Tholen - Gisteren is het meerdaagse virtuele evenement van groentezaadveredelaar Bejo van start gegaan; 'Exploring Bejo’s World’. Tijdens de live webinar 'The Danish approach of organic farming' vertelde Claus Bech, general manager bij Seedcom, over het belang van een gezonde bodem, goede gewasrotatie en langetermijnstrategieën in de biologische teelt. Hij sprak hierin onder meer de verwachting uit dat het bio-marktaandeel in de Deense supermarkten dit jaar naar 13,5 of 14% zal gaan stijgen. Het geheim achter dit succes volgens Claus: samenwerking tussen de verschillende marktpartijen.
Eerder dit jaar maakte FiBL al bekend dat Denemarken wereldkampioen biologisch is. Het land heeft niet alleen met 12,1% het hoogste marktaandeel van biologische producten ter wereld, maar is ook het land met de hoogste uitgaven aan bio-producten per hoofd van de bevolking, 344 euro per jaar. Claus voegde daar in zijn presentatie voor de AGF-sector nog een belangrijke statistiek aan toe: Het bio-aandeel van de totale groenteteelt ligt inmiddels op 35%. Claus: "Dat is zeer opmerkelijk."
Het succes van de Deense bio-branche is volgens Claus vooral het gevolg van een succesvolle samenwerking tussen de verschillende partijen in de bio-branche. Hierin zijn alle actoren uit de keten betrokken, zij overleggen met elkaar hoe ze de consument het beste kunnen bereiken en inspireren. "Tachtig procent van alle Denen koopt soms biologisch. De helft koopt zelfs elke week biologische producten. Dat maakt het zo belangrijk om deze consument op een goede manier te benaderen. De focus op coöperatie is heel belangrijk geweest voor de ontwikkeling van de Deense biologische branche. De biologische beweging heeft door de jaren heen keer op keer bewezen heel goed te zijn in het zoeken van samenwerking. Er is steeds meer concurrentie, dus moeten we competitief zijn en ons blijven ontwikkelen op technisch gebied."
"Marktaandeel stijgt naar 13,5/14%"
Hij vertelde ook dat Denemarken wereldwijd het eerste land was met een bio-label, waarmee de biologische herkomst aangetoond kon worden. Hij toonde ook nog hoe groot het marktaandeel van de diverse bio-producten is. Uit de tabel blijkt dat AGF de grootste productgroep is, gevolgd door zuivel en eieren. "Hier kunnen we zeker trots op zijn." Claus verwacht dat het bio-marktaandeel in de supermarkten in Denemarken nog verder zal groeien: "Biologisch zal in 2021 een marktaandeel van tussen de 13,5 en 14% bereiken in de Deense supermarkten. De bio-branche is groeiende en dat zet door, gebaseerd op de laatste cijfers waar wij over beschikken. Biologisch groeit wereldwijd."
AGF is de grootste productgroep.
Veel bio-telers flink gegroeid
In het begin waren er volgens Claus vooral kleinschalige biologische telers actief. "Hun denkwijze was totaal anders dan de grote conventionele telers. Het ging om relatief kleine hoeveelheden waarmee vaak 2 of 3 winkels beleverd werden. Er waren dus veel kleine winkels die door slecht een aantal kleine bio-telers beleverd werden. Door de jaren heen zijn veel bio-telers flink gegroeid. De grootste biologische telers telen nu op meer dan 1000 hectare. Een aantal zijn aanzienlijk gegroeid dus. Op die bedrijven investeren ze ook zeker in nieuwe technologieën, maken ze inmiddels gebruik van robots bijvoorbeeld voor onkruidbestrijding en hebben ze speciale wiedbedden waar soms wel 12 werknemers tegelijk op aan de slag kunnen. Er zijn nog steeds kleine telers die vooral aan boerderijwinkels leveren, daarom geldt 'a wide span' aan ondernemingen nog steeds."
Vervolgens ging Claus dieper in op de technische kant van de biologische teelt. Hij vertelde onder meer dat gewasrotatie essentieel is voor een succesvolle biologische teelt. "Bonen, erwten, alfalfa bijvoorbeeld zijn belangrijk voor de bodemgezondheid. Veel bio-telers kiezen ook voor maïs en grasklaver dat vervolgens gebruikt kan worden als veevoer. Alfalfa gemixt met grasklaver is één van de belangrijkste combinaties voor een gezonde gewasrotatie. Deze gewasrotatie maakt dat de velden er heel anders uitzien dan de velden van reguliere telers." Ook in Denemarken bekijken ze de effectiviteit van strokenteelt, onder meer als het gaat om de onkruid- en ziektedruk.
Het meten van de micro-organismen in de bodem speelt volgens Claus een essentiële rol in het verbeteren van de bodemkwaliteit. "Dit wordt steeds actueler, telers beseffen dat het heel belangrijk is om naar de bodemvruchtbaarheid te kijken. Het vergt tegenwoordig bijvoorbeeld 30% meer nitrogeen om bepaalde gewassen te telen vergeleken met de jaren zestig."
De wormen kwamen ook voorbij in zijn presentatie. Er zijn 14 verschillende soorten in West-Europa. Hij liet met een filmpje zien waarin hij in een klein stukje grond heel veel regenwormen tegen kwam (grond die al 20 jaar niet geploegd is). "Vooral deze grote soorten kan je alleen vinden in bodem die gedurende een lange tijd met rust gelaten wordt. Ze maken niet alleen ruimte voor de wortels, gaan heel diep de grond in, zelfs 2 meter diep. Dit doet heel veel voor de afwatering."
Robotisering
Claus hoopt dat hij in de toekomst steeds meer bio-telers kan gaan overtuigen van het belang van robotisering. "Hier kunnen ze zo veel mee bereiken. Bijvoorbeeld als het gaat om onkruidbestrijding. Hiermee kunnen ze aanzienlijk op arbeidskosten besparen en kan het marktaandeel van biologisch mijns inziens nog verder verhoogd worden."
Meer samenwerking tussen regulier en biologisch
Concluderend sprak Claus ook nog zijn hoop uit dat er meer samenwerking komt tussen regulier en biologisch. "Biologisch moet zich meer op de lange termijn richten. Bijvoorbeeld door de bodem alleen oppervlakkig te bewerken. De regenwormen doen het werk. Na een aantal jaar zal de bodem zachter zijn en bovenin meer humus bevatten."