Volkert Engelsman, CEO van Eosta, zegt dat het bedrijf wanhopig op zoek is naar biologische citrus en druiven uit Zuid-Afrika. Het heeft hem altijd verbaasd dat de omschakeling naar biologische teelt er zo langzaam gebeurt.
"De biologische markt explodeert en er is een onevenredige vraag naar bio-citrus van mensen die thuis niet per se andere biologische producten in de keuken gebruiken, maar wel citroen- en sinaasappelschillen. Als supermarkten zeggen dat citroenen vrij zijn van chemische producten, geloven de consumenten hen niet. Dan zeggen ze: geef mij biologische citroenen en sinaasappelen, dan geloof ik jou."
Bio-teelt heeft een sterke groei doorgemaakt in onder meer Australië, Nieuw-Zeeland, Peru, Chili en Colombia. Bijna overal behalve in Zuid-Afrika, waar Eosta momenteel een beroep doet op 20 biologische leveranciers, waarvan een deel uit buurland Namibië.
"Europese & Noord-Amerikaanse retailers betalen maar al te graag een meerprijs voor bio"
"De prijzen die we betalen voor bio-citroenen uit Zuid-Afrika zijn echt ongelofelijk: tot vier, vijf keer de prijs voor conventioneel fruit. Ik heb me dan ook altijd afgevraagd waarom Zuid-Afrika niet vlugger in beweging komt met zulke briljante voorbeelden als Spier of Boschendal en andere wijndomeinen in de West-Kaap. Het bewijs dat het concept werkt, zie je overal", zegt hij, wijzend op de duizenden hectaren biologische citroenen en druiven in Peru.
"Sinds vorig jaar begint een aantal telers in Zuid-Afrika om te schakelen en dat is prachtig om te zien. Maar het is”, zo voegt hij eraan toe, "een beetje laat". Het grootste deel van de biologische druiven van Eosta komt nu al uit Peru, dat "op volle kracht doorstoomt" met biologische teelt.
"Europese en Noord-Amerikaanse retailers betalen maar al te graag een meerprijs voor bio, maar een teler moet voldoen aan de biologische normen om die meerwaarde te verdienen", benadrukt hij.
Op zijn meest recente reis naar Zuid-Afrika zag hij overal zonnepanelen opduiken. "Je ziet dat de telers hun grond niet meer kaal laten, opgeruimd met RoundUp. Telers geloven steeds meer in bodembedekkers en in toenemende mate worden compostering en tussenteelt omarmd. Ze gaan steeds meer mee in het biologische verhaal, maar de echte omschakeling verloopt nog vrij traag."
Arbeiders op Blue Crane, een biologisch citrusbedrijf in Sunday’s River Valley (Oost-Kaap) (foto's geleverd door Eosta)
Eosta’s agronomische afdeling Soil & More helpt telers om over te schakelen op bio-teelt en "van hun verslaving aan gewasbeschermingsmiddelen af te komen. We helpen telers met microbiële compostering en met het behalen van CO2-doelen. We steunen hen vanaf het begin en helpen waar we kunnen."
"Bovendien wordt een duidelijke afname waargenomen van plaagdruk zoals van Afrikaanse fruitmot, Citrus Black Spot en schimmelziekten op druiven wanneer de vruchtbaarheid van de bodem tot een diepte van 20 cm wordt verbeterd. Want dat verhoogt natuurlijk de plantresistentie. We vinden zelden Citrus Black Spot op ons fruit."
Markt gecreëerd
Volkert werkte voor Cargill op verschillende plaatsen in de wereld toen hij meer en meer telers tegenkwam die hem vertelden dat ze wilden overschakelen op bio, maar ook dat er geen markt was. "Ik dacht dat ze het bij het verkeerde eind hadden en dus richtte ik Eosta op, wat verwijst naar de Griekse godin van de dageraad. Ik begon te kijken of er een markt was en als die er niet was, dan zouden we er een creëren. En dat is wat we hebben gedaan."
"Het concept duurzaamheid baant zich een weg uit de groene luchtbel en nestelt zich in het DNA van het mainstream denken, of het nu gaat om waterretentie, schaarste, biodiversiteit, koolstofvastlegging of gezondheid. En zelfs vanuit een strikt commercieel oogpunt klopt het plaatje."
De wereld gaat de huidige problemen niet oplossen met een reductionistische kijk zoals bijvoorbeeld de herleiding van de enorme kracht van de zon tot LED-verlichting, zo stelt hij. "Je kunt iets op substraat telen met slechts een fractie van het spectrum van zonlicht en je kunt iets produceren dat op een plant lijkt, maar eigenlijk is het een zombieplant die niets van doen heeft met je gezondheid."
Biologische citrustelers Willie Odendal en Mike Stekhoven uit Modderfontein, Citrusdal (West-Kaap)
"Natuurinclusieve teeltsystemen zien de waarde van vruchtbare bodems en de miljoenen micro-organismen die bijdragen aan de miljoenen micro-organismen in je lichaam. Het gaat om een holistische benadering die 99% van de natuur omvat, maar die we misschien nog niet begrijpen. We moeten afstappen van het paradigma dat slechts focust op 1% of 2% van de natuurlijke processen en dan de werkelijkheid aanpast zodat het bij dat paradigma zou passen."
Biologische producten zijn niet te duur, zo stelt hij. "Het is eerder de conventionele tuinbouw die te goedkoop is." Het eerste komt neer op een eerlijke internalisering van de productiekosten, terwijl conventionele teelt het probleem alleen maar vooruit blijft schuiven.
Eosta en Desmond Tutu: een ontmoeting van gelijkgestemden
Eosta heeft een bijzonder nauwe band met Zuid-Afrika, waar het bedrijf al sinds 1994 biologische producten inkoopt. Vijf jaar geleden behoorde Volkert tot een groep internationale CEO's die samen met hun zonen werden uitgenodigd door de Desmond Tutu Foundation om leiders van Afrikaanse gemeenschappen te ontmoeten in Kaapstad.
Rechts: Volkert Engelsman met wijlen aartsbisschop Desmond Tutu, die Eosta's Save Our Soils-campagne steunde
"Ik heb eerlijk gezegd geen idee waarom ik werd gekozen", merkt hij op, maar door latere ontmoetingen met aartsbisschop Desmond Tutu begon hij in hem een geestverwant te herkennen die Eosta's visie op het samensmelten van ecologie en economie deelde.
De CEO's en hun zonen ontmoetten de Amy Biehl Foundation (opgericht door de ouders van een Amerikaanse student die begin jaren negentig in Kaapstad werd vermoord, "een verbluffend verhaal van verzoening", zegt hij), en ook de ontmoeting met Tony Elvin uit Langa en met Earl Mentor van Masiphumelele en Oceanview viel in vruchtbare aarde.
Biologische townshiptuinen
"We werken veel met biologische telers in Zuid-Afrika, maar het zijn allemaal grootschalige projecten van blanke telers, met uitzondering van Warren Bam die we hebben geholpen om over te schakelen op biologische druiventeelt. Dat doen we al sinds Mandela werd vrijgelaten uit de gevangenis, en we voelden ons daar ongemakkelijk bij. Als je kijkt naar het ideaal van Rainbow Nation is dat direct verbonden met duurzaamheid en biologische teelt. Het idee dat je fairtrade loskoppelt van biologisch doet vreemd aan."
"Het was voor ons een extra drive om samen te werken met townshipleiders. We zijn biologische townshiptuinen begonnen en anderen hebben we geholpen met het opzetten van biologische groentepakketten voor klanten in Kaapstad."
Eosta blijft actief in Kaapstad en financiert een nieuw gemeenschapscentrum in Oceanview, waar Earl Mentor, zo vertelt Volkert, geweldig werk levert om mensen te helpen hun trauma te boven te komen, bijvoorbeeld door het aanmoedigen van townshiptuinen. De gemeenschapstuinen helpen ook vrijgelaten gevangenen bij hun re-integratie in de samenleving.
"Doe je kleine beetje goed waar je bent; het zijn die kleine beetjes goed bij elkaar die het verschil maken voor de wereld" - Desmond Tutu
Voor meer informatie:
Eosta
Tel: +31 180 63 55 00
info@eosta.com
eosta.com