Polen is 4de afnemer van Nederland; Wit-Rusland is (nog) de belangrijkste Poolse afnemer. Polen is best een grote producent van groenten en fruit, maar tegelijkertijd is het wel een netto importland: In het afgelopen jaar importeerde Polen 2,5 miljoen ton verse groenten en fruit en exporteerde het 1,7 miljoen ton. Daarmee is Polen wereldwijd gezien het 10de importland en het land stond op de 19de plaats als exporteur, aldus Fruit&Vegetable Facts in een analyse.
De import groeide vorig jaar nog wel iets, maar begin dit jaar importeerde Polen wat minder. Voor Nederland is Polen de 4de afnemer. Volgens Eurostat importeerde Polen vorig jaar ruim 600.000 ton verse groenten en fruit uit Nederland. Daarmee was Nederland voor Polen de belangrijkste leverancier van verse groenten en fruit. Spanje was de 2de leverancier met 576.000 ton en Duitsland de derde met 318.00 ton.
Vorig jaar exporteerde Polen veel minder dan daarvoor. Dat kwam vooral door de kleine export van het belangrijkste product appelen. Ook van het tweede grote exportproduct, champignons, kon er vorig jaar minder in het buitenland worden afgezet dan daarvoor. Al jaren is Wit Rusland veruit de belangrijkste afnemer van Poolse verse groenten en fruit. Die dominante positie is (door striktere naleving van de regels?) wel flink afgekalfd. Exporteerde Polen in 2016 nog 690.000 ton naar Wit-Rusland, in 2019 was dat nog 350.000 ton en in het afgelopen jaar nog 260.000 ton.
Veel appelen, grove vollegrondsgroenten én kasgroenten
Polen is zoals gezegd een grote producent met jaarlijks een productie van 5 miljoen fruit en 5,5 miljoen groenten. Dit is een gemiddelde van jaar-op-jaar en de productie wisselt nogal. Bij fruit is appelen met 3 miljoen ton veruit het belangrijkste product. Voor een derde gaat het hierbij om industrie-appelen. Andere fruitproducten zijn kersen, morellen en aardbeien. Verder gaat het om frambozen, zwarte bessen, pruimen en peren. Ook in Polen is de teelt van blauwe bessen in opmars met inmiddels een productie van 40.000 ton.
De belangrijkste Poolse groenteproducten zijn een combinatie van grove vollegrondsproducten als kool, peen en uien en beschermd geteeld producten als tomaten en komkommers. De productie van beschermd geteelde tomaten in Polen heeft een omvang van bijna 700.000 ton (Nederland 900.000 ton) en die van beschermd geteeld komkommers een omvang van meer dan 300.000 ton (Nederland 430.000 ton) en die van paprika’s bedraagt 140.000 ton (Nederland 430.000 ton).
Sluitkool is het belangrijkste product met een productie van 950.000 ton (Nederland 180.000 ton). De Poolse productie van peen is 730.000 ton groot (Nederland 570.000 ton) en die van uien 600.000 ton (Nederland 1,7 miljoen ton). Bloemkool/broccoli en kroten zijn de andere grote producten. De productie van champignons was in het afgelopen jaar met 178.000 ton een stuk kleiner dan daarvoor.
Polen is de grootste frambozenproducent van de EU en de vijfde in de wereld en is daarmee goed voor meer dan de helft van de totale EU-productie. Van 2004 tot 2006 bedroeg de Poolse frambozenproductie gemiddeld ongeveer 58.000 ton. Het totale productieareaal bedroeg in die periode ongeveer 16.000 ha. Tegen 2016 groeide de productie naar 129.000 ton en het areaal nam toe tot 29.300 ha. Het frambozenareaal van Polen is redelijk stabiel, maar vanwege
wisselende weersomstandigheden varieert de oogst van jaar op jaar.
Nederland is belangrijkste leverancier; vooral re-export
In het afgelopen jaar importeerde Polen met 2,5 miljoen ton verse groenten en fruit vrijwel evenveel als in 2019. Het was wel meer dan de jaren ervoor. Bananen is veruit het belangrijkste product met in
het afgelopen jaar een import van 560.000 ton. In de drie voorgaande jaren was dat 450.000 ton.
Begin dit jaar was het weer flink wat minder. Dan volgen tomaten, watermeloenen, mandarijnen, sinaasappelen en uien.
De import uit Nederland bestaat voor het grootste deel uit re-export. Bananen is het belangrijkste product dat via Nederland in Polen terechtkomt. Vorig jaar ging het volgens Eurostat om een re- export van ruim 130.000 ton. Uien is het tweede product met in 2020 een import vanuit Nederland van 122.000 ton. Uit Nederland volgen dan tomaten, peren, sinaasappelen, citroenen, peen en druiven. En verder nog een heel scala aan andere producten.
In totaal komt een kwart van de totale Poolse import uit/via Nederland, ofwel en hoeveelheid van 610.000 ton. Volgens KCB/GFH zou er vorig jaar 130.000 ton in Nederland geteelde verse groenten en fruit naar Polen zijn uitgevoerd. De import uit Spanje, de 2de leverancier, had vorig jaar een omvang van 576.000 ton. Dat was minder
dan in 2019, maar meer dan daarvoor. Spanje exporteert vooral citrus naar Polen; vorig jaar 82.000 ton mandarijnen, 70.000 ton sinaasappelen en 60.000 ton citroenen. Dan volgen tomaten en paprika’s.
Exportlanden
Voorheen was Rusland een enorm belangrijke afzetmarkt voor Polen. Op het hoogtepunt in 2013 kon Polen 1,2 miljoen ton verse groenten en fruit naar Rusland (incl. Wit-Rusland en Litouwen) exporteren. Vorig jaar was dat nog maar 317.00 ton. Hierbij was Wit-Rusland nog belangrijk met een export van 262.000 ton. Duitsland is de 2de afnemer van Pools product met in 2020 een hoeveelheid van 240.000 ton. Dat was meer dan in 2019 maar minder dan in 2018. Het Verenigd Koninkrijk was de derde afnemer met in het afgelopen jaar een hoeveelheid van 120.000 ton. Dat was beduidend minder dan in de jaren ervoor. In het begin van dit jaar krabbelde de export naar het Verenigd Koninkrijk iets op. Dan volgen Oekraïne en Roemenië en vervolgens Nederland. De export naar Nederland schommelt de laatste jaren tussen de 75 en de 110.000 ton. Opvallend is dat uien het belangrijkste product is dat naar Nederland gaat.
Export: vooral appelen
De Poolse export drijft vooral op appelen. Met 645.000 ton vertegenwoordigt dit product bijna 40% van de totale export van verse groenten en fruit. Na Wit-Rusland is Egypte de tweede afnemer van Poolse appelen. In 2020 ging het om 75.000 ton en in 2019 zelfs om bijna 130.000 ton.
In 2018 bereikte de export van Poolse champignons een piek met maar liefst 235.000 ton. In 2019 was dat nog 212.000 ton en vorig jaar nog 200.000 ton. Begin dit jaar zijn er wel weer meer champignons geëxporteerd. Dat herstel gold niet voor de belangrijkste afzetmarkt, het Verenigd Koninkrijk. Dit jaar daalde de export naar dat land verder. In heel 2020 kon er 50.000 ton Poolse champignons naar het Verenigd Koninkrijk worden uitgevoerd. De beide jaren ervoor was dat ruim 54.000 ton. Duitsland is de andere grote afnemer van Poolse champignons. Frankrijk is de nummer drie en op grotere afstand volgen dan een rits andere landen.
Polen voert best wel wat uien uit. In het afgelopen jaar ging het om 211.000 ton waarvan 60.000 ton naar het Verenigd Koninkrijk en 57.000 ton naar Nederland. De Poolse export van peren heeft een omvang van bijna 100.000 ton. De overgrote meerderheid hiervan gaart naar Wit-Rusland. Begin dit jaar is de export van Poolse peren naar dat land wel weer gegroeid.
Veel verwerkt product
In Polen gaat er ook vooral veel fruit naar de verwerkende industrie. Daarvan gaat weer veel over de grens. Appelsap is een belangrijk exportproduct. Verder wordt er veel diepgevroren fruit uitgevoerd en ook diepvriesgroenten is een belangrijk exportproduct. Ook worden er veel champignonconserven en gedroogde groenten uitgevoerd.
Klik hier voor de complete analyse
Voor meer informatie:
Jan Kees Boon
Fruit and Vegetable Facts
fruitvegfacts@gmail.com
www.fruitandvegetablefacts.com