Vorige week begon een protestactie van Poolse appeltelers. Ze blokkeerden toen het distributiecentrum van Jeronimo Martins, een van de grootste winkelketens in Polen. Sinds het begin van het Wit-Russische embargo bevinden Poolse fruittelers zich in een moeilijke situatie. Supermarktketens besloten onmiddellijk van de situatie te profiteren en benaderden hun leveranciers om contracten te ondertekenen tegen zeer lage prijzen. De telers verzetten zich nu tegen deze dominantie. De kosten van elektriciteit, brandstof, gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen en arbeid stijgen, terwijl de appelprijzen dalen.
"Zullen we dan altijd gebruikt worden door supermarktketens?" vraagt Krzysztof Cybulak, vicevoorzitter van de Vereniging van Poolse Fruittelers, zich af.
"Van alle EU-landen werd Polen het hardst getroffen door het Wit-Russische embargo," zegt Mirosław Maliszewski, voorzitter van de Vereniging van Poolse Fruittelers. "In 2020 bedroeg de waarde van de Poolse agrovoedingsexport naar Wit-Rusland € 252,4 miljoen en van januari tot en met oktober 2021 was dat € 194,0 miljoen."
"Door het exportverbod zal het fruit dat niet aan Wit-Rusland wordt geleverd naar de EU worden omgeleid, waar het waarschijnlijk voor grote prijsverstoringen zal zorgen. Supermarktketens proberen nu al van de situatie te profiteren door de inkoopprijzen van appelen te verlagen. Egypte kan zo'n groot overschot aan appelen immers niet opvangen. De eerste informatie van Poolse exporteurs wijst erop dat de verzendingen naar Wit-Rusland na 1 januari 2022 volledig zijn stopgezet", zegt Maliszewski.
"Het lijkt erop dat er mechanismen in gang zullen moeten worden gezet zoals bij het Russische embargo in 2014," stelt Maliszewski. "Een deel kwam toen terecht bij liefdadigheidsorganisaties, ten behoeve van de armen. Destijds was deze actie succesvol en zo kon een prijsdaling in de hele Europese Unie worden vermeden. We hebben hier al over gesproken op het Freshfel-forum. In het geval van Polen zal het echter ook nodig zijn om het fruit dat zich buiten de telersorganisaties bevindt van de markt te halen, aangezien de mate van marktordening in Polen eerder laag is. Op de lange termijn zullen meer promotionele activiteiten op derde markten soelaas moeten bieden om daar het deel van de productie af te zetten dat vanwege het verbod niet aan Wit-Rusland kan worden geleverd. Zonder dergelijke acties zal de markt instabiel zijn."
De telers hebben hun verzuchtingen ook al bekendgemaakt aan de minister van Landbouw. Als de situatie niet verbetert, kondigen ze nog meer blokkades aan.
Voor meer informatie:
Kasia Bekasiewicz
Związek Sadowników RP
Vereniging van Poolse Fruittelers
Tel: +48 664 37 79
kasia@polskiesadownictwo.pl
www.polskiesadownictwo.pl