Een blik op de mondiale sinaasappelmarkt levert een gevarieerd beeld op. Over het algemeen lijkt er in de meeste teeltlanden geen tekort aan sinaasappelen te zijn, hoewel zowel Zuid-Afrika als Spanje een vertraagde start van hun seizoen hebben gekend, wat de prijzen geen goed heeft gedaan. Het effect van de Russische invasie in Oekraïne is ook sterk voelbaar, vooral op de Europese markt, waar landen als Egypte en Zuid-Afrika zich op deze markt richten na de markten in Rusland en Oekraïne te hebben verloren, waardoor de volumes toenemen en de prijzen dalen. Logistiek en de stijgende kosten van levensonderhoud hebben ook de verkoop in sommige landen beïnvloed, maar niet alles is kommer en kwel voor sinaasappelen; Italië heeft een goed seizoen gekend, net als Frankrijk, terwijl Australië misschien op het punt staat nieuwe markten voor zijn citrus aan te boren.
Nederland: Aan sinaasappelen geen gebrek
De afzet van sinaasappelen verloopt momenteel bijzonder rustig. "Buiten de citroenen geldt dat momenteel eigenlijk voor het hele pakket", verklaart een Hollandse importeur. "Op dit moment zijn er nog genoeg sinaasappelen uit Egypte en Marokko in de markt. Er zijn vrij veel grove maten uit Egypte in de markt, ook omdat zij deels de afzet naar Oekraïne en Rusland missen. Spanje stuurt nu de laatste Navel-types en is gestart met Valencia’s. Spanje heeft natuurlijk wel slecht weer gehad en ik kan moeilijk inschatten welke impact dit heeft op de oogst, maar het is natuurlijk nooit bevorderlijk voor de kwaliteit van het fruit. Ook Zuid-Afrika start momenteel de oogst op. Wij zijn echter terughoudend om te starten vanwege het grote aanbod, bovendien is de kleur en de smaak van de Zuid-Afrikaanse sinaasappelen nog niet optimaal. Pas wanneer ze goed gekleurd en goed van smaak zijn, is er hier een markt voor. Al met al is er aan sinaasappelen geen gebrek en daar zijn de prijzen ook naar."
Duitsland: Stabiele prijzen voor verschillende rassen
Een groothandelaar uit Zuid-Duitsland betrekt momenteel sinaasappels uit Spanje, Egypte en Marokko. Uit Egypte heeft hij sinaasappels voor sap, terwijl hij uit Spanje Navel- en late sinaasappelen aanbiedt met sappige en aromatische kwaliteiten. Het Spaanse seizoen is in november begonnen en loopt nu langzaam ten einde, terwijl het Egyptische sinaasappelseizoen in week 18/19 is begonnen. Hij kan momenteel twee tot drie ton sinaasappelen per week op de markt brengen, die per vrachtwagen worden geleverd. Wat de prijzen betreft, zijn er geen significante stijgingen ten opzichte van vorig jaar, met ongeveer 0,10 euro meer per kilo, aldus de groothandelaar.
Vergeleken met vorig jaar is de gemiddelde prijs in week 20 voor het ras Lane Late uit Spanje in Duitsland nauwelijks gestegen met 98,00 - 115,00 euro per 100 kg, afhankelijk van de grootte. Hetzelfde geldt voor het ras Salustiana met prijzen variërend van 98,00 - 113,00 euro per 100 kg, waarbij dit jaar ook de maten 5/6 en 7/8 worden aangeboden.
Terwijl vorig jaar rond dezelfde tijd geen sinaasappelen uit Israël konden worden aangeboden, kunnen dit jaar gemiddelde prijzen van 136,00 - 178,00 euro per 100 kg worden gevonden voor de maten 1-6. Spaanse sinaasappelen liggen ondertussen op 100,00 - 115,00 euro per 100 kg.
De Italiaanse Tarocco-sinaasappelen zijn de afgelopen weken stabiel gebleven op 195,00 euro per 100 kg voor de maten 1-2 en 188,00 euro per 100 kg voor de maten 3-4. Op hetzelfde tijdstip vorig jaar is dit ras niet verkocht. De prijzen voor Egyptische Valencia Late zijn in Duitsland ook stabiel gebleven en variëren van 73,00 - 87,00 euro per 100 kg, met een vergelijkbare prijsontwikkeling als vorig jaar.
Frankrijk: Goede verkoop en stabiele consumptie
De Franse groothandelaren waren eind april/begin mei klaar met de Maltese sinaasappel uit Tunesië en volgden met de Valencia sinaasappel uit Egypte. Vandaag zijn er nog enkele sinaasappelen uit Marokko. De Spaanse sinaasappelen zijn op en de late rassen zijn aan de beurt. Ook de sinaasappel uit Portugal loopt op zijn einde.
Er zijn momenteel veel origines op de markt, maar de verkoop is goed en de consumptie stabiel. De prijzen voor Valencia op de markt van Rungis liggen tussen 0,80 en 0,85 cent en de sinaasappelen tussen 0,60 en 1,30 euro.
Italië: Gunstig sinaasappelseizoen
In Italië was het sinaasappelseizoen over het algemeen gunstig, met volumes die niet opwindend waren, maar wel bovengemiddelde prijzen opleverden. De prestaties waren positief, zowel in de zones Jonian voor de Navel-rassen als vooral voor de bloedsinaasappelen van de Piana di Catania. Het seizoen voor Siciliaanse Valencia was meer gematigd en loopt in de komende weken ten einde.
Volgens de permanente waarnemingspost van het GfK-consumentenpanel heeft 77,4% van de Italiaanse huishoudens het afgelopen jaar (eindigend in februari 2022) ten minste één keer sinaasappelen gekocht. De aankoopfrequentie is zeer hoog met gemiddeld 9,8 handelingen per jaar per huishouden, hoewel dit lager is dan vorig jaar (-4,5%) en twee jaar geleden (-7,8%). Huishoudens geven ongeveer 3 euro per aankoophandeling uit om sinaasappelen te kopen (een daling ten opzichte van de pieken van vorig jaar, maar een aanzienlijke stijging ten opzichte van de periode vóór de invoering van de euro: +11,8%) en de gemiddelde aankoop per aankoophandeling in volume bedraagt 2,23 kg (een vrij stabiel cijfer over de laatste 3 jaar). 18,6% van de Italiaanse huishoudens heeft in de afgelopen 12 maanden ten minste één keer biologische sinaasappelen gekocht.
Spanje: Moeilijk seizoen voor Spaanse sinaasappelen
De Spaanse sinaasappel bevindt zich nu in de laatste fase van zijn seizoen, met rassen als Navel Powel, Navel Barnfield, Navel Chislett en de eerste Valencia-sinaasappelen, waaronder Barberina, Mid-Knight en Valencia Late, die tot eind juli zal duren.
Het seizoen is ongeveer een maand te laat van start gegaan omdat Europa tot november nog voorraden van het zuidelijk halfrond - hoofdzakelijk Zuid-Afrika - had. De telers moesten hun fruit verkopen en onder invloed van de angst om te verkopen daalden de prijzen snel. De sinaasappelopbrengsten zijn dit jaar hoog geweest en de overvloed aan kleine maten heeft er ook voor gezorgd dat de prijzen vanaf het begin laag waren en bleven. In het algemeen is het een rampzalig seizoen geweest voor de telers, met prijzen die niet het rendabiliteitsniveau haalden. Veel telers lieten de vruchten aan de bomen hangen omdat ze door het oogsten geld zouden verliezen.
Bovendien blijft de teelt van derde landen uit het Middellandse Zeegebied, zoals Marokko, Egypte en Turkije, toenemen en daarmee ook de uitvoer naar Europa. De oorlog tussen Oekraïne en Rusland en de logistieke problemen in het Azië hebben deze landen ertoe aangezet dit jaar nog meer fruit naar de EU te sturen.
Intussen blijven plagen en plagen op de Spaanse sinaasappelvelden toenemen, terwijl de EU fytosanitaire producten blijft verbieden en geen efficiënte alternatieven voorstelt. De meeste Spaanse telers en handelaren hebben de dramatische stijging van de kosten moeten dragen, terwijl de verkoopprijzen zijn gedaald. Als gevolg daarvan hebben de Spaanse citrustelers in 2021-2022 tot dusver een daling van het bruto-inkomen met 26% ten opzichte van het vorige seizoen, wat neerkomt op 618 miljoen euro minder. Uitgesplitst naar citrusgroepen, heeft de groep sinaasappelen (vooral van het Naveltype: Navelina en Lane Late) te maken met de grootste inkomensdaling, namelijk -58% en 361,4 miljoen euro minder aan inkomsten. De prijzen die aan de citrustelers op het veld zijn betaald, zijn zeer laag. Voor veel van de late rassen werd zelfs minder dan 10 cent per kilo betaald.
De totale consumptie in de Europese Unie is opnieuw met 3% gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar. In 2007 vertegenwoordigde de consumptie van sinaasappelen in Spanje 15% van de totale consumptie van vers fruit, terwijl deze in 2020 al tot 12% was gedaald. In 2020 bedroeg de consumptie van sinaasappelen in Spanje per hoofd van de bevolking 17,35 kilo, d.w.z. 16% minder dan vijf jaar eerder. De consumptie van andere producten, zoals avocado, ananas, citroen en banaan, is daarentegen het sterkst gestegen.
Egyptische sinaasappelen voelen de gevolgen van de Russische invasie
Het sinaasappelseizoen in Egypte is voorbij en het was een moeilijk seizoen. Door de stijgende kosten en de oorlog in Oekraïne was de vraag op sommige markten lager, terwijl de prijzen voor het eindproduct stegen. De exporteurs hadden te maken met een lage vraag op sommige markten, zoals de Europese markt. Dit is te wijten aan de concurrentie van Spanje en de lage prijs van Spaanse sinaasappelen, vergeleken met de prijs van de Egyptische sinaasappelen. Er is ook weinig vraag uit China vanwege de lokale teelt in China. De moeilijkste uitdaging is de oorlog van Rusland tegen Oekraïne, die Egypte zwaar heeft getroffen, omdat de Russische markt veel sinaasappelen uit Egypte betrekt, wat betekent dat deze oorlog de levering aan de Russische markt heeft beïnvloed. De meeste scheepvaartmaatschappijen hebben hun verbindingen met de Russische havens stopgezet en sommige exporteurs hebben hun activiteiten na het uitbreken van de oorlog volledig stopgezet, aangezien 80% van hun oogst normaliter naar de Russische markt gaat. De totale hoeveelheid uitgevoerde sinaasappelen zal dit jaar waarschijnlijk lager zijn dan vorig jaar, als gevolg van deze problemen.
Zuid-Afrika: Late start en prijsdruk voor Zuid-Afrikaanse sinaasappelen
Het sinaasappelseizoen is laat op gang gekomen, vooral door de regen, en de noordelijke regio's (Limpopo, Mpumalanga) lopen achter op het schema van vorige jaren wat de verscheping van Navels betreft (Valencia's zijn nog niet begonnen)
In elk teeltgebied wordt een stijging van de uitvoer van zowel Navels als Valencia's verwacht, gaande van een lichte stijging voor Navels in Oost-Kaap tot een sprong van bijna 1,8 miljoen kartons Valencia's en een miljoen kartons Navels in de noordelijke gebieden.
De oogst van Navels is in heel Zuid-Afrika in volle gang en verwacht wordt dat in totaal 28,7 miljoen kartons van 15 kg zullen worden uitgevoerd. In de Westkaap merkt een teler op dat de opbrengst goed is, maar dat de maten aan de kleine kant zijn. Het grootste deel van de vroege Naveloogst is dit jaar tot nu toe naar Noord-Amerika (VS/Canada) gegaan, gevolgd door het Verre Oosten en Zuidoost-Azië en het Midden-Oosten. De Navels zijn ongewoon klein in de Westkaap, met een piek van 88. In Oost-Kaap ziet de Naveltelling er beter uit (64/72).
De Valencia-exportoogst wordt geraamd op 58,2 miljoen kartons (15 kg); de oogst van de eerste Turkey en Delta Valencia's begint in de provincie Limpopo rond week 23 en bereikt een hoogtepunt in week 30 tot week 35. De noordelijke delen van Zuid-Afrika leveren de grootste bijdrage aan de Valencia-oogst (waar 42,58 miljoen kartons worden verwacht, tegen 40,856 miljoen in 2021).
In de regio Hoedspruit bestaat enige bezorgdheid (die niet door iedereen wordt gedeeld) over de ongelijke vruchtzetting bij pitloze half-seizoens-Valencia's zoals Midknights en Gusocora, die wordt toegeschreven aan temperatuurschommelingen tijdens de bloei en de vruchtzetting. Middenseizoens-Valencia's worden hoofdzakelijk geteeld voor China, het Verre Oosten en het Midden-Oosten. De sinaasappelmarkt in het Verre Oosten ziet er relatief sterk uit, met Egypte en de VS die tegen eind juni uit de markt zouden moeten zijn, wat betere kansen zal bieden voor Zuid-Afrikaanse sinaasappelen, aldus een handelaar die in het Oosten gespecialiseerd is.
Op de Europese markt zou een nieuw koudeprotocol voor Zuid-Afrikaanse en Zimbabwaanse sinaasappelen de sinaasappelhandel kunnen afremmen.
De Westkaap concentreert zich nu op de VS en Canada met de verwachting dat Californië eerder zal eindigen, Marokko en Egypte's steeds langere sinaasappelseizoenen beperken Zuid-Afrika's opties en de logistiek van Rusland heeft zeker invloed op Zuid-Afrika's mogelijkheden om vroege Navels daarheen te verschepen.
In het algemeen staan de marktprijzen voor fruit nu al onder druk en, aldus een exporteur, compenseren zij zeker niet de enorme stijging van de vrachtkosten.
China: Dramatisch lagere invoer van Egyptische sinaasappelen
Dit jaar is het importvolume van Egyptische sinaasappelen 70-80% kleiner dan vorig jaar, waarbij de prijzen op de Chinese markt worden opgedreven als gevolg van dit kleinere aanbodvolume. Het totale productverkeer van Egyptische sinaasappelen verloopt vrij traag.
De belangrijkste kopers van Egyptische sinaasappelen in China zijn restaurants en drankwinkels. Ten eerste staan zij niet te popelen om importfruit te kopen, omdat de procedures en het papierwerk nogal omslachtig zijn. Ten tweede kopen drankwinkels sinaasappelen om ze uit te persen voor vers sinaasappelsap, maar de trend is momenteel om drankjes op basis van citroen te maken, waardoor de vraag naar sinaasappelen beperkt is. Ten derde staan de supermarkten niet te popelen om hun schappen met Egyptische sinaasappelen te bevoorraden. Verwacht wordt dat het importvolume van Egyptische sinaasappelen de komende jaren verder zal afnemen. Egyptische exporteurs zijn momenteel op zoek naar alternatieve markten, en Chinese importeurs zijn voorzichtig met de hoeveelheden die zij kopen.
Dit is het oogstseizoen van de Zuid-Afrikaanse Navelsinaasappel en de kwaliteit van het product en de oogst zijn beide vrij goed. Zuid-Afrika exporteert elk jaar ongeveer 3.000 containers sinaasappelen naar Rusland, maar de export naar Rusland is momenteel stopgezet. China zou hooguit een vierde of een vijfde van dat volume kunnen absorberen, zodat de gevolgen van dit conflict voor de uitvoer naar China beperkt zijn.
In het binnenland bevindt de markt voor Navelsinaasappelen zich momenteel in een periode van afwisseling van rassen. Het aanbod van Navelsinaasappelen in Lunwan, Zigui is verminderd. Tegen het einde van het verkoopseizoen komt de zomersinaasappel van Zigui geleidelijk op de markt. Als gevolg van de algemene vermindering van het binnenlandse aanbod van Navelsinaasappelen en de opleving van de pandemische situatie op vele plaatsen, is de vraag naar Navelsinaasappelen in Lunwan, Zigui sterk.
Noord-Amerika: Stijgende kosten van levensonderhoud beïnvloeden sinaasappelverkoop
De aanvoer van sinaasappelen ziet er op dit moment stabiel uit, volgens een verlader in New Jersey is Californië druk bezig met het afronden van de oogst van Navelsinaasappelen en dat die eind juni klaar zou moeten zijn.
Ondertussen is de import van sinaasappelen ook goed op gang gekomen. "We hebben een groot volume Marokkaanse Navels zien aankomen en het laatste schip met Maroc Navels wordt deze week gelost," zegt hij, maar hij voegt eraan toe dat er begin juni nog een schip zal aankomen met Maroc Late sinaasappels, een Valencia-type sinaasappel.
Uruguay zal volgende maand ook beginnen met verschepen en zal tot september voorraden hebben.
Terwijl er nu Navelsinaasappelen in productie zijn, zullen er Valencia-sinaasappelrassen volgen, waaronder Cara Cara-sinaasappelen, een sinaasappelsoort waarnaar de vraag van de consumenten toeneemt.
Wat de kwaliteit van het fruit betreft? "De algemene kwaliteit, kleur en brix van het fruit zien er goed uit, met vroege vruchten van gemiddelde grootte. Groter fruit is momenteel schaars en de verwachting is dat dit tot begin juli zo zal blijven", aldus de verlader.
De vraag naar sinaasappelen is stabiel, maar de verlader ziet wel enkele verschuivingen in de consumptie van het fruit door de consument. "Er ontstaan veranderingen nu consumenten proberen uit te zoeken hoe ze de dollars kunnen rekken als gevolg van de inflatie en de stijgende kosten op alle consumentengebieden," zegt hij. "De stijgende kosten en de dreiging van een lagere consumentenconsumptie van verse groenten en fruit is een van de grootste uitdagingen."
Wat de prijsstelling betreft, zijn er geen duidelijke marktprijzen vastgesteld voor fruit van het zuidelijk halfrond. "Er is veel druk om de prijzen te verhogen vanwege de stijgende kosten en hoe succesvol deze inspanningen zullen zijn, moet nog blijken. Nu Californië eind juni klaar is, zouden we een goede opening voor de sinaasappelmarkt moeten hebben," zegt hij.
Vooruitblikkend worden de eerste Navels uit Zuid-Afrika medio juni verwacht en deze zullen tot oktober duren. "Zuid-Afrika komt trager op gang, maar het totale Navel-volume zou vergelijkbaar moeten zijn met vorig jaar," zegt de verlader. In juli begint dan Chili met zijn leveringen, die ook tot oktober zullen duren.
Chili: Export bijna van start
In slechts 6 jaar tijd, tussen 2015 en 2021, is de export van Chileense sinaasappelen gestegen van 66.611 ton naar 103.161 ton, een stijging van 54,9%, zo blijkt uit de statistieken. Op dit moment zijn er nog maar dagen te gaan tot het Chileense sinaasappelexportseizoen begint met de eerste zendingen, na een kleine vertraging van een week ten opzichte van vorig jaar.
"In het algemeen zal dit jaar een ingewikkeld seizoen worden voor alle citrussoorten", zegt een vertegenwoordiger van de sector. "Er is de kwestie van de vracht, die veel duurder is, en alle problemen die met de logistiek gepaard gaan; bovendien is de wereld nog niet hersteld van de Covid en de gevolgen daarvan. Dit seizoen zijn er echter meer arbeidskrachten beschikbaar, wat de oogsten en het verpakken zal vergemakkelijken."
"Specifiek voor sinaasappelen zullen we dit jaar minder fruit hebben dan vorig seizoen, ongeveer 13% minder, en we verwachten een export van 90.000 ton te bereiken. Het fruit ziet er zeer goed uit, met goede afmetingen en met brixwaarden die in overeenstemming zijn met de periode."
De belangrijkste afzetmarkt voor Chileense sinaasappelen zijn de Verenigde Staten. Europa heeft enkele zeer specifieke vensters voor Chili en Azië is nog niet zo'n sterke markt voor sinaasappelen. Voor Chili is China een zeer nieuwe markt die pas enkele seizoenen geleden is opengegaan en dit jaar hebben zij de promotie-inspanningen in dat land toegespitst op citroenen. Chili sluit echter niet uit dat het in een later stadium, wanneer het logistieke probleem is opgelost, ook sinaasappelen in de promoties zal opnemen.
"De Noord-Amerikaanse markt wordt ook van oudsher bevoorraad vanaf het zuidelijk halfrond met sinaasappelen uit Zuid-Afrika en Australië, hoewel deze herkomst veel sterker is in Zuidoost-Azië en China, vanwege de nabijheid van deze landen. Het is nog te vroeg om voorspellingen te doen over hoe het seizoen zal verlopen en wat het niveau van de vraag van de consument zal zijn; de afgelopen jaren heeft de Covid de vraag naar citrus veel doen toenemen vanwege het vitamine C-gehalte tijdens de pandemie, maar we weten niet hoe de vraag dit jaar zal reageren."
Momenteel zijn er in Chili ongeveer 6.300 hectare sinaasappelbomen aangeplant tussen de regio's IV en VI. "Onze exportrassen zijn van het Naveltype, hoewel we ook de Cara Cara telen, een zeer succesvol ras met roze vruchtvlees, waaraan in het land ongeveer 500 hectare is gewijd", gaven ze aan.
Australië: Mogelijke nieuwe markten voor Australische sinaasappelen
Het Australische winterseizoen voor citrus is aan de gang en het aanbod van Navelsinaasappelen neemt toe. De grote supermarkten verkopen de variëteit voor 3,50 $ tot 5 $, wat duidelijk minder is dan in de vorige maanden om de grotere volumes met het fruit in het seizoen te compenseren. Eerder dit jaar zei een brancheorganisatie een "redelijk grote oogst" te verwachten in 2022, hoewel de kans bestaat dat er een lichte mate van gemerkt fruit zal zijn als gevolg van ongunstige weersomstandigheden tijdens het groeiseizoen in het voorjaar. Maar er zijn ook enkele zeer goede kansen, zowel voor Australische telers als voor exporteurs. De financiering door de federale regering van een groot project om de Indische markt aan te boren met de uitvoer van sinaasappelen (en mandarijnen) van hoge kwaliteit, moet in de komende maanden van start gaan. De toporganisatie voor citrus zegt dat er de laatste jaren dankzij de positieve groei van de sector een aantal aanplantingen de grond in is gegaan en dat er de komende jaren aanzienlijke volumes worden verwacht. De organisatie is op zoek gegaan naar nieuwe premiummarkten voor Australische citrus en zegt dat het subcontinent een grote kans biedt. Terwijl er ook kansen voortvloeien uit de Verenigde Staten citrusteelt, die mogelijk een beetje korter dan normaal is dit jaar, wat kansen zou kunnen bieden in Azië en andere regio's voor Australische telers als ze het fruit daar kunnen krijgen gezien de huidige zeevrachtuitdagingen. De Australische sector exporteert momenteel voor $ 540 miljoen aan citrus over de hele wereld, en volgens de statistieken was van dat totale exportcijfer voor het jaar eindigend in juni 2021 $ 285,1miljoen (172.416 ton) afkomstig van sinaasappelen.
Vrijdag: Overzicht wereldmarkt zoete aardappelen