ZTI smart machines, een bedrijf in fruitverwerkingsmachines, heeft een unieke manier om nieuwe machine-ontwerpen te benaderen. En het is echt een raadsel waarom het zo uniek is, want zou een langere houdbaarheid niet bij alle machinefabrikanten centraal moeten staan? Hans Keijzer, directeur van ZTI, legt uit waarom het voor hen net zo belangrijk moet zijn. "Ongetwijfeld is het verlengen van de houdbaarheid in alle lagen van de supply chain belangrijk. En uiteindelijk ook voor de consument. Een langere houdbaarheid houdt niet alleen het winkelend publiek tevreden, maar levert ook voordelen op voor verwerkers en retailers. Vervaldatums van kort houdbare producten veroorzaken een aanzienlijk verloren verkooppotentieel. In de Nederlandse supermarktbranche wordt zo’n 180.000 ton voedsel per jaar weggegooid, en daarmee gaan ook de energie en vele grondstoffen verloren die zijn gebruikt voor de productie. Langere houdbaarheid van vers gesneden fruit staat hoog op het verlanglijstje van alle betrokkenen in de keten."
Er is meer vraag naar gemaksvoedsel dan ooit! Dus steeds meer verwerkers investeren in hun fabriek om meer vers gesneden producten te produceren. Voor retailers, restaurants, hotels en cateringbedrijven, luchtvaartmaatschappijen en ziekenhuizen. Maar hoe verleng je de houdbaarheid van je product? Ga in de eerste plaats altijd voorzichtig met het product om. Fruit is zacht en moet worden geoogst en verwerkt zonder het te beschadigen. Keijzer: ‘In ons engineeringproces hebben we altijd de houdbaarheid voorop. Hoe kun je het fruit schillen, snijden of ontpitten zonder het te beschadigen? Dat is onze belangrijkste vraag om mee te beginnen.’
Als je als verwerker denkt aan het verlengen van de houdbaarheid, dan denk je waarschijnlijk aan verpakkingen. Of het fruit afdichten met een natuurlijke seal. Je kunt het kort invriezen of je kunt stikstof in de container doen. Er zijn verschillende manieren om de houdbaarheidsdatum van bewerkt fruit te verlengen. Maar de belangrijkste manier om je product langer vers te houden, is vaak niet de eerste optie waar je aan denkt. Namelijk om beurse plekken te voorkomen.
Wees voorzichtig tijdens het oogsten, transporteren en verwerken
"Je begint dus al met het verlengen van de houdbaarheid bij de kweker. Het oogsten en verzamelen van het fruit moet voorzichtig gebeuren. Niet rollen of vallen, maar voorzichtig in een bakje doen. Als het fruit bij de verwerker aankomt, gaat de houdbaarheidsverlenging door. Het fruit wordt bij voorkeur handmatig in een machine geplaatst. Op die manier is het de beste positie georiënteerd om het op de juiste manier te verwerken. Overigens zijn we nu machines aan het ontwikkelen die het fruit geautomatiseerd in de machine kunnen plaatsen door gebruik te maken van vision en robottechniek. Ook belangrijk, niet verwerken terwijl het fruit op het vruchtvlees in de machine vastgehouden wordt. En zet niet te veel druk op het fruit. Snijd met scherpe en bewegende messen. Voorkom dat het geplet en beschadigd raakt, met bruine of zachte plekken en onnodig sapverlies tot gevolg. Vasthouden op de pit of op het groeipunt is de beste manier om een stuk fruit te transporteren bij verwerking in een machine", zegt Keijzer.
Verwerking van fruit vereist speciale behandeling
Fruit is kwetsbaar. De verwerking van fruit vereist daarom verschillende inventieve schil- en snijmethoden. Bij het verwerken van fruit wil je dat een machine zorgvuldig met het fruit omgaat. Je zoekt naar toepassingen om het zo min mogelijk te beschadigen. Je pakt het dus voorzichtig op, oefent weinig tot geen druk uit op het vruchtvlees en schuift het na verwerking voorzichtig op een transportband. Dit verbetert de houdbaarheid van uw product aanzienlijk.
Voordat je begint met het ontwerpen van een machine, kijk je eerst heel goed naar de vrucht. Waar zit het groeipunt, hoe ligt de pit georiënteerd, welke rassen er zijn, hoe hard of dik een schil kan zijn en nog veel meer. Ook kijk je hoe dat stuk fruit het beste met de hand kan worden geschild. Dat zijn de belangrijkste uitgangspunten voordat je aan het eerste ontwerp van je machine begint. Want alleen als je het fruit hebt gedetermineerd, van binnen en van buiten kent, kun je het op de beste manier verwerken zonder het te beschadigen.
De messen zijn ook van groot belang
Langere houdbaarheid vereist ook expertise op het gebied van messen. Vorm, scherpte, beweging, dunschillen en nog veel meer aspecten laten een machine op zijn best werken. Wanneer een ongekarteld mes een zaagbeweging door het vruchtvlees maakt, voorkomt het veel sapverlies. En ook de druk op het fruit wordt tot een minimum beperkt. Een goede machine heeft zijn eigen speciaal ontworpen messen. Voor het ontpitten kan een mes boogvormig zijn, voor het schillen gebruik je het beste een dunschiller om je opbrengst te verbeteren, voor het snijden is een bewegend mes het beste. Sommige machines hebben zelfs cilindervormige messen of cirkelvormige messen. Hans Keijzer vertelt dat hun messen bij ZTI in huis gemaakt kunnen worden. "Dat zorgt ervoor dat we altijd het juiste mes hebben voor de juiste klus."
Voor meer informatie:
Hans Keijzer
ZTI
Hans.keijzer@zti.nl
www.zti.nl