De wereldmarkt voor ananas is dit jaar sterk afhankelijk van de plaats, waarbij de exotische vrucht het in sommige landen veel beter doet dan in andere. Hoewel het teeltland Taiwan door China verboden is zijn ananassen naar dit land te exporteren, heeft dit geleid tot een enorme stijging van de afzet aan Japan en Hongkong. In Zuid-Afrika heeft de lagere koopkracht van de consument dit jaar tot een daling van de verkoop geleid, terwijl in Nederland de gebruikelijke kerstimpuls dit seizoen wellicht zal ontbreken. In Noord- en Zuid-Amerika kunnen de hogere productie- en logistieke kosten leiden tot een aanzienlijke prijsstijging in de toekomst.
Nederland: Tegenvallende ananasverkoop in traditiegetrouw rustige novembermaand
"De klanten willen niet. Zowel op de retail als de vrije markt valt de verkoop erg tegen", verzucht een Hollandse ananasimporteur. "Eigenlijk valt er niet veel te vertellen over de ananasmarkt. Het is rustig, er komt niet veel aan en de prijzen zijn ook niet echt omhoog te krijgen. Nu is november nooit een drukke ananasmaand, maar ik voorzie de komende weken ook niet direct een opleving. De tijd dat je voorbestellingen voor Kerst kreeg is ook geweest."
Italië: hogere consumptie van ananas in december
Volgens de gegevens van het GFK Consumer Panel hebben meer dan 10 miljoen Italiaanse gezinnen (39% van het totaal) in het afgelopen jaar eindigend in september 2021 ten minste één keer ananas gekocht. Nog eens 13 miljoen Italiaanse gezinnen kopen op dit moment geen ananas. Het moment van de hoogste consumptie is de maand december, ter gelegenheid van de kerstvakantie.
De handel van verse ananas neemt toe: tot twee jaar geleden bedroeg deze slechts 2,5%, nu is dat 4,3%. Ook de onlineaankopen zijn verdubbeld: 6% van de Italiaanse gezinnen heeft ten minste één keer ananas online gekocht (twee jaar geleden was dit nog de helft).
Bij de vruchtensappen staat de ananassmaak op de zesde plaats (na perzik, peer, abrikoos en sinaasappel) met meer dan 4,3 miljoen kopende gezinnen (16,6% van de Italiaanse gezinnen), een stijging ten opzichte van de afgelopen jaren.
Ananas wordt in Italië over zee of door de lucht ingevoerd. Ananas over zee noteerde een gemiddelde prijs, gedurende heel 2021, van 1,20 euro/kg in de groothandel in Milaan. Hier bedraagt de gemiddelde prijs van ananas die wordt ingevoerd 3,50 euro per kg.
Het product dat via de lucht in Italië aankomt, had tot enkele jaren geleden een goed marktaandeel, nadat het zich een plaats had veroverd in supermarkten, restaurants en gespecialiseerde fruitzaken. De laatste tijd is dit product echter teruggekeerd naar een niche in de markt, als gevolg van de komst van een nieuw product dat per schip wordt vervoerd: ananas die aan de stok is gerijpt.
De invoer van ananas door de lucht vindt het hele jaar door plaats, met verschillende oorsprongsgebieden: Panama, waar de beste kwaliteit wordt aangetroffen in de maanden april tot januari, waarna vanaf eind oktober de invoer wordt hervat vanuit de Dominicaanse Republiek, waar ananas van topkwaliteit wordt geteeld. Het hoogtepunt van de ananasimport in Italië is de maand december, wanneer de ananas ook uit Ghana wordt geïmporteerd.
De belangrijkste variëteit, op wereldniveau, is de MD2, die een zeer geel vruchtvlees heeft en zoeter van smaak is dan de Smooth Cayenne-variëteit, die bijna volledig uit productie is genomen.
Zuid-Afrika: Beperkte consumentenbestedingen nadelig voor Zuid-Afrikaanse ananasmarkt
De lokale ananasteelt vindt het hele jaar door plaats in de Oostkaap en KwaZulu-Natal, waarbij de volumes in deze tijd van het jaar toenemen.
Volgens een producent is de vraag van de consument naar ananas echter gedaald tot het niveau van voor de Covid (vorig jaar was er een ananasgekte voor brouwerijdoeleinden toen alcohol werd verboden door coronamaatregelen), omdat het een nichefruit is en de consumentenuitgaven beperkt zijn in een economie die onder druk staat.
De uitvoer van ananas, meestal per vliegtuig, staat nog steeds zwaar onder druk. Zuid-Afrika heeft in het recente verleden ananassen uitgevoerd naar het Midden-Oosten, Europa, het VK, Canada, de VS en eilanden in de Indische Oceaan. Het gebrek aan vluchten als gevolg van de opschorting van het internationale reisverkeer en het toerisme heeft de mogelijkheden voor het luchtvervoer nadelig beïnvloed.
De gemiddelde marktprijs is R7,65 (0,40 euro) voor ananas, een daling ten opzichte van de vorige week.
Taiwan: Enorme stijging Taiwanese ananasexport naar Hongkong en Japan als gevolg van Chinees verbod
De import van ananassen uit Taiwan naar China is opgeschort vanaf 1 maart 2021. China is de grootste exportbestemming van Taiwan, goed voor meer dan 90% van de uitvoer. De afgelopen maanden is het aandeel van de Taiwanese ananasexport veranderd. De op een na en op twee na grootste uitvoerbestemmingen van Taiwan, Japan en Hongkong, hebben hun invoer verschillende malen zien toenemen.
In Japan is de invoer van ananas uit Taiwan van januari tot juli van dit jaar meer dan verzevenvoudigd ten opzichte van vorig jaar, tot 17.583 metrieke ton; vergeleken met vorig jaar is de invoer bijna 6,5 keer zo groot geworden. Voor Hongkong is de uitvoer van Taiwan naar Hongkong van januari tot juli bijna 5,5 keer zo groot geworden.
China: Chinese ananasprijzen stijgen na verbod op import Taiwanese vruchten
Het verbod op Taiwanese ananas maakt de binnenlandse ananas op het vasteland erg populair. Op dit moment luidt Zhanjiang Xuwen het drukste plantseizoen in. Dit jaar bedraagt de aankoopprijs voor ananas van Xu Wen op het veld over het algemeen 1,8-2,5 yuan/500 gram, met een hoogste prijs van 3 yuan, wat een verdubbeling is ten opzichte van de hoogste prijs van 1,5 yuan van vorig jaar en de hoogste prijs in 30 jaar. De kwaliteit van de ananas van Xuwen is dit jaar beter dan de vorige jaren en de goede kwaliteit wordt tegen een goede prijs verkocht, wat heeft geleid tot een algemene stijging van het inkomen van de fruittelers.
Noord-Amerika: Nieuwe prijsniveaus verwacht voor ananas door hogere materiaalkosten
Het volume ananassen ligt ongeveer 10 procent hoger dan om deze tijd vorig jaar. "Dit is een goede zaak omdat verschillende retailers hebben geïnvesteerd in de promotie van de categorie om de verkoop op het peil te houden waartoe de pandemie ze heeft doen stijgen," zegt een teler die zijn ananassen in Costa Rica teelt.
De stijging wordt aan een paar redenen toegeschreven: ten eerste is het volume in de sector geconcentreerd in grotere, meer hightech bedrijven. "Bovendien zijn de weersomstandigheden voor ananas uitzonderlijk goed geweest. Deze factoren hebben een positief effect gehad op de algemene productiviteit, wat betekent dat grotere ananas meer beschikbaar is dan kleine en middelgrote ananassen."
Costa Rica is nog steeds het belangrijkste teeltland en levert ongeveer 90 procent van de ananas die in de VS en Europa wordt geconsumeerd. "Mexico exporteert enkele ananassen naar de VS, maar deze blijven hoofdzakelijk in de regio Texas", aldus de teler.
De teler merkt op dat hij jaarlijks in november een grotere beschikbaarheid plant om te kunnen voldoen aan de toegenomen vraag rond de feestdagen, met name in Europa. De VS blijft echter zijn grootste markt. "Wij verwachten dat de consumptie zal toenemen, net als de consumptie van avocado's en andere vruchten die door de consument als zeer voedzaam worden beschouwd," aldus de teler, die eraan toevoegt dat verschillende retailhandelaars de gezondheidsvoordelen van ananas en recepten hebben gepromoot om de consument voor te lichten.
Ondertussen zijn de prijzen in Costa Rica gestegen, grotendeels als gevolg van de stijging van de inputkosten, zoals karton, gewasbeschermingsmiddelen en meer. "En de wereldwijde verstoring van de toeleveringsketen heeft gevolgen voor de invoer van onze productievoorraden. Deze trend zal in het nieuwe jaar aanhouden en treft niet alleen de ananassector maar de hele consumentenmarkt."
"We werken nauw samen met onze partners om te proberen deze stijgende kosten te verzachten en het bedrijf duurzaam te houden," zegt de teler. "Hoewel de kostenstijgingen aanzienlijk zijn en een onvermijdelijke realiteit, hebben we manieren gevonden om deze te verzachten door samen met klanten te zoeken naar operationele efficiëntieverbeteringen die de gevolgen voor klanten en uiteindelijk voor de consument beperken."
De teler voegt eraan toe dat dit ook de tijd van het jaar is waarin de prijzen voor het volgende jaar worden vastgesteld met retailhandelaren en programmaklanten. "Dit jaar hebben we echter een heel andere context met hogere operationele en logistieke kosten," zeggen ze. "We verwachten dat in dit proces een nieuw prijsniveau voor ananas zal worden vastgesteld. Dit is van groot belang voor bedrijven zoals het onze die geïnvesteerd hebben in de productie en zich inzetten om ons kwaliteits- en serviceniveau te handhaven."
Australië: Positieve vooruitzichten, maar uitdagend weer kan dit in de war schoppen
Een grote Australische producent bereidt zich voor op de drukste tijd van het jaar wat de ananasproductie betreft, om aan de piek in de vraag tijdens de zomer te kunnen voldoen. Het bedrijf produceert het fruit het hele jaar door, maar de directeur merkt op dat het weer in de teeltregio Mareeba in Noord Queensland mild is geweest, wat tot een aantal goede tekenen heeft geleid. "De grootte van de vruchten ziet er tot januari goed uit. Zomerse ananassen zijn altijd van goede kwaliteit om te eten en met het mooie warme, vochtige weer komen ze goed tot hun recht wat de smaak betreft. Het ziet er voor ons uit als een solide ananasoogst, maar over het algemeen proberen we de aanvoer op peil te houden, want de consument houdt niet van te veel pieken of dalen."
Hij merkt echter wel op dat het een paar uitdagende maanden kunnen worden met het weer, aangezien er verschillende stormen en mogelijk zelfs een cycloon worden voorspeld gedurende de zomermaanden voor Noord Queensland. Dat zou zowel voor de oogst als voor de logistiek problemen kunnen opleveren, vooral als wegen en snelwegen worden afgesneden door overstromingen.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt tomaten