Nu het weer warmer wordt op het noordelijk halfrond, vertoont de citrusmarkt op de wereldmarkten een gevarieerd beeld. Het altijd aanwezige risico van Citrus Black Spot blijft een schaduw werpen op de handel in dit populaire citrus, en sommige teeltgebieden zoals Italië, Spanje en Turkije hebben tijdens het groeiseizoen te lijden gehad van het koude weer, met een lagere opbrengst tot gevolg. Ook de Russische inval in Oekraïne blijft voor problemen zorgen op de markten, met name in Zuid-Afrika, waar het verlies van de Russische markt misschien wel het hardst wordt gevoeld. Desondanks zijn de vooruitzichten over het algemeen positief, aangezien de lagere producties de prijzen op veel markten hebben opgedreven, en naarmate de wereld zich herstelt van corona, doet ook de horeca dat, en daarmee de vraag naar citroenen.
Nederland: Citrus Black Spot zorgt voor nieuw gespannen importseizoen citroenen
Op dit moment heeft een Nederlandse handelaar nog Spaanse citroenen beschikbaar. "Maar ons belangrijkste seizoen is dat van de Argentijnse Eureka-citroen", zegt hij. "Volgende week of binnen twee weken worden de eerste containers in Argentinië geladen. We verwachten ze de derde of vierde week van mei hier in Nederland."
In Spanje zijn er dit jaar veel minder Verna's, de typische tweede-seizoenscitroen die daar de Fino of Primofiori vervangt. "Er is minder dan de helft vergeleken met vorig jaar. Dat schept veel ruimte voor overzees product. De Verna's zullen waarschijnlijk half/laat juni op zijn, terwijl ze normaal tot begin augustus op de markt zijn. De lagere oogst is een samenloop van omstandigheden, waaronder een off-year en de overvloedige regenval in de lente, die een effect heeft op zowel volumes als kwaliteit."
Hij gelooft dat het Argentijnse aanbod dit meer dan goed zal maken. "Er zijn er eigenlijk te veel. Een deel gaat naar de verwerkende industrie, een deel naar de exportmarkt. Dus er zou hier druk op de prijzen moeten zijn." Argentinië heeft echter te kampen met een enorm hoge inflatie van zo'n 50-60% op jaarbasis en een devaluatie van de munt. Op het eerste gezicht lijkt dit gunstig voor de export, maar Argentijnen kunnen niet vrij beschikken over dollars of euro's. Via de buitenlandse handel verkregen deviezen moeten via de officiële kanalen worden ingewisseld tegen peso's.
De kwestie van de Citrus Black Spot (CBS) belooft ook dit jaar weer de kop op te steken. Citroen valt niet onder de koudebehandeling, maar er zijn wel zeer strenge controles van kracht. "Nadat twee seizoenen geleden de Argentijnse export van citrus naar Europa was opgeschort vanwege CBS-onderscheppingen, is de handel vorig jaar hervat. Uiteindelijk is het vorig jaar best goed gegaan", aldus de handelaar.
Hij hoopt dat de aanvoer komend seizoen niet te veel vertraging oploopt en dat de vermoedelijk grote volumes allemaal tegen een redelijke prijs een afnemer zullen vinden. "Eigenlijk gebeurt er altijd wel iets onverwachts. Vorige week waren er bijvoorbeeld problemen in de haven van Durban, waardoor de aanvoer van Zuid-Afrikaanse citroenen een tijdje stil zal komen te liggen. Het wordt alles bij elkaar weer een spannend jaar in het overzeese seizoen."
Duitsland: Over het algemeen positief seizoen voor citroenen
De smaakeigenschappen van de overheersende Spaanse Primofiori en de complementaire Turkse Enterdonato waren overwegend overtuigend, zo blijkt uit berichten vanuit de Duitse markt. Vraag en aanbod waren vaak in evenwicht, zodat er zich geen noemenswaardige veranderingen in de noteringen voordeden. Hier en daar stegen de noteringen licht als gevolg van een enigszins beperkt aanbod. Italiaanse goederen, die de markt afrondden, werden in Keulen iets duurder.
De gemiddelde prijs voor citroenen uit Italië bereikte in kalenderweek 16 165 euro per 100 kg. Citroenen uit Spanje werden geprijsd op 147 euro of 132 euro, afhankelijk van de grootte, terwijl Turkse citroenen 116 euro opbrachten.
Italië: Positieve vooruitzichten voor citroenen ondanks daling van de productie
Op Sicilië is de oogst van de gele Primofiore-citroen in volle gang en wordt verkocht in de belangrijkste supermarktketens, zowel in Italië als in het buitenland. "Wij exporteren vooral naar Duitsland, maar ook naar de rest van Europa. Later zal ook aan de vraag van de verwerkende industrieën worden voldaan", meldt een handelaar.
Dit jaar worden in Campanië ongeveer 50% minder citroenen geproduceerd. De consumptie is goed, en restaurants en detailhandelaren kopen het product op. Op dit moment liggen de verkoopprijzen tussen 0,80 en 1,70 euro per kilo, terwijl biologische citroenen niet voor minder dan 1 euro per kilo worden verkocht. Verwacht wordt dat door de betere weersomstandigheden en de nadering van de zomer de consumptie zal toenemen, de markt levendiger zal worden en de prijzen zullen stijgen.
Volgens de gegevens heeft in de laatste 12 maanden eindigend in februari 2022 70,9% van de gezinnen, of meer dan 18 miljoen, ten minste één keer citroenen gekocht voor consumptie in het huishouden. De aankoopfrequentie is ook hoog, gemiddeld 8,2 keer per huishouden per jaar, terwijl de gemiddelde uitgave per aankoopdaad minder dan 2 euro bedraagt. De gemiddelde hoeveelheid die per handeling per huishouden wordt gekocht, bedraagt 800 gram product.
Spanje: Goede prijzen door lagere productie
Het Spaanse Primofiori-seizoen voor citroenen is met goede prijzen afgesloten als gevolg van een lagere productie dit jaar, verergerd door de aanhoudende regens in maart en april. Sinds het begin van de oorlog met Rusland en Oekraïne is er meer concurrentie met Turkije, omdat de verschepingen naar de EU werden omgeleid. In het citroenseizoen Verna, dat nu begint, zal de oogst ongeveer 45% kleiner zijn dan in 2021. Volgens de prognoses zal de oogst in 2022 bijna 190.000 ton bedragen. Dit is te wijten aan de slechte weersomstandigheden van vorig jaar, met kou, wind en overvloedige regenval die in sommige teeltgebieden de bloei en de vruchtzetting hebben beïnvloed.
Bovendien hebben de ongewoon overvloedige en gestage regens sinds maart een invloed gehad op de grootte van de Verna-citroenen, die dit jaar enorm zijn. De overvloed aan water heeft gezorgd voor een overvloed aan de maten 1, 2 en 3, terwijl de markt vooral vraagt naar de maten 3, 4 en 5. De middelgrote en kleine maten zijn momenteel groot, maar de markt lijkt er niet voor te willen betalen. Het zal moeilijk worden om dit jaar nog zulke grote citroenen te verkopen, vooral wanneer de Zuid-Afrikaanse en Argentijnse citroenen in de komende 2-4 weken waarschijnlijk een constant volume op de markten zullen halen. Tot dusver schommelt de gemiddelde prijs voor Verna-citroenen op het veld tussen 55 en 65 cent per kilo.
Turkije: Lagere productie als gevolg van weersomstandigheden
In de loop van het voorbije seizoen hebben de citroentelers in Turkije te kampen gehad met slechte weersomstandigheden die toesloegen net op het moment dat de producten zouden worden geoogst. Als de telers dit weer hadden kunnen anticiperen, zou de oogst op tijd zijn binnengehaald. Helaas was dit niet het geval. De vraag was over het algemeen vrij groot en er was geen daling van de vraag na Kerstmis, wat gewoonlijk het geval is. Na het begin van de Russische invasie in Oekraïne in februari is de handel naar deze beide landen aanzienlijk vertraagd.
Zuid-Afrika: Verlies van Russische markt betekent terugkeer naar prijsdruk in het Midden-Oosten
De gemiddelde citroenprijs in Zuid-Afrika is gedaald tot R4,15 per kg (0,25 euro), met een iets hogere prijs voor klasse 1-citroenen. Een citroenhandelaar op de gemeentelijke markt zegt dat citroenen zonder pit het beter doen dan citroenen met pit, en dat er momenteel veel citroenen op de lokale markt beschikbaar zijn, maar dat zij ook een behoorlijke hoeveelheid door de wind beschadigde citroenen zien.
Regen in delen van Limpopo heeft de citroenoogst onlangs bemoeilijkt, evenals de hevige staking die aan de gang is in de Sundays River Valley in de Oostkaap, waar de citroenen momenteel moeten worden verpakt.
Het wegvallen van Rusland als exportbestemming heeft gevolgen voor de citroenexport, waarbij het Midden-Oosten de druk van de grote exportvolumes opvangt, waardoor de prijs onder druk komt te staan. Dit is een bijna jaarlijks terugkerend verschijnsel op die markt, voordat de Zuid-Afrikaanse exporteurs naar Europa beginnen te exporteren.
De citroenoogst voor dit seizoen wordt geraamd op 32,3 miljoen kartons van 15 kg, een stijging met 1,3 miljoen kartons in vergelijking met 2021.
Jonge bomen die vruchten beginnen te dragen in sommige regio's, waaronder de Westkaap en Senwes in Limpopo, zullen tot deze groei bijdragen. De vereniging van citrustelers heeft opgemerkt dat een koelere zomer in sommige regio's tot kleiner fruit kan leiden, wat gevolgen kan hebben voor het uiteindelijke aantal verpakte en verscheepte kartons.
Noord-Amerika: Solide vraag naar citroenen nu Noord-Amerikaanse restaurants blijven heropenen
De voorraden citroenen zijn op dit moment matig. Een in Californië gevestigde verlader zegt dat het grootste deel van de voorraden momenteel naar geëngageerde programma's gaat, wat typisch is voor het winterseizoen. "Nu de binnenlandse voorraden afnemen, gaan we onze belangrijkste oogst tegemoet met grote volumes vanaf juni/juli. Wij verwachten voor dit zomerseizoen opnieuw een groot volume en een uitstekende kwaliteit," zegt hij. De productie voor het zomerseizoen komt grotendeels uit Tamaulipas, Mexico met ook wat fruit uit de noordelijke regio's Veracruz en Sonora.
Dit ziet er anders uit dan vorig jaar rond deze tijd, toen de totale aanvoer van citroenen uit Mexico werd getroffen door de vorst in februari 2021 die zowel Mexico als Texas trof. "Gelukkig werd het grootste deel van onze voorraden minimaal getroffen en konden we onze programma's uitvoeren", aldus de verlader.
In het binnenland bevindt Californië zich in het laatste deel van zijn seizoen en in District 2 fruit. Dit volgt op wat een goed seizoen lijkt te zijn geweest, ondanks de regens die in District 1 vielen. "Verschillende landen in Zuid-Amerika maken zich ook klaar om fruit naar de VS te verschepen, met berichten over behoorlijke kwaliteit en volume. De grootste zorg voor de Zuid-Amerikaanse aanvoer is de logistiek op zee", aldus de verlader, die opmerkt dat langdurige vertragingen en hoge verzendkosten dit seizoen naar verwachting zullen aanhouden.
De verlader teelt vooral citroenen van de variëteit Eureka en doorgaans is de verdeling ongeveer 40 procent Fancy en 60 procent Choice, een verdeling die dit jaar naar verwachting zal aanhouden. "We hebben de neiging om te pieken op kleinere maten, wat gunstig is wanneer binnenlandse en Zuid-Amerikaanse gewassen zware regenval hebben, omdat zij dan pieken op groter fruit," zeggen ze. "Dit was het afgelopen seizoen het geval voor Californië en wordt ook verwacht voor de aankomende voorraden uit Argentinië."
Wat de vraag betreft, die is solide, zowel vanuit de retail- als de horecakant van zaken. "De prijzen liggen op een niveau dat voor de retail bevorderlijk is en voor de horeca redelijk, waardoor beide partijen vooruit kunnen ondanks de verhoogde logistieke kosten", aldus de verlader. "De horeca lijkt sterk te zijn verbeterd na de vele uitdagingen van de afgelopen twee jaar en we verwachten een aanhoudende opleving in die sector."
Naarmate restaurants verder heropenen, verwachten ze dat de consumptie weer in lijn zal komen met de niveaus uit het verleden en daarna hopelijk zal blijven groeien. "De consumptie in de foodservice is zeker klaar voor groei, nu velen weer uit eten gaan en meer openbare evenementen gaan bezoeken," zegt hij. "In de detailhandel zien we een aanhoudende stijging van de consumptie van biologische citroenen."
Wat de prijzen betreft, beginnen de binnenlandse voorraden in het laatste district van Californië af te nemen en de prijzen te stijgen. "Bovendien dwingen stijgende zeevrachttarieven uit Zuid-Amerika tot een prijsverhoging voor aankomende aanvoer", aldus de verlader. "Over het algemeen verwachten we een betere prijszetting en meer stabiliteit van de Mexicaanse aanvoer, rekening houdend met de logistieke voordelen van de gemakkelijkere en nauwere toegang tot de VS."
Vooruitkijkend wordt voor mei een licht verhoogde prijs verwacht. "Het is waarschijnlijk dat de prijzen vanaf juni zullen afvlakken, aangezien Mexico en Zuid-Amerika dan goed in hun seizoen zitten", aldus de handelaar.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt kiwi's