Op 26 augustus gaf de Franse Appel- en Perenvereniging ANPP in Parijs het startschot voor het nieuwe Franse appel- en perenseizoen. Het langverwachte face-to-face evenement werd bijgewoond door zo'n 100 professionals uit de sector, die de editie van vorig jaar vanwege de pandemie aan zich moesten laten voorbijgaan.
Na een terugblik op het appel- en perenseizoen 2020/21 werden de oogstramingen voor 2021/22 voor Frankrijk, Europa en de exportmarkt gepresenteerd. Het evenement bood ook de gelegenheid om de toestand te evalueren waarin de sector in het algemeen en de biologische productenmarkten in het bijzonder zich bevinden.
2020: Exportniveau in Europa stabiel, daling op internationale markten
De beperkte oogst van het afgelopen seizoen leidde tot een daling van de export. Telers kozen ervoor om hun hardfruit op te slaan voor lokale afzetkanalen. De Franse markt was dan ook het hele seizoen goed bevoorraad. Het verlies aan exportvolumes in Europa was minimaal, maar er werden heel wat minder Franse appelen en peren uitgevoerd naar het Verre Oosten, het Midden-Oosten en de VS. Bovendien hebben Franse huishoudens nog nooit zoveel appelen gekocht als vorig seizoen, ondanks de ongebruikelijk hoge retailprijzen voor het product. Natuurlijk zal dit veel te maken hebben gehad met het zogenaamde Covid-effect waarvan ook appelen hebben geprofiteerd.
Toenemende import voor industriële verwerking
De beperkte beschikbare hoeveelheid appelen van vorig seizoen en de vrij uitzonderlijke kwaliteit van het fruit zorgden voor een toename van de importvolumes voor de verwerkende industrie. Er werd ook een gestage toename van de aankopen door fabrikanten van compote op de vrije markt vastgesteld, tot 10.000 ton per jaar in de afgelopen 3 jaar.
Appeloogst wordt slechts iets groter dan in 2020
Op 1 juli bedroeg de Franse appelvoorraad 51.300 ton, ruim onder het niveau van het vorige seizoen. Als het appelseizoen 2020 gekenmerkt werd door een kleine oogst (1,337 miljoen ton), beduidend onder het meerjarige gemiddelde van 1,448 miljoen ton, wezen de eerste oogstprognoses voor 2021 niet in de richting van veel hogere volumes (1,375 miljoen ton). Toch blijken er nu toch iets meer appelen te zijn dan aanvankelijk verwacht. De vorst had een aanzienlijke impact op de Franse appelteelt, ook al is die verschillend per ras, regio en zelfs teler.
Europese appeloogst in de lift
Op Europees niveau daarentegen zijn de verwachte volumes voor de oogst veel hoger, namelijk 11,735 miljoen ton. Vorig jaar werden er 10,705 miljoen ton appelen geplukt en het gemiddelde over de laatste 10 jaar bedraagt 11,249 miljoen ton. Deze groei is vooral te danken aan de toegenomen teelt in de Oost-Europese landen, waaronder Polen (4,170 miljoen ton, +22% tegenover vorig jaar) en Hongarije (520.000 ton, +49%). Ook hier wordt een aanzienlijk verschil waargenomen tussen de EU-landen, met een verwachte groei van 28% voor Spanje (543.000 ton) en een daling van dezelfde orde voor Griekenland (203.000 ton). Ook in Italië zullen er minder appelen geoogst worden (2,046 miljoen ton, -4%).
Turkije zal 4 miljoen ton appelen oogsten (+2%), China 45,381 miljoen ton (+3%) en de VS 4,644 miljoen ton (-4%).
Sommige clubrassen hadden meer last van de vorst dan andere
De oogstprognoses voor internationale rassen in Frankrijk en Europa (Golden, Gala, Granny, enz.) wijzen op een lichte stijging (+4%) in vergelijking met vorig jaar, maar blijven toch onder het meerjarige gemiddelde steken. Dit geldt overigens ook voor regionale rassen, die bijna uitsluitend in Frankrijk worden geteeld. Clubrassen hebben daarentegen wel meer last van de vorst gehad, wat zal resulteren in een 6% kleinere oogst in Frankrijk in vergelijking met vorig seizoen. Vooral Pink Lady is zwaar getroffen. Over het algemeen is de teelt van clubrassen toegenomen, maar in de afgelopen twee jaar is het groeiritme toch wat afgezwakt. De totale opbrengst van Gala-appelen groeit gestaag, maar het Granny-ras zakt geleidelijk verder weg van zijn potentiële productieniveau.
Franse perenoogst zwaar getroffen
Het Franse perenseizoen was in 2020 degelijker dan het appelseizoen, met volumes die iets hoger lagen (133.000 ton) dan in 2019 en dicht aanleunden bij het gemiddelde van de laatste vijf jaar (129.000 ton). Net als bij appelen was de consumptie ondanks hoge prijzen erg goed. Helaas heeft de vorst dit jaar de perenboomgaarden hard getroffen, waardoor de verwachte hoeveelheden teruglopen tot nauwelijks 57.000 ton. De rassen Guyot en Williams zijn het hardst getroffen met 71% minder kilo’s dan vorig jaar, tegen gemiddeld -57% voor alle rassen samen. Het is dan ook al bekend dat hoge prijzen het geleden opbrengstverlies niet zullen kunnen compenseren. Sommige telers hebben maar liefst 90-95% van hun perenoogst verloren, en het weinige overgebleven fruit zal bestemd moeten worden aan de verwerkende industrie.
Grote verschillen perenoogst binnen EU
Binnen de EU-lidstaten van West- en Zuid-Europa wordt een oogst verwacht van 1,488 miljoen ton, 30% minder dan vorig jaar (2,127 miljoen ton), met grote verschillen tussen de afzonderlijke landen. Italië ziet zijn oogst met 65% (213.000 ton) dalen in vergelijking met 2020 (611.000 ton), terwijl Portugal 36% meer peren zal oogsten (189.000 ton). Nederland, de grootste perenproducent van Europa, zal dit jaar 325.000 ton oogsten, een daling van 19% ten opzichte van vorig jaar. In Oost-Europa daarentegen worden er 7% meer volumes verwacht (119.000 ton).
Terwijl nagenoeg alle perenrassen in verschillende mate verliezen zullen optekenen, is de Rochas-peer de enige die een forse stijging laat zien ten opzichte van 2020 (+38%).
Buiten de EU wijzen de prognoses op een iets hogere oogst dan vorig jaar met een totaal volume van 19,873 miljoen ton.
Biologisch aanbod opgebouwd rond nieuwe rassen
Hoewel het moeilijk is om ramingen te maken over de bioteelt vanwege een gebrek aan gegevens, weten we dat die net zoveel te lijden heeft gehad onder de vorst als de conventionele boomgaarden, zo niet meer. De verwachte oogst van biologisch hardfruit ligt dit jaar voor de leden van ANPP rond de 65.000 ton voor appelen en 3.100 ton voor peren. Ook moet worden opgemerkt dat het biologische aanbod dat voor de komende jaren wordt voorbereid, voornamelijk bestaat uit nieuwe, specifieke en kwalitatieve rassen.
Samenvatting
De Europese appeloogst zal dicht bij het marktevenwicht aanleunen en van peren wordt een aanzienlijk tekort verwacht. Het Europese potentieel voor de versmarkt is gelijk aan vorig jaar, vooral omdat Polen een kwalitatief slechte oogst heeft aangekondigd. 60% van het Poolse hardfruit zal naar de verwerkende industrie worden afgeleid.
In Frankrijk, maar ook op Europese schaal, zal de oogst één tot twee weken later van start gaan ten opzichte van vorig jaar en dus weer tot de gebruikelijke startdatum terugkeren. De beschikbaarheid van internationale rassen (Golden, Gala, Jonagold) is nauwelijks hoger dan vorig jaar. De progressie van clubrassen is vrij stabiel. De andere rassen, voor het merendeel Poolse variëteiten, nemen toe in hoeveelheid, maar hebben weinig invloed op de Europese markt omdat ze voornamelijk voor de binnenlandse markt zijn bedoeld.
Voorraden van de vorige oogst of van import vanuit het zuidelijk halfrond hebben in heel Europa al hun weg naar de markt gevonden. De aanvoer van Franse appelen zal dit jaar beperkt zijn, maar toch voldoende voor de binnenlandse markt. Van peren wordt daarentegen een fors tekort verwacht. De appelen zullen het goed doen in de opslag en de maatvoering is iets kleiner dan normaal, zeker bij Gala. Bij sommige rassen zijn er wat visuele gebreken door de vorst, maar andere rassen, zoals Gala, hebben door de lagere temperaturen een mooie kleur. De aanvoer naar de verwerkende industrie zal beter zijn dan vorig jaar, want de Europese voorraad van concentraat is laag en dus wordt er een sterke vraag verwacht.
Desalniettemin moet de groei van het Europese potentieel van Gala, dat dit jaar met veel kleine maten op de markt zal komen, goed worden opgevolgd. De slechte kwaliteit van de Poolse gewassen zou aanzienlijke stromen naar de verwerkende industrie moeten genereren, met name in Duitsland, dat zelf niet in staat zal zijn voldoende aanvoer te hebben uit de eigen uitgestrekte boomgaarden. Voor het biologische product rijst de vraag of de vraag even snel groeit als het aanbod. Er is ook een aanzienlijke stijging (+15%) van de verpakkingskosten vastgesteld, wat neerkomt op 3 tot 5 cent per kilo.
Onzekerheden met betrekking tot externe factoren hangen nog altijd als donkere wolken boven het komende seizoen, zoals de beschikbaarheid van arbeidskrachten, het post-Covid consumentengedrag (koopkracht, retailrespons, voorkeur voor lokale producten, aandeel voorverpakte producten, enz.), de gevolgen van Brexit, de overslagcapaciteit van havens en de beschikbaarheid en tarieven van containers.
Voor meer informatie:
Vincent Guérin
Association Nationale Pommes Poires
7 rue Biscornet - 75012 Parijs (Frankrijk)
+33 (0) 1 53 10 27 80
v.guerin@pommespoires.fr
contact@lapomme.org
www.lapomme.org