"De avocado-import vanuit Tanzania en Mozambique en de grote aantallen vroege avocado's uit Zuid-Afrika hebben ertoe geleid dat de markt is ingestort," zo laat Lizelle Muller weten, manager van het pakstation van Amondel Pakkers in Levubu, in het uiterste noorden van Limpopo, dat geldt als het vroegste avocadoteeltgebied in Zui-Afrika.
“We waren net een week aan het plukken toen de markt tot stilstand kwam," zegt ze. "Februari is doorgaans een maand met veel neerslag. Het is in deze regio dan ook uitzonderlijk wanneer je in februari een volle week achter elkaar kunt plukken. Dit jaar verliep de maand februari echter zeer droog en hoefde de oogst niet onderbroken te worden. Tegelijkertijd deden telers er alles aan om hun fruit zo snel mogelijk op de markt te brengen, voordat de prijzen zouden dalen."
Ze vertelt dat ze in een later stadium geen fruit meer accepteerde in het pakstation omdat de koelcellen al vol lagen. Een avocado-handelaar in Johannesburg schat dat de aantallen die er nu op de markt zijn, zo'n 50% tot 60% hoger zijn dan gebruikelijk. "Ik heb nog nooit zoveel avocado's op de markt gezien in deze tijd van het jaar en de prijzen liggen 10%, 20% tot 30% lager dan vorig seizoen, zelfs voor premium Fuerte-avocado's in maten 8 en 10."
"Je kunt niet alles afschuiven op de import van fruit uit Tanzania, dat stukken goedkoper is dan onze vroege avocado's," merkt Lizelle op. "Onze retailklanten namen echter minder dan de helft van de aantallen af die ze normaal inkopen, omdat ze nu ook Tanzaniaanse avocado's hebben. Dit dwong ons grotere aantallen op gemeentelijke markten af te zetten, wat de druk op de binnenlandse markt alleen maar groter heeft gemaakt."
Ze vertelt dat telers van vroege avocado's niet gestopt zijn met oogsten in afwachting van betere marktomstandigheden. "Ik heb onze telers verteld dat de markt erg moeilijk was en uiteindelijk stortte de markt volledig in."
Tanzaniaanse avocado's omgeleid naar gemeentelijke markt vanwege kwaliteitsproblemen
Tanzaniaanse avocado's hebben sinds dit seizoen toegang tot de Zuid-Afrikaanse markt. De aanvoer kwam laat op gang vanwege zware regenval, die eveneens voor kwaliteitsproblemen zorgde.
De South African Avocado Growers’ Association (SAAGA) raamt de import van avocado's uit Tanzania tussen 16 januari en 5 februari op 275 ton. Volgens SAAGA-voorzitter Clive Garrett leidde dit in week 2 tot een piek, maar verschillen de aantallen avocado's over de hele linie niet zoveel van die in 2021.
De Tanzaniaanse avocado's werden aan het begin van het seizoen naar Zuid-Afrika verladen voor rijpprogramma's van supermarkten. Vanwege de kwaliteitsproblemen werden sommige partijen geweigerd door supermarkten en afgevoerd naar de gemeentelijke markt in Johannesburg, zo laat een avocadohandelaar weten, die anoniem wenst te blijven. Hij vervolgt: "Een deel was nog prima, maar er zaten ook veel overrijpe avocado's tussen, waardoor ze niet voor redelijke prijzen te verkopen waren. Dit heeft de avocadoprijzen op de vroege markt nadelig beïnvloed. We beginnen meestal met prijzen rond de €16,20 tot €16,80 per karton (4 kilo), maar ineens ontvingen we niet meer dan €6 per karton. De avocadoprijs is zo vroeg in het jaar nog nooit zo laag geweest."
SAAGA is het er niet eens met de suggestie dat de import uit Tanzania een dramatisch effect op de avocadomarkt heeft gehad. "We hebben geen exacte cijfers, maar slechts 100 ton van de in totaal 275 ton die werden geïmporteerd zijn op gemeentelijke markten terechtgekomen, waar ze prima werden geabsorbeerd. De kwaliteit van veel van het importfruit was niet geweldig, maar een deel was prima. Het is dan ook moeilijk om te generaliseren door te zeggen dat de import een nadelig effect op de avocadomarkt had, omdat dit niet zo is."
De gemiddelde prijs van Fuerte ligt nu op €3,36 per karton (4 kilo). "Het is een kwestie van vraag en aanbod," zegt Clive Garrett. "Nu heeft het grote publiek eindelijk eens de kans om voordelig avocado's te kopen."
Zuid-Afrikaanse avocado's voor Rusland omgeleid naar Polen
De avocado-export kwam ongeveer een maand geleden op gang. Momenteel worden de rassen Fuerte en Maluma Hass verladen. Vanwege de beperkingen in retailprogramma's begonnen sommige Zuid-Afrikaanse telers dit seizoen eerder met de export, terwijl anderen er vanwege logistieke uitdagingen voor kozen om hun fruit op lokale markten af te zetten.
Rusland is een belangrijke markt voor greenskin-avocado's, die nog altijd oververtegenwoordigd zijn in Zuid-Afrikaanse avocadoboomgaarden. Lizelle zegt dat ze in de week van de Russische inval in Oekraïne een hele container avocado's naar de Russische markt hebben verladen. "Toen de container al halverwege was, liet de rederij ons weten dat de zending niet meer naar Rusland zou gaan, maar omgeleid zou worden naar Polen. Ik moet nog steeds nagaan of deze container uiteindelijk een bestemming heeft gevonden. De exportmarkt is momenteel erg instabiel. Alles bij elkaar is het een waardeloos seizoen."
"We verwachten dat het wegvallen van de Russische markt dit seizoen grote impact zal hebben," vervolgt Clive. "De avocado's die normaal naar Rusland zouden gaan, zullen hun weg naar Europa vinden of mogelijk helemaal niet worden geëxporteerd, en dat zal de binnenlandse markt enorm onder druk zetten."
Op de markt in Johannesburg merken ze nu al dat er kleinere avocado's worden aangevoerd, die anders bestemd zouden zijn voor de export. Een avocadohandelaar vertelt dat Zuid-Afrikanen houden van grote avocado's. Hij voegt eraan toe: "Er is weinig vraag op dit moment, omdat mensen er simpelweg het geld niet voor hebben."