Tholen - Per 1 januari 2022 is bij de export naar het VK voor alle planten en plantaardige producten – dus ook voor snijbloemen, groenten en fruit – een fytosanitair certificaat nodig. Peter Verbaas, Brexit-coördinator van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), maakt graag van de gelegenheid gebruik om de sector geactiveerd te houden. "Ik vind het opvallend stil. Dat kan betekenen dat de bedrijven goed of niet voorbereid zijn. Voor die laatste groep nog even oproep. Inmiddels zijn er al behoorlijk wat deadlines gepasseerd, soms ook met het nodige uitstel. Maar om daarom te denken 'ik kijk het wel even aan', is echt een gevaarlijke gok."
"De nieuwe regelgeving die vanaf 1 januari 2021 is ingegaan, is alles overziende goed verlopen", zo blikt de Brexit-coördinator na enkele maanden terug. "Voor 99% is het goed gegaan. Er verschijnen nog weleens hobbeltjes op de weg, maar die komen deels vanuit nieuwe Europese wetgeving. Op exportgebied zagen we dat het de eerste weken ingewikkeld was om bepaalde informatie vanuit andere lidstaten te krijgen. Voor ons als NVWA was de grootste uitdaging om het volume van de zendingen in te schatten. We hadden data over welke waarde het volume vertegenwoordigde, maar niet hoeveel zendingen dit betrof. Gelukkig bleek dit vrij nauwkeurig in te schatten."
Rotte appels
"Maar er zijn, ook richting de komende deadline, nog de nodige onzekerheden. Met name wijzigingen aan de Britse kant, kunnen nog weleens voor verrassingen zorgen. Zo heeft men eerder al aangegeven een gezondheidscertificaat te eisen per losadres. Dan heb je meteen een heel andere situatie dan wanneer een certificaat per vrachtwagen afdoende is", constateert Peter. "Voorbereiding is daarom echt de sleutel. Afgelopen 1 januari zagen we bij de import bedrijven die het echt goed voor elkaar hadden, maar er waren ook nog een aantal 'rotte appels'. Om dit weer gestroomlijnd te laten verlopen, is het wel belangrijk dat iedereen in de keten zijn verantwoordelijkheid neemt."
"We hebben goede afspraken met het VK over het elektronisch certificeren. Eerder hebben we al een tussenoplossing voorbereid met een QR-code. Deze ligt nu op de plank, maar we zijn nu ook daadwerkelijk de testfase ingegaan om elektronisch te certificeren. De plantaardige sector heeft nog vier maanden om dit te realiseren, maar als men nog geen actie heeft ondernomen is dat nu echt wel tijd. Je moet tenslotte toch je werkwijze aan gaan passen en ook je medewerkers en relaties instrueren", aldus Peter. "Graag nemen we het bedrijfsleven hierin mee. Voor de veterinaire sector en de boomkwekerij hebben we voor de zomer nog enkele 'serious games' gedaan en we nodigen ook andere branche-organisaties uit om zich te melden als hier interesse voor bestaat."
Noodmaatregelen op de plank
Afgelopen jaar was er het nodige te doen over de capaciteit van de NVWA. "Ik zie geen capaciteitstekort. Er is erg hard gewerkt en we hebben naar mijn mening alles voorbereid wat we hebben kunnen voorbereiden. Ik denk dat we daarmee een wereldklus hebben geklaard, wat we ook aan onze stand verplicht zijn als grote agrarische handelspartij. Bovendien hebben we nog altijd noodmaatregelen op de plank liggen voor het scenario dat er echt meer vraag dan aanbod van onze mensen is. Maar om problemen te tackelen, helpt het als bedrijven vroegtijdig in contact treden. Dan kan er ook bijna altijd maatwerk geleverd worden, maar als iedereen in december met vragen komt, dan kan het weleens te laat zijn."
De grootste uitdaging voor de NVWA ligt volgens de Brexit-coördinator niet aan de plantaardige kant. "Hoewel die een grote variëteit aan producten omvat, kent bijvoorbeeld de veterinaire sector een veelvoud aan gezondheidscertificaten. Onze fytosanitaire collega's zijn samen met de keuringsdiensten en branche-organisaties hard aan het werk om slimmere oplossingen te implementeren. Als je daarmee aan de slag wilt gaan, vereist dat ook actie, zoals het opstellen van protocollen. Laat je daarom informeren en gaan aan de slag!"
Voor meer informatie:
Peter Verbaas
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
www.nvwa.nl/ondernemers/brexit
rvo.regelhulpenvoorbedrijven.nl/brexitimpactscan