Tholen - Het was vrijdag precies een jaar geleden dat biologische supermarkt De Aanzet in Amsterdam overging op 'echte prijzen'. Nu, een jaar later, eveneens op Black Friday, werd duidelijk wat dat heeft opgeleverd. Er zijn bijna 100.000 betalingen gedaan en dat leverde een mooi geldbedrag op, dat wordt geïnvesteerd in de keten om producten duurzamer te maken. Bovendien groeide de verkoop, tegen de verwachting in, met 5 procent.
Goede reacties op echte prijzen
Dit alles vertelde supermarkt-eigenaar Maarten Rijninks tijdens het online True Price Festival. "De reacties van klanten zijn heel erg goed. We dachten dat we 5 procent van onze klanten zouden kwijtraken, maar in tegenstelling tot die verwachting hebben we juist extra klanten gekregen." Hij vertelt dat hij er in totaal door drie klanten werd aangesproken, maar dat hun weerstand verdween toen hij uitlegde dat het rekenen van verborgen kosten op hun boodschappen meewerkt aan de verlaging van hun eigen voetafdruk.
10.000 euro voor De Stek
Maarten Rijninks overhandigde een cheque van 10.000 euro aan Lidia Roemer van biologisch-dynamische tuinderij De Stek. In overleg zal worden bepaald hoe dat bedrag geïnvesteerd zal worden. Daarnaast gaat er ook een bedrag van 10.000 euro naar biologische boerderij De Almershof, wordt er voor 2.500 euro bomen geplant via Landlife Company en wordt er 2.500 gedoneerd aan GiveDirectly om op korte termijn iets aan armoede te doen.
Het True Price Festival werd voor het tweede jaar op rij georganiseerd. Michel Scholte trapte af met een keynote waarin hij onder meer vertelde dat het aantal organisaties dat met True Pricing gaat werken, groeiend is. In Nederland heeft het ministerie van LNV een meerjarig experimenteerprogramma met echte prijzen gestart en internationaal was er aandacht via publicaties in Nature Foods en Time Magazine.
Michel Scholte
33 euro extra voor een spijkerbroek
Michel legde nog eens uit dat bij alles wat we kopen maatschappelijke kosten ontstaan. Door het onttrekken van schaars grondwater, CO2-uitstoot en uitbuiting bijvoorbeeld. "In Nederland hebben we minder last van slechte werkomstandigheden, maar ook hier zijn er mensen die werkend arm zijn. Denk aan arbeidsmigranten die vaak verkeren in erbarmelijke werkomstandigheden. We kijken ook veel verder dan alleen het voedsellandschap. Fast fashion is populair, zeker rond Black Friday. Bij aankoop van een spijkerbroek moet je eigenlijk 33 euro bovenop de verkoopprijs doen, wil je die maatschappelijke kosten berekenen."
Bereid om de echte prijs te betalen
Anne-Marie Pronk, Klimaatzuster op Twitter, presenteerde het evenement. Aan haar tafel schoof Hans Bruning van SLA. Gevraagd naar wat er bij de saladebar gebeurt als klanten ineens de echte prijs gaan betalen, antwoorde hij: "Ik denk dat de extra kosten relatief beperkt blijven." Hij legde uit dat SLA is ontstaan vanuit de motivatie om het echt goed te doen zowel qua gezonde voeding als qua duurzaamheid. "Wij zijn er echt van overtuigd dat wij meevaren op een positieve ontwikkeling. Het is heel belangrijk dat mensen bewuster gaan consumeren. Dat je je gaat afvragen wat doet het voor mijn lichaam en welke impact heeft het op de maatschappij?"
Anne-Marie Pronk, Michel Scholte en Hans Bruning.
"Voor de echte prijs wordt echt wel afgerekend", zegt Michel Scholte overtuigd. "Ik denk dat een groot deel van de consumenten, als het transparant en efficiënt effectief duurzaam is, wel bereid is maar ook vermogend genoeg is om voor echte prijzen te gaan. Ze zullen minder maar beter consumeren. Er is ook een deel die niet kan vanwege de lagere vermogenspositie. Het is belangrijk om daar oog voor te hebben en met slim beleid te zorgen dat ook zij toegang krijgen tot goede en gezonde producten. Dat we bijvoorbeeld moeten inzetten op een huizenmarkt die minder duur is en minder druk geeft op het vermogen. Wellicht ook een minimaal budget voor basisvoeding, waardoor consumenten die het echt niet kunnen betalen naar SLA, De Aanzet, Ekoplaza of Odin kunnen gaan om daar hun producten te halen."
Spoken word artist Gilberto Morishaw: "Echte prijzen geven ons een echt beeld van de wereld."
Stean Fasol, founder van het Amsterdamse Steans Beans vertelde hoe de koffie direct uit Oost-Afrika wordt gehaald. "Een leefbaar inkomen is een mensenrecht. Al onze kosten zijn transparant." De meeste boeren worden contant uitbetaald, waardoor het lastig is om een echte prijs te garanderen. Daarom werkt Steans Beans aan een 'Tikkie-systeem' waarbij klanten in de horeca direct aan de koffieboeren kunnen betalen.
Bart en Floor van True Price presenteerden een kennisquiz, waarbij de deelnemers bijvoorbeeld moesten raden hoeveel liter water er wordt gebruikt in de productie van een spijkerbroek (8.000 liter) en welke maatschappelijke kosten het meest bijdragen aan de echte prijs van een jeans (gedwongen arbeid).
Eerste café met eerlijke prijzen
Tot slot was er een live verbinding met Breukelen, waar Ariane in januari het eerste True Price Café opent. Ze wilde iets nieuws opzetten. Duurzaamheid, lokaal en veganistisch zijn allemaal al wel gedaan vond ze en toen kwam ze op het idee om een horecazaak te openen waar echte prijzen worden gerekend. In het café zal onderzoek worden gedaan in samenwerking met HAS Hogeschool en True Price en de uitkomsten worden eens per maand gedeeld. Op het menu overigens veel lokale producten en de menukaart is voor 80 procent veganistisch.
Voor meer informatie: www.trueprice.org