Fife Fruits teelt sinds 2006 zachtfruit in Fife, een raadsgebied in Schotland. Het bedrijf teelt het zachtfruit in tunnels op een areaal van 32 hectare in verschillende gemeenten tussen Cupar en St. Andrews. Het aanbod bestaat voornamelijk uit aardbeien, maar het bedrijf teelt ook frambozen, blauwe bessen en bramen.
Robert Simpson zit al 20 jaar in de branche en kan zich niet herinneren ooit een seizoen als dit meegemaakt te hebben. "We hebben van alles gehad: Brexit, Covid en zeer ongebruikelijke weersomstandigheden", vertelt Robert. "De winter was zacht en zo zijn we vroeger dan ooit kunnen beginnen met de pluk van de vroegste rassen. Maar toen kregen we een koud voorjaar en werd de hoofdoogst met twee weken vertraagd. Juni en juli waren dan weer zeer warme maanden en zo rijpte een groot deel van het fruit op hetzelfde moment. En dat gold overigens voor het hele land, zodat er veel fruit tegelijk op de markt kwam."
Robert met zachtfruit voor de lokale markt
Robert legt uit dat veel fruit tegelijk niet goed werkt op de markt, maar dat het ook de oogstwerkzaamheden bemoeilijkt. "Supermarkten werken met levertijden die de afzet bemoeilijkten en tegelijkertijd hadden we niet genoeg oogstmedewerkers om de grote volumes aan te kunnen. Gelukkig hebben we voor het grootste deel van de oogst een markt gevonden, maar toch bleef een deel onverkocht en we moesten ons echt door de piekperiode heen worstelen."
Normaal gesproken vullen de Schotse en Engelse seizoenen elkaar tot op zekere hoogte aan, maar dit jaar botsten ze, waardoor er nog grotere hoeveelheden tegelijkertijd beschikbaar waren.
"We hebben het voordeel dat we deel uitmaken van een telerscoöperatie. Asplins Producer Organisation geeft ons de mogelijkheid om samen te werken met andere telers in het Verenigd Koninkrijk om zo gaten op te vullen die zich voordoen tijdens het seizoen en het fruit te verzenden naar waar het nodig is."
Fife Fruits levert voornamelijk rechtstreeks aan retailers, maar ondersteunt ook graag lokale onafhankelijke detailhandelaars en boerderijwinkels.
Vorig jaar tijdens de lockdown verkocht Fife Fruits voor het eerst zachtfruit aan de poort van het teeltbedrijf. Dat bleek aardig te werken en daarom werd er dit jaar een vervolg aan gegeven. En hoewel de cijfers van de directe verkoop bleven stijgen, gaat het toch nog steeds maar om een klein aandeel in de totale afzet van het bedrijf.
In het pakstation is het nu wat rustiger, maar in het hoogseizoen werken er 15 mensen.
Handentekort
Net zoals in het hele Verenigd Koninkrijk, was er in Schotland een tekort aan arbeidskrachten. "We hebben dit seizoen op geen enkel moment genoeg arbeidskrachten gehad", zegt Robert. "Het was geen standaardjaar voor de teelt, wat het moeilijk maakte. Maar ook in april, toen we arbeidskrachten nodig hadden, waren er maar heel weinig vluchten op het VK. Ook de administratieve rompslomp met Covid-tests en andere reisdocumenten maakte er de zaak niet makkelijker op. De afgifte van tijdelijke seizoenarbeidersvisa kwam vaak rijkelijk te laat voor de telers."
"Wat arbeid betreft was het met de hakken over de sloot dit seizoen, maar ik maak me zorgen dat de regering nu zal zeggen dat het de telers dit jaar redelijk gelukt is en dat ze dus niet verder zal zoeken naar oplossingen. Maar we hebben het heel moeilijk gehad en een deel van het zachtfruit hebben we zelfs niet kunnen plukken. Ook andere taken hebben we noodgedwongen moeten verwaarlozen."
Robert staat erg open voor het aannemen van mensen uit de buurt, maar hij ziet wel dat er meer voorlichting nodig is om mensen te laten zien hoe het werk op een fruitbedrijf wordt gedaan. "Het is een geweldige sector om deel van uit te maken. Het is niet alleen een kwestie van fruit plukken in de zomer. De sector is zeer ontwikkeld en er komt heel wat wetenschap bijkijken als je ziet hoe we in tunnels telen met speciale irrigatiesystemen en geïntegreerde gewasbeschermingsstrategieën hanteren door het uitzetten van nuttige insecten, enz."
Rassen
Fife Farms teelt voornamelijk Malling Centenary en Malling Alure aardbeien, maar ook Sonata’s. "De aardbeien van het Sonata-ras hebben hun stekje veroverd in Schotland. Het is een zeer betrouwbare variëteit die het hier heel goed doet. We zijn altijd op zoek naar nieuwe variëteiten van zowel aardbeien als frambozen en werken daarvoor samen met East Malling Research en The James Hutton Institute."
Transport
Fife Fruits is niet direct getroffen door het krappe transportaanbod. Het bedrijf maakt gebruik van een combinatie van lokale en nationale vervoerders en heeft tot nu kunnen genieten van 100% service, maar Robert ziet wel onder welke druk de transportbedrijven staan. "Er komt nu veel meer planning bij kijken. Last minute orders zijn geen optie meer."
Goed vooruit plannen is ook nodig bij het bestellen van grondstoffen. "We plannen al bestellingen van kokos voor maart volgend jaar vanwege het tekort aan beschikbare containers. De verzendkosten stijgen ook met ongeveer 300%. Hetzelfde geldt voor karton en plastic punnets zijn het voorbije seizoen met 7 à 10% in prijs gestegen. Deze extra kosten komen niet tot uiting in de prijs die we voor ons fruit krijgen en dat zal het ons de komende seizoenen erg moeilijk maken."
Voor meer informatie:
Robert Simpson
Fife Fruits
+44 1334 655024
robert@fifefruits.co.uk
www.fifefruits.co.uk