Het zijn zware dagen voor de fruittelers en wijnbouwers, het is niet anders voor de kiwibestelers. "De nachten en ochtenden met vorst blijven elkaar opvolgen. Anders dan bij het steen- en hardfruit zijn het niet de bloemen die moeten beschermd worden. Bij de kiwibes is het veel vroeger in de fenologie dat de planten kwetsbaar zijn voor de vorst. Dormante planten kunnen vorst verdragen tot -25°C en zelfs nog kouder. Maar eens dat de knoppen tevoorschijn komen worden ze gevoeliger", vertelt kiwibes-professor Filip Debersaques.
"Het hangt af van jaar tot jaar en van regio tot regio maar gemiddeld zijn de knoppen vanaf half maart gevoelig voor vorst. Eerst ontstaan donkerbruine knoppen, deze kunnen nog enkel graden vorst verdragen. Maar van zodra dat de groene, nog samengevouwen, blaadjes zichtbaar worden, zorgt zelfs de minste vorst voor veel schade als er geen maatregelen genomen worden. Op dat ogenblik zijn de bloemknoppen zelfs nog niet zichtbaar."
Foto: Jeroen & Ilse De Ridder-Heyrmans
"De laatste nachten en ochtenden draaien de beregeningsinstallaties overuren bij de kiwibestelers. Het warm weer van maart had de fenologie van de kiwibes een boost gegeven", aldus Filip. "Maar van dagtemperaturen van 25°C en nachten boven de 10°C vielen de temperaturen in een week terug tot nachtelijke vrieskou die in sommige regio’s reeds vroeg in de avond begon."
Op sommige plaatsen duurde het soms tot 10 uur in de ochtend vooraleer het ijs begon te smelten. De schrik zat er goed in dat het groeizaam weer van de dagen ervoor zorgde voor meer water in de cellen die daardoor ook mogelijk sneller zouden kunnen bevriezen. Om de knoppen te beschermen was er heel wat water nodig dat op een aantal plaatsen ervoor zorgde dat er plassen ontstonden in de aanplantingen. Deze natte omstandigheden baren echter ook extra zorgen. Kiwibesplanten houden immers absoluut niet van natte voeten. Het is dan ook niet ondenkbeeldig dat dit water, zeker bij de zwaardere gronden nog bijkomende (wortel)problemen kan opleveren."
Foto: Jeroen & Ilse De Ridder-Heyrmans
Om deze problemen te vermijden willen telers ook niet te vroeg starten met de beregening, ook is het niet economisch, noch ecologisch. "Maar onze kiwibestelers zijn vaklui; tot op heden lukt de vorstbestrijding bij kiwibes vrij goed en zijn de verwachte opbrengstverliezen eerder beperkt", vervolgt Filip.
Vorstberegening foto: Peter Lenaerts. Foto rechts: Filip Debersaques
"De iets verdere vooruitzichten wijzen op zachter weer, maar de ijsheiligen zijn nog een maand veraf. Ondanks de vele slapeloze nachten blijven onze kiwibestelers vol overtuiging werken om hun opbrengst veilig te stellen en de consument van dit superfruit te voorzien vanaf september", besluit Filip.
Wateroverlast na beregening foto: Bernard Breman
Voor meer informatie:
Filip Debersaques
Hoofdlector Tuinbouw
Universiteit Gent
+32(0) 9 243 24 89
+32(0) 495 16 25 57
filip.debersaques@ugent.be