Tholen - De oogst van zacht- en steenfruit 5x verhogen en de prijs die telers voor hun product krijgen met 3x verhogen. Dat is het doel van een Nederlands zacht- en steenfruitdemoproject in Servië. Afgelopen jaar werden door twaalf bedrijven uit de Nederlandse fruitteeltketen en de Nederlandse overheid hier al de handtekeningen voor gezet en nu is er ook fysiek actie.
Op locatie in Servië is het grondwerk gestart voor de bouw van een democentrum van circa één hectare. Ondertussen werden in Nederland vorige week de eerste transportkonvooien klaargemaakt.
Het grondwerk is gestart in het Servische Arilje, zo deelde de landbouwafdeling van de Nederlandse ambassade in het Hongaarse Budapest op Twitter. De landbouwafdeling is ook verantwoordelijk voor Servië.
Bedekte teelt met tunnels en andere overkappingen
Het gaat om een drie jaar durend project met de titel 'Netherlands Small-Fruit Solutions', (NSFS), onderdeel van het programma 'Partners of International Business', PIB genaamd. Doel is de teelt van zachtfruit en kersen in het land te ontwikkelen, waarbij vanuit het consortium samenwerkingen gezocht worden met enerzijds Servische telers en anderzijds Servische kenniscentra.
Om het project ook fysiek gestalte te geven is nu gestart met de bouw van een democentrum. Het eerste democentrum wordt circa één hectare groot. Er komt overkapping met o.a. tunnels, regenkappen en hagelnetten. Volgens planning worden hiervoor momenteel de eerste stappen gezet. Vervolgens komen stap voor stap alle projectpartners voorbij om hun (technische) bijdrage te leveren.
Eerste proeven starten eind april
Eind april wordt gestart met het planten van uitgangsmateriaal onder de diverse constructies: tunnels, regenkappen, plankbogensysteem en hagelnetten. Het doel is de Servische teler steeds een andere optimale combinatie van een van de zes fruitsoorten met een overkapping te laten zien in twee varianten: high tech en medium tech. In totaal dus twaalf varianten. Op die manier kan de teler de verschillen zien en op basis van prijs- en kwaliteitswensen een keuze maken. Volgens planning zal in mei de start plaatsvinden.
De focus ligt in het project op zes fruitsoorten, namelijk framboos, aardbei, blauwe bes, rode bes, braam en als steenfruit zoete kers voor de verse markt. Voor elke fruitsoort wordt zowel een hightech als midtech teeltvariant getoond.
Stimulans voor de fruitketen
Op dit moment geldt voor veel fruittelers in Servië dat ze buiten telen met een onbeschermde teelt, soms met een eenvoudige plastic overkapping. Servië telt circa 20.000 hectare zachtfruit en duizenden telers. Vaak worden door die telers nog hele oude rassen gebruikt, bijvoorbeeld bij framboos het veertig jaar oude ras Willamette. Dat zorgt dat telers kampen met slechte kwaliteit, lage opbrengst met tot gevolg lage prijzen en teloorgang van de teelt, vertelt Fred Evers. Hij is coördinator van het project. “NSFS wil de zachtfruitteelt een boost geven en van de moestuin van vele duizenden telers een rendabel teeltbedrijf maken.”
Daarvoor zetten de projectpartners, hieronder allemaal opgesomd, in op 3-in-1-technologie. Het gaat dan om introductie van nieuwe rassen met de 3-in-1-technologie, bestaande uit overkapping van de teelt, teelt op substraat om de teelt niet meer grondgebonden te maken en fertigatie, d.w.z. druppelirrigatie met oplosbare kunstmest. Naar wens kunnen telers zelf kiezen om die technieken in één keer of in stappen toe te passen. Alleen voor de teelt van zoete kers speciaal voor de vers markt, veelbelovend in Servië weet Fred, geldt dat de teelt grondgebonden blijft met de diverse teeltsystemen: het traditionele spindelsysteem (rechtop geplant) en het revolutionaire drapeausysteem (schuin geplant).
Gastheer in Servië is Agro-Eco-Voce, een fruitteeltcoöperatie met tweehonderd telers in het Servische Arilje. Dit is het meest prominente productiegebied voor zachtfruit in het land. Vanwege de substraatteelt is de demo niet grondgebonden. Servische stakeholders zullen in de overige productiegebieden de getoonde modules kunnen kopiëren. Daarnaast voorziet het PIB-programma erin dat Servische telers bezoeken aan Nederland gaan brengen om de praktijk te zien van de diverse clusterleden inclusief de biologisch dynamische aanpak die inmiddels ook in Servië ingang gevonden heeft..
Hofleverancier
Met een professionele aanpak rekenen de Nederlanders erop dat Servische telers stappen vooruit gaan zetten. Dat is goed voor het land en de telers daar, maar ook voor de Nederlandse bedrijven in de fruitteeltketen van kwekerij tot en met sortering en opslag. De ambitie van Servië is om binnen 1 generatie de 10.000 hectare in het land om te zetten van ‘moestuin’ in rendabel bedrijf. In totaal gaat die transformatie over twintig jaar, dus gemiddeld 1000 hectare per jaar. De BV Nederland hoopt op dat moment als hofleverancier een belangrijke rol te spelen.”
De projectpartners zijn: Genson Quality Plants, Rapo, Fall Creek, Fleuren Boomkwekerij, Koppert Biological Systems, BVB Substrates, VGB Watertechniek, Agrowser, Bato Plastics, FS Europe, Hol Spraying Systems en Geerlofs.
Voor meer informatie:
Netherlands Small Fruit Solutions Serbia
www.smallfruitserbia.com