Tholen - Het conflict in Oekraïne blijft voortduren. Met het toenemen van het oorlogsgeweld wordt de situatie in Oekraïne steeds gevaarlijker. Instanties en bedrijven blijven met statements naar buiten komen over het vervolg van de activiteiten in en met Rusland en telers vertellen wat de situatie voor hen betekent.
De oorlogssituatie heeft na Nederland ook België doen besluiten de ambassade in Kiev te sluiten. Dat maakte het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken gisteravond bekend. Met consulaire teams blijft men Belgen in Oekraïne, momenteel naar verluidt nog zo'n 300, ondersteunen vanuit posten aan de grenzen van het land.
Gisteren zijn Nederlanders door de ambassadeur van Nederland in Rusland online bijgepraat over de situatie. De Nederlandse ambassade in Moskou adviseert Nederlanders om Rusland te verlaten als hun verblijf niet noodzakelijk is. "Voor Nederlanders die besluiten te blijven is het belangrijk om goed op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen," zei Gilles Plug, de Nederlandse ambassadeur in Moskou. Zo'n 370 Nederlanders lieten zich informeren.
Het reisadvies voor Rusland is aangepast naar oranje en rood. Dit betekent dat er wordt geadviseerd om alleen noodzakelijke reizen te maken naar het oranje gebied. Reizen naar het rode gebied wordt afgeraden. Meer informatie en adviezen in dit bericht van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Bedrijven spreken zich uit over situatie
Zoals in een eerdere update vermeld, staken vele bedrijven hun activiteiten in Rusland. PZC meldt dat Rusland hierdoor langzaam maar zeker geïsoleerd wordt. Voor bedrijven in Nederland wordt handel drijven met Rusland steeds moeilijker. Atradius is bijvoorbeeld gestopt met het aanbieden van exportkredietverzekeringen voor Rusland. "Klanten die al zo’n verzekering hebben houden die, maar we nemen geen nieuwe klanten aan", aldus een woordvoerder. Zo’n verzekering garandeert het exporterende bedrijf dat het betaald krijgt, ook als de afnemer niet betaalt.
Er zijn echter ook steeds meer bedrijven die aangeven wel actief te blijven in Rusland na haar inval. Omroep Zeeland meldt bijvoorbeeld dat de Zeeuwse frietproducent LambWeston friet blijft produceren in Rusland. Ze geven aan dat ze eventuele opgelegde sancties wel in de gaten houden om maatregelen te nemen.
Ook het Financieele Dagblad geeft aan dat meerdere bedrijven hun activiteiten niet stilleggen. Zo vertelt aardappelveredelaar HZPC uit Joure dat ze doorgaan met pootgoed leveren aan Rusland, net zoals de Friese APH Groep machines voor de aardappel- en groentesector aan het land blijft leveren. "Onze klanten zijn grote Russische landbouwbedrijven. Dat zijn hardwerkende familiebedrijven. Als onze export stilvalt, zullen de gewone en armere Russen de dupe worden", zegt directeur Wytse Oosterbaan van APH.
Veredelaar Rijk Zwaan, zowel actief in Rusland als Oekraïne, zegt desgevraagd "de publiciteit niet op te zoeken over dit onderwerp".
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) probeert bedrijven die handelen met het oorlogsgebied te ondersteunen. Hoe precies, dat leest u hier.
Ook Albert Heijn kwam met een statement naar buiten over de situatie in Oekraïne: "We zijn geschokt door de oorlog in Oekraïne en ons hart gaat uit naar iedereen die geraakt is of zorgen heeft om familie en vrienden in de regio. Albert Heijn, Etos en Gall & Gall zijn onderdeel van Ahold Delhaize. Ahold Delhaize doneert mede namens Albert Heijn, Etos en Gall & Gall 1 miljoen euro aan het Rode Kruis Nederland om mensen in Oekraïne en in buurlanden te helpen met voedsel, water, onderdak en andere basisbehoeften."
Het ministerie van LNV vertelt dat op woensdag 2 maart een informele videobijeenkomst voor landbouwministers is georganiseerd. De Europese Commissie zal de landbouwministers mondeling een toelichting geven over de mogelijke effecten van de invasie in Oekraïne op de marktsituatie voor landbouwgoederen. "In de bijeenkomst zullen geen besluiten worden genomen", meldt minister Staghouwer van LNV aan de Tweede Kamer.
Containers stapelen zich op
NOS meldt ondertussen dat er containers met bestemming Rusland sinds afgelopen weekend vaststaan in de Rotterdamse haven. Door de Europese sancties mogen bepaalde goederen niet naar Rusland worden verscheept. De douane moet daarom controles uitvoeren op de containers, wat tot langere wachttijden leidt. Eerst worden de containers met bederfelijke waar, zoals groente en fruit, gecontroleerd. Overslagbedrijf ECT laat weten dat de douane duidelijkheid moet geven wat het bedrijf met de containers moet doen. Tot die tijd lost het geen containers die gelinkt zijn met Rusland.
Containerladingen die voor Rusland zijn bestemd, worden extra gecontroleerd door de douane. Bij verschillende containerterminals stapelen de tegengehouden containers zich op.
Evofenedex meldt dat bedrijven niet meer containervracht kunnen boeken voor Oekraïne en West-Rusland bij diverse rederijen voor de containerlijnvaart. Maersk, CMA CGM en MSC hebben aangegeven een uitzondering te maken voor het verzenden van voedingsmiddelen (groente en fruit) en hulpgoederen. "Het is nog onduidelijk of andere rederijen zullen volgen", aldus Rogier Spoel.
Bovendien zijn er zorgen bij de transportsector, waar ze veel met Oekraïense chauffeurs werken aldus NOS. Sommige truckers komen het land niet meer uit, anderen willen juist terug om hun land te verdedigen. De verwachting is dat tekorten aan chauffeurs oplopen, in een sector waar het personeelsbestand al niet heel groot is.
Volgens Rogier Spoel van ondernemersvereniging voor handel en logistiek evofenedex begrijpen zijn leden de opgelegde sancties en zoeken zij niet naar alternatieven, in tegenstelling tot de containercrisis tijdens corona.
Reactie telers
Bunniks Nieuws bericht over de gevolgen van de oorlog en daaropvolgende sancties tegen Rusland voor telers in haar regio. Jeroen van Oostrom is directeur van Van Oostrom Fruit BV in ‘t Goy in de gemeente Houten. Zijn bedrijf sorteert en verpakt fruit. "We merken zeker al effect van de sancties en de oorlog in Oekraïne. Iedereen wacht af. Een groot deel van onze peren gaat die kant op, naar Oost-Europa. Dat ligt nu stil. Normaal is dit een drukke tijd, nu is het erg rustig bij ons."
Ook Nederlandse agrariërs in Oekraïne zelf worden inmiddels platgebeld over de gevolgen van de situatie voor hen. Zo ging EenVandaag in gesprek met agrariër Willem Nammensma over de afgelopen week van oorlog. Hij woont in Lviv en wil voorlopig niet terug naar Nederland. "Juist tijdens een oorlog is voedselvoorziening belangrijk, daar wil ik aan bijdragen."
Vandaag kunnen boeren en tuinders zich online laten bijpraten over de situatie. Woensdag 2 maart van 15.30 uur – 17.00 uur organiseren de werkgeversorganisaties een webinar over Oekraïne. Samen met betrokken ministeries worden de situatie in het land, de impact op Nederland en Europa en de mogelijke gevolgen voor ondernemers besproken. Het programma wordt nog uitgewerkt, meldde ZLTO vanochtend.
Sjaak van der Tak, voorzitter van LTO Nederland, was bij BNR Zakendoen te gast over de gevolgen van de oorlog voor de Nederlandse landbouw. Hoe kijken de telers aan tegen de economische sancties? Beluister het hier.
Hulpacties
Ondertussen worden hulpacties in hoog tempo uit de grond gestampt. Velen hebben wij inmiddels al belicht, maar ook het Sociaal Fonds Transport en Logistiek heeft naar aanleiding van het conflict in Oekraïne een noodnummer in het leven geroepen voor gestrande Oekraïense vrachtwagenchauffeurs.
Diverse uitzendbureaus zijn ook actief, meldt brancheorganisatie ABU, net als bijvoorbeeld Van Dijck Groenteproducties samen met de lokale Rotaryclub. Gemeenten bereiden zich voor op vluchtelingenstromen. Als gemeente met veel arbeidsmigranten, die bijvoorbeeld in de kassen werken, werkt Hollands Kroon aan een opvanglocatie. "We spannen ons in om een accommodatie te faciliteren zodat deze werknemers met hun gezinnen herenigd kunnen worden", zegt wethouder Theo Meskers.
Verder gaan voormalig Rusland-exporteur Alexander Visser en Dirk Klerk komend weekend met eerste levensmiddelen richting Oekraïne. In een statement geven ze aan dat 'Toekijken geen optie' is. "Wij willen graag iets doen, en snel! Komend weekend (zaterdag 5 maart 2022) rijden wij (Dirk Klerk (van Klerk Planten, Veen) en ondergetekende met een vrachtwagen, of misschien wel twee..... vol rugzakken richting Oekraïne. Verder zullen we medicamenten en wat zaken meenemen voor 'het verzet' in Oekraïne", melden ze. Wil je bijdragen? Doneren kan hier.