheid – en dus de vitaminen en mineralen – gegarandeerd is. Je stelt je eigen smoothie samen via een app of kiest tussen 6 vooraf ingestelde smoothies met vers fruit en/of groenten. Als de keuze is gemaakt, zie je live hoe de smoothie wordt gemaakt. De machine is geheel zelfreinigend, waardoor de risico’s op besmetting nihil zijn.
Maar omdat er met verse producten gewerkt wordt, is volgens Glenn het risico wel wat hoger dan bijvoorbeeld producten die gepasteuriseerd zijn. "We willen met deze biosensor een extra laag security in onze machine bouwen. Je meet ter plekke of je product vrij is van bacteriën. Als er iets niet klopt, stopt de machine automatisch. Je kijkt als ondernemer realtime mee en kan - als het nodig is - direct ingrijpen. Een ander voordeel van deze sensor is dat we ook beter kunnen achterhalen waar het probleem is gestart en daar actie op kunnen ondernemen."
Reinigingswater
De biosensor zit nog niet letterlijk in een werkende machine van Alberts. "We testen ‘m nu eerst in het reinigingswater van onze machine. De eerste resultaten zijn heel goed: de sensor doet wat ‘ie moet doen en signaleert bacteriën. Alleen deze bacteriën zijn volledig onschuldig en veroorzaken geen problemen. Dus nu moeten we terug naar de tekentafel om uit te zoeken waarom de sensor deze zogenaamde 'false positive' geeft: een uitslag die ten onrechte positief is. We gaan zeker verder met het onderzoek naar de biosensor."
De eerste testen geven volgens Glenn ook mooie inzichten in de werking van de machine. "In alle testen is geen E-coli-bacterie gevonden. Daar zij wij heel blij mee omdat dit de bacterie is die voor de meeste problemen zorgt. Dat betekent dus dat het zelfreinigende mechanisme van onze machine uitstekend werkt. Onze droom om met deze machines de wereld een beetje gezonder te maken, wordt iedere dag weer realistischer. Ik zie een toekomst voor me waar ons gezonde automaat standaard naast het frisdrank- en snackautomaat staat op scholen, ziekenhuizen en sportclubs."