Tholen - Covid-19 heeft het koopgedrag van consumenten sterk beïnvloed. Op zoek naar gezondheid en veiligheid kreeg de verkoop van groenten en fruit in Nederland een flinke boost. De Poolse markt van groenten laat een stijging zien maar in volume daalde de verkoop van fruit licht. Een opvallende overeenkomst is dat in beide landen boodschappen meer dan ooit via het onlinekanaal in het winkelmandje terecht kwamen. Dat bleek tijdens het webinar Koopgedrag Nederlandse en Poolse consument georganiseerd door GroentenFruit Huis.
Aankopen AGF van Nederlandse consument
Groenten en fruit lijken top of mind in Nederland. Met een groei van 11 procent is vers de groeiaanjager in de totale omzet van FMCG (+9%). De groei van groenten (12,5%) ligt al hoger dan gemiddeld vers, fruit draagt met +18,1 procent het meeste bij. “Gezondheid in combinatie met een verandering in leefstijl zorgt voor deze groei”, zei Eric Harmsen van GfK. Vooral jongeren hebben hun leefstijl aangepast. Door een beperking van sociale contacten en het buiten de deur eten, komen ze uit hun comfortzone. Ze zijn hun voorraadkast gaan vullen en meer zelf gaan koken. Jonge huishoudens zonder kinderen kochten 38 procent meer AGF in het vierde kwartaal van 2020 ten opzichte van 2019.
Fysieke supermarkten hebben nog altijd een heel sterke positie in de markt. Consumenten besteden er 80 % van de aankopen, maar afgelopen jaar hebben alle fysieke winkels omzetaandeel verloren. De winst gaat naar online (groeit + 56%)en de versspeciaalzaken, telers en markten (+16%) met een respectievelijk marktaandeel van 6,5 en 7 procent
Gemiddeld in Nederland belandt bij een shoppingtrip in de helft van de aankopen iets van AGF in het winkelmandje. Dat betreft vooral groente en fruit, aardappelen hebben een minder groot aandeel en stijgen ook minder hard. Ten opzichte van 2019 nam het aandeel AGF met 2 procentpunten toe, van 50 naar 52 %. De uitgaven aan appelen lagen het hoogst, met gemiddeld 36,43 euro per huishouden. Kiwi’s lieten de meeste groei zien (+29%). Tomaat is binnen groenten top of mind. Een huishouden geeft gemiddeld 31,63 euro uit aan tomaten. Een opvallende groeier met +20% was de paprika.
Polen is na Duitsland voor Nederland een steeds interessantere afzetmarkt. Wilco van den Berg van GroentenFruit Huis gaf aan dat Polen voor de afzet van Nederlandse tomaten, paprika's en peren na Duitsland en het Verenigd Koninkrijk de derde afzetmarkt is. In Europa is het de 6e economie, in de CEE de 3e grootste markt. Hoewel markten door Covid-19 onder druk staan, ziet GfK onderzoeker Grzegorz Mech dat Polen zich ten opzichte van andere markten goed ontwikkelt. Volgens de prognoses daalde het Poolse bbp in 2020 in vergelijking met de vorig jaar met 4,6 %, maar dit is de minst sterke daling binnen de EU-landen (gemiddeld -8,3%). “Het enige probleem is dat we een wat verouderde markt zijn”, zei Grzegorz.
De top tien retailers hebben in Polen een marktaandeel van 60,52 % en het is daarmee het belangrijkste distributiekanaal. Het supermarktkanaal in Polen is erg versnipperd. Discounters hebben als leider in de markt hun positie verder versterkt (=15%) maar ook de kleine lokale supermarkten deden goede zaken (+11,7%). Op zoek naar veiligheid in shoppen maakte online (1,4% marktaandeel), net als in Nederland, een ongekende groei door (+48,4%). Het kanaal heeft grote potentie. 70 % van de nieuwe online kopers geeft aan ook na de pandemie via online te willen blijven shoppen.
Het winkelmandje van een Poolse consument bestaat voor 10,7 % uit groente en fruit en steeg in 2020 met 8,4 procent. Opvallend is dat bananen in waarde (18%) op 1 staan in Polen. In volume daalde het aandeel appels (-12%) afgelopen jaar, bananen stegen juist met 22%. Nummer 1 groente in Polen is net als in Nederland de tomaat. In marktwaarde steeg de afzet van fruit met 10%, ten opzicht van een volume daling van 1 %. De marktwaarde van groenten steeg zowel in waarde als in volume met 6%
Kijkend naar de trends ten opzichte van vorige jaren lijkt Polen nog steeds een aantrekkelijke markt voor producenten van groenten en fruit. Hoewel het volume van fruitaankopen in 2020 afneemt ten opzichte van 2019, steeg de aankoopwaarde ervan. De aankopen van groenten in termen van volume en waarde stegen ten opzichte van 2019. Wat wel een uitdaging is zijn de prijzen, besloot Grzegorz.
Meer informatie:
GroentenFruit Huis
Wilco van den Berg
vandenberg@groentenfruithuis.nl