In de Franse Elzas, om precies te zijn in Hœrdt – dat ook wel bekend staat als de aspergehoofdstad van Frankrijk – heeft familie Dollinger, die al vijf generaties lang een eigen aspergeteeltbedrijf runt, een winkel geopend om hun asperges rechtstreeks te kunnen verkopen. De activiteiten van het familiebedrijf hebben zich in de loop der jaren doorontwikkeld, maar de asperges blijven het paradepaardje van dit typische Elzasser teeltbedrijf.
"We telen al asperges sinds ze in de jaren 1900 in de Elzas werden geïntroduceerd", legt Manu Dollinger uit. "Het is altijd de belangrijkste groente geweest die op het bedrijf werd en wordt geteeld, op dit moment op zo'n 15 hectare. Wat wel is veranderd, zijn de andere teeltvormen en activiteiten van het bedrijf. Vroeger had het bedrijf vee en specifieke gewassen als tabak. In de jaren 80 besloot mijn grootvader het dorp uit te gaan en uit te breiden om meer grond te kunnen krijgen en de overlast van het verkeer te kunnen vermijden. Op een gegeven moment stopten mijn ouders met de veeteelt en gingen ze zich toeleggen op het telen van diverse groentegewassen die toentertijd op zo'n 50 hectare werden verbouwd. Momenteel woont de hele familie op het bedrijf en sinds ik me er in 2012 ook heb gevestigd, hebben we een winkel voor rechtstreekse verkoop opgericht, als aanvulling op de afzet aan coöperaties en groothandelaren. Het is een van de eerste winkels voor directe verkoop in de regio", legt Manu Dollinger uit, die nu binnen het bedrijf wordt bijgestaan door zijn zus en haar partner.
De asperge, een traditionele groente in de Elzas
Asperges eten in de Elzas is vooral een traditie. Het embleem van de stad Hœrdt, met de bos asperges, is het duidelijkste bewijs dat de groente een centrale plek inneemt binnen de cultuur van de streek. "Dus zelfs wanneer de consumptie een beetje traag is, vooral in deze post-Covid-periode die wordt gekenmerkt door een verlies aan koopkracht onder consumenten, is toch altijd nog sprake van vraag naar de groente. Er zijn altijd klanten in de winkel, sommigen leggen zelfs meer dan 100 km af om onze asperges te komen kopen. Verder nemen we natuurlijk deel aan het aspergefeest en zijn we dan een van de zes teeltbedrijven die hun deuren voor het grote publiek openen. Voor deze gelegenheid wordt 1 ton asperges gereserveerd voor proeverijen. Daarnaast zijn we sterk aanwezig op sociale netwerken en leveren we onder meer aan diverse regio's in Luxemburg en de hele regio Grand-Est in Frankrijk."
's Nachts oogsten is minder inspannend werk en levert tijdwinst en een grotere versheid op
Een andere bijzonderheid van het Dollinger-teeltbedrijf is dat de asperges 's nachts worden geoogst. "In 2016, nadat ik te maken had gehad met grote problemen met betrekking tot de betrouwbaarheid van een aantal van de arbeidskrachten, besloot ik me te richten tot een netwerk van Spaanse arbeiders die gespecialiseerd zijn in het oogsten van asperges. Twee tot drie weken na afloop van het seizoen, toen de dagtemperaturen bleven stijgen, stelden zij voor om 's nachts te oogsten, zoals dat vaak in Spanje wordt gedaan. Sindsdien hebben we dit systeem overgenomen." Omdat deze manier van werken in de regio niet erg gebruikelijk is, leidde dit in het begin tot veel vragen van dorpsbewoners, die graag meer wilden weten over de nachtelijke activiteiten op ons teeltbedrijf."
De reden waarom de aspergeteler toch besloot op deze voet verder te gaan, is omdat 's nachts oogsten veel voordelen heeft, zowel voor de arbeiders als voor hemzelf. "Op het hoogtepunt van het seizoen kunnen de temperaturen overdag zeer hoog oplopen en dit maakt het werk op het veld nóg moeilijker dan anders. Daarom werken de meeste arbeiders liever 's nachts, waar ze zich ook op kleden en verder op voorbereiden. 's Nachts werken de arbeiders namelijk in truien tegen de kou en met hoofdlampen, veel aangenamer dan overdag. 's Nachts werken betekent voor hen bovendien dat ze beter worden betaald."
"Ook voor ons teeltbedrijf zijn de voordelen legio. De asperges worden verser geplukt en behouden hun versheid tot in het verpakkingsstation. De kwaliteit van de asperges is op deze manier dus veel beter dan wanneer ze (overdag) urenlang aan de zon worden blootgesteld, vóórdat ze worden geoogst. Bovendien hoeven de arbeiders zich geen zorgen te maken dat de asperges groen worden door de zon."
Een ander belangrijk voordeel is de kostbare tijd die wordt bespaard door 's nachts te oogsten. "Om 6/7 uur 's ochtends weten we precies wat er geoogst is en wat er die dag zal worden verhandeld. We kunnen ook alles op hetzelfde moment sorteren, zodat we de sorteermachines niet meerdere keren per dag aan en uit hoeven te zetten en er dus minder arbeidsbewegingen zijn. Dit bespaart ons kostbare tijd."
Toenemende consumptieaantallen, ook na het aspergefeest
Dit jaar is het aspergeseizoen begonnen op 20 maart en zal het nog lopen tot ongeveer 15 juni. Naar alle waarschijnlijkheid komen de partijaantallen in de buurt van die van 2020. "Het teeltproces verliep eind maart goed, stagneerde begin april vrij abrupt, maar kwam rond Pasen gelukkig weer op gang. De twee weken na Pasen waren weken met zeer goede opbrengsten, tot 8 april. Helaas waren vanaf toen de consumptieaantallen klein, waardoor de prijzen drastisch zijn gedaald. Sinds 6 mei is het teeltproces weer vertraagd, terwijl de vraag naar asperges juist is toegenomen. Dit is verrassend, want na het aspergefeest worden er doorgaans minder asperges geconsumeerd, omdat consumenten daarna meestal de voorkeur geven aan zomergroenten. Misschien zijn de koelere temperaturen van de afgelopen dagen dus wel gunstig geweest voor de vraag."
Voor meer informatie:
Manu Dollinger
Ferme Dollinger
39 rue de La République
67720 Hoerdt, Frankrijk
Tel.: +33 03 88 51 79 20
manu@ferme-dollinger.alsace
www.ferme-dollinger.com