De erfgoedcollectie in Randwijk van het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) is vanochtend uitgebreid met 34 zeldzame appelrassen. De boompjes zijn aangeplant met hulp van de leerlingen van groep 7 en 8 van School Met de Bijbel Randwijk, bestuursvoorzitter Louise O. Fresco van WUR en het Nederlands Fruit Netwerk (NFN).
Het CGN, het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland dat onderdeel is van WUR, beheert de erfgoedcollectie in Randwijk. Dit is een appelboomgaard die op dit moment uit bijna 200 (erfgoed)rassen bestaat (600 bomen in totaal), waarvan het merendeel uit Nederland komt. Aan deze collectie worden sinds 2019 elk jaar 30 van de meest bijzondere en kwetsbare inheemse Nederlandse appelrassen toegevoegd. Vandaag zijn onder andere jonge boompjes van de rassen Citroenappel, Kromme Schijveling en Anna van Ziewent aan de boomgaard toegevoegd.
CGN wil met de erfgoedcollectie voorkomen dat typisch Nederlandse appelrassen uitsterven omdat deze variëteiten niet meer interessant zijn voor commerciële teelt. Het genetisch materiaal van deze oude appelrassen (bijvoorbeeld Jasappel, Echtelds zoet, Glorie van Holland) en de biodiversiteit waar ze voor staan blijft op deze manier beschikbaar voor toekomstig onderzoek en het kweken van nieuwe soorten (veredeling). Bij veredeling van nieuwe appelsoorten kunnen bepaalde genetische eigenschappen van oude rassen van pas komen. De oudste rassen in de collectie zijn al verzameld in 1976.
Toekomstige generaties
Vandaag zijn onder andere jonge boompjes van de rassen Citroenappel, Kromme Schijveling en Anna van Ziewent aan de boomgaard toegevoegd. WUR wilde de aanplant van de bomen gebruiken om aandacht te vragen voor het belang van toekomstige generaties bij het beschermen en herstel van biodiversiteit, ofwel de verscheidenheid aan leven op aarde. Om die reden hebben vanochtend 26 leerlingen van groep 7/8 van School Met de Bijbel uit Randwijk meegeholpen met het planten van de eerste boompjes. Bestuursvoorzitter dr. Louise O. Fresco hielp ook mee. Zij heeft in het verleden onderzoek gedaan naar de genetische diversiteit van appelbomen, en maakt zich als wetenschapper, schrijver en columnist sterk voor het beschermen van biodiversiteit.
“Biodiversiteit is een essentieel onderdeel van de natuur”, zegt Fresco. “Het is een waarde op zich, maar tegelijk ook onmisbaar voor de mens. Zonder veelheid aan soorten is een gebalanceerd voedingspatroon bijvoorbeeld niet mogelijk. Maar denk ook aan het ontwikkelen van nieuwe medicijnen en nieuwe varianten landbouwgewassen die beter bestand zijn tegen droogte of ziektes. Wilde planten hebben vaak heel nuttige eigenschappen die ons daarbij helpen. Iedereen zou zich daarom zorgen moeten maken om het verlies aan biodiversiteit.”
Nederlands Fruit Netwerk
CGN ontvangt de jonge appelbomen van leden van het Nederlands Fruit Netwerk (NFN), onderdeel van stichting De Oerakker. De leden van het NFN zijn kenners van oude fruitrassen en leveren enthout van bijzondere Nederlandse rassen uit hun eigen en andere collecties. Dit enthout is door een NFN-lid geënt op onderstam en opgekweekt tot nieuwe boompjes. Voorafgaand aan het plantmoment heeft NFN ook een gastles verzorgd aan de leerlingen van de School met de Bijbel.
Oorsprong van de appel
De oorsprong van de appel (Malus spp) ligt in de gematigde gebieden van Centraal-Azië. Vandaaruit zijn ze waarschijnlijk via de zijderoute verspreid. Appels worden nu wereldwijd geteeld. Oude rassen zijn minder geschikt voor moderne teeltmethoden. Collecties zoals de CGN appelcollectie voorkomen dat de oude rassen uit beeld verdwijnen en leveren ook enthout voor onderzoek en veredeling.
Bron: WUR