Op het moment dat de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa de haven van Durban bezocht, was Transnet Port Terminals (TPT) juist met stakeholders in overleg over de beschikbaarheid van containers voor het komende seizoen. Transnet verwacht dat de vraag naar koelcontainers over de hele linie dit jaar met 10% zal toenemen (met 15% in Durban) en heeft haar reeferplug-capaciteit in alle terminals verhoogd.
"Dit seizoen zullen we enige problemen ondervinden. We verwachten overvloedige aantallen citrus in de havens te moeten verwerken en we zullen dus het hoofd koel moeten houden. Transnet en de citrussector zullen nauw samen moeten werken," merkte Justin Chadwick van de Citrus Growers'Association (CGA) op tijdens de bijeenkomst. De CGA heeft een technische helpdesk opgezet voor de sector om de boel draaiende te houden. De raming voor de haven in Durban bedraagt 1,1 mln pallets citrus, en voor alle havens in Zuid-Afrika 2,1 mln pallets.
"Het positieve is dat als het ons gaat lukken we bijdragen aan de economie en het binnenhalen van de broodnodige buitenlandse deviezen."
President Cyril Ramaphosa en de CEO van Transnet, Portia Derby, in de haven van Durban (foto: GCIS)
Mitchell Brooke, logistics development manager bij CGA: "De ramingen die we binnenkrijgen van focusgroepen vertellen ons dat we een zeer interessant seizoen voor de boeg hebben. Met een exportvolume fruit dat op 162 mln kartons (15 kilo) wordt geraamd, zullen we 95.000 containers nodig hebben. Hierbij komen nog de koelcontainers voor hardfruit, steenfruit en exotische AGF (28.000). De berekeningen wijzen er dan ook op dat de Zuid-Afrikaanse fruitsector tussen nu en oktober 123.000 TEU's nodig zal hebben. We blijven met rederijen overleggen om ervoor te zorgen dat er dit seizoen voldoende containers beschikbaar zullen zijn."
Zuid-Afrika heeft een recordoogst maïs. Er zal naast al het fruit dus ook 2 mln ton maïs vanaf Durban moeten worden verladen dit seizoen.
Transnet heeft gepoogd een meer klantvriendelijke benadering te implementeren om de voorraden af te stemmen op de aankomst van schepen. Zij behoudt zich het recht voor om de bezettingsgraad van de voorraden te beperken tot 85%.
Durban: Optimale koelfaciliteiten & afmeercapaciteit
“Wat we met name hebben gezien in 2020 was dat late Navels, mandarijnen en Valencia's tussen de weken 26 en 34 tot een productiepiek leidden. De hele infrastructuur werd in deze periode op de proef gesteld. We maken ons enigszins zorgen over de beschikbaarheid van containers in de haven van Durban tijdens deze piek maar er worden speciale koelschepen ingezet om de vraag naar containers in de periode aan te vullen."
Durban Container Terminal (foto: Druid007 | Dreamstime.com)
De meeste koelcontainers zullen naar Durban Container Terminal Pier 2 gaan, waar tot eind juli 22 extra straddle carriers worden ingezet. Mitchell merkt op dat het aantal steri/COT-zendingen naar China, Japan, Zuid-Korea en de Filipijnen dit seizoen mogelijk zal toenemen. DCT zal tijdens het citrusseizoen de overslagtijd van diepgevroren geïmporteerd gevogelte uit de VS en Europa beperken tot twee dagen om meer ruimte beschikbaar te houden voor citrus.
Zimbabwe en eSwatini, waar veel citrus wordt geteeld, zijn goed voor 89 mln kartons van 15 kilo (vijf jaar geleden waren dit nog 56,5 mln kartons), waarvan 43,5 mln kartons Valencia's en 14,4 mln kartons grapefruit. Ook de teelt van easypeelers is in deze noordelijke gebieden fors gegroeid, van 2,1 mln kartons vijf jaar geleden naar 10,6 mln kartons dit jaar.
"De afmeercapaciteit voor containers in Durban is optimaal," vervolgt hij. Hij voegt eraan toe dat ook de koelcapaciteit goed is. Een beperkende factor is echter wel de beschikbaarheid van koelvrachtwagens.
Hij adviseert koelhuizen in KwaZulu-Natal om ruimte voor koelcontainers te creëren buiten hun faciliteiten, zodat deze kunnen worden geladen en ingeschakeld voor de verlaaddatum en de continuïteit kan worden gegarandeerd. Pier 1 en 2 in DCT zullen vijf laaddagen hanteren, de Durban Point Terminal drie.
In DCTi bestaat het plan om een speciale baan voor koelvrachtwagens te introduceren om de doorstroming van en naar de terminal te verbeteren.
Inzet binnenvaartschip kan 'game-changer' zijn
Het goede nieuws is dat het idee om een binnenvaartschip in te zetten in de haven van Durban nu echt vorm begint te krijgen. De Transnet Ports Authorty heeft een schipper toestemming verleend voor het opzetten van een systeem van binnenvaartschepen.
"Wanneer een zeeschip aanmeert in Durban dan kunnen de containers per binnenvaartschip naar het depot worden gebracht om te worden schoongemaakt en geladen, om vervolgend weer naar het zeeschip te worden gebracht, zonder dat hiervoor vrachtwagens hoeven te worden ingezet," legt Mitchell uit.
Dit is één van de initiatieven om een einde te maken aan de congestie in de haven van Durban.
Capaciteit Ngqura Container Terminal beperkt
Dit seizoen zullen er naar verwachting zo'n 44 mln kartons vanuit de Oostkaap worden aangevoerd, tegenover 32,5 mln kartons vijf jaar geleden. De piekaanvoer wordt tussen nu en week 26 veracht.
De koelcapaciteit in de Ngquara Container Terminal (NCT) is optimaal en dat is zeer bemoedigend, maar kan ook onder druk komen te staan bij vertraging van schepen.
De capaciteit om schepen te ontvangen in havens in de Oostkaap baart Mitchell enige zorgen. Schepen kiezen nu voor Coega in plaats van Port Elizabeth, wat de capaciteit in Coega onder druk zal zetten.
"Het is de verwachting dat citrus uit de Oostkaap omgeleid zal worden naar Durban en Kaapstad," vervolgt Mitchell. De CGA zal deze activiteiten nauwlettend monitoren om congestie in de havens van Durban en Kaapstad te voorkomen.
Capaciteit haven van Kaapstad staat ook onder druk
“Kaapstad krabbelt op na een moeilijke periode en heeft haar zaken weer op orde. Toch zou de capaciteit onder druk kunnen komen te staan wanneer schepen van rederijen die de haven uit hun vaarschema hebben geschrapt deze weer aan gaan doen," waarschuwt Mitchell.
Gelukkig is het wel zo dat de koelcontainer- en koelcapaciteit in de Cape Town Container Terminal doorgaans ruim voldoende is tijdens het citrusseizoen. Ook speelt de wind geen rol in deze periode, zoals dat tijdens het druivenseizoen wel het geval is.
Vijand fruitexport: dubbele laaddata
“De vijand van de fruitexportsectot zijn de dubbel laaddata van SAECS en MSC," zegt Mitchell. "Deze twee schepen verladen 60% van het Zuid-Afrikaanse fruit naar de EU, het VK en Rusland. Een pauze tussen de laaddata zou ideaal zijn. De overlappende data vormen een extra belasting voor de koelhuizen en het is nagenoeg onmogelijk voor hen om de vraag bij te benen. Daarnaast legt het ook veel druk op de logistiek, magazijnen en terminals."
Citrustransport over het spoor
Transnet Freight Rail heeft bekendgemaakt dat zij tussen mei en juni zeven koeltreinen tussen Durban en Gauteng/Limpopo zal inzetten, waarbij extra veiligheidsmaatregelen worden getroffen om kabeldiefstal te voorkomen.
De ontwikkelingen op het gebied van het spoorwegtransport om de druk op het wegtransport te verlichten, zijn volgens Mitchell positief.