Nederland is wereldspeler in groenten en fruit. Toch heeft de Brexit een grote impact op de groente- en fruitsector. Op het gebied van handel zijn we toch wel wat gewend? Daco Sol: "Het Verenigd Koninkrijk (VK) is na Duitsland de belangrijkste exportbestemming voor de Nederlandse groente- en fruitsector. De Brexit geeft het VK de status 'derde land'. Het verschil met andere derde landen is vooral het grote volume (50.000 vrachtwagens per jaar) en de korte afstand. Dat brengt nieuwe uitdagingen met zich mee. Daarom bereidt GroentenFruit Huis zich al sinds 2016 voor op de veranderingen als gevolg van de Brexit."
Dat betaalt zich nu uit. Een groot deel van de bedrijven heeft zich al goed voorbereid. Die conclusie kunnen we trekken na afloop van de 'Brexit Serious Game' die GroentenFruit Huis op 2 maart organiseerde met de NVWA en het KCB. "De game is zeer goed verlopen", zegt Daco Sol. Hij is binnen GroentenFruit Huis verantwoordelijk voor Logistiek, Toezicht & Supply Chain en heeft zich de afgelopen jaren intensief beziggehouden met de Brexit. "Wij informeren de bedrijven, maar bedrijven zelf zijn ook actief aan de slag gegaan met de voorbereidingen. Tijdens de Serious Game spraken we de deelnemers en toetsten we of ze inderdaad goed zijn voorbereid. Veel bedrijven gaven de juiste antwoorden. Dat stemt hoopvol." Op 10 maart a.s. vindt nog een Serious Game plaats. "Er gaan geluiden dat nog niet alle bedrijven die naar het VK exporteren al even goed zijn voorbereid. Die bedrijven roepen we met klem op om zo snel mogelijk in actie te komen of contact met ons op te nemen."
1 april 2021 is een belangrijke datum voor de Brexit. Wat verandert er?
Daco: "Per 1 april a.s. eist het VK dat de meeste soorten groenten en fruit voorzien moeten zijn van fytosanitaire certificaten, zoals is voorgeschreven in het Border Operating Model. Dit is eigenlijk het handboek voor de Brexit-implementatie. Nederland is gewend om te exporteren naar derde landen, de status die het VK nu ook krijgt. De reden waarom dit zo'n impact heeft, is omdat het in dit geval om een veel grotere hoeveelheden gaan en de (letterlijke) afstand heel kort is in kilometers en in tijd. We leveren af in London in minder dan 15 uur na bestelling. Het administratieve proces moet sneller. Een vrachtwagen richting het VK hoeft namelijk een kortere afstand te overbruggen dan een boot naar Afrika. Daarnaast heeft een kleine groep bedrijven nog geen ervaring met de export naar een derde land. Zij moeten zich de procedures nog eigen maken."
Wat hebben bedrijven gedaan om zich voor te bereiden op de Brexit?
Daco: "Bedrijven zijn aan de slag gegaan met hun administratie en inrichting van operationele processen. Ze moeten bijvoorbeeld zorgen dat ze zijn aangesloten op E-Cert en voorbereid zijn om alle certificaten tijdig bij de juiste auto en chauffeur te krijgen. Ook het keuren van voorraden en exportzendingen vraagt veel aandacht. Wat belangrijk en soms onzichtbaar is, is dat de sector met GroentenFruit Huis daarin als trekker, veel ideeën en kennis heeft ingebracht om gezamenlijk - bedrijfsleven en diverse autoriteiten - na invoering van de Brexit de handel gestroomlijnd te houden. Al in een vroeg stadium is bij de overheid het verzoek ingediend pilots op te starten om in te spelen op mogelijke veranderingen. Dit heeft geleid tot concrete voorstellen van GroentenFruit Huis die, waar mogelijk, zijn of hopelijk nog worden uitgevoerd."
Kan je een voorbeeld geven van een (project)voorstel?
"Een concreet voorbeeld is de Green Lane, inmiddels omgedoopt tot Fresh Produce Lane, maar ook het voorraadregister en de roep om digitale certificaten. De inbreng van GroentenFruit Huis, in combinatie met de kennis uit de sector, speelt hierbij een grote rol. Er moet tijd gewonnen worden in de logistieke (en ICT) keten om de extra uit te voeren handelingen een plaats te kunnen geven, zonder dat de keten inboet aan kracht, snelheid en flexibiliteit. Toepassing van het voorraadregister en het gebruik van digitale certificaten kunnen hier aan bijdragen. Dit is echter niet voldoende. We hebben een aantal voorstellen bij de controlerende instanties neergelegd, waarbij we hopen op positieve feedback en snelle implementatie", aldus Daco.
Hoe heeft GroentenFruit Huis de belangen van leden vertegenwoordigd?
"Sinds de dag van het referendum op 23 juni 2016 staat GroentenFruit Huis op scherp om de gevolgen voor de groente- en fruitsector in kaart te brengen", geeft Daco aan. "Onze rol is vanaf het begin heel duidelijk geweest: opkomen voor de belangen van de groente- en fruitsector (lobby) en onze leden informeren en helpen waar nodig."
Hoe heeft GroentenFruit Huis de leden geïnformeerd?
"We hebben een speciale Brexit pagina op ons ledenportaal, met o.a. facts, handige tools en diverse Q&A's. Sinds vorig jaar versturen we met regelmaat een speciale Brexit-mailing om onze leden sneller te informeren. Daarnaast hebben we onze wekelijkse nieuwsbrief waarin we berichten over de Brexit opnemen. We hebben inmiddels meer dan tien (leden)bijeenkomsten georganiseerd en verwijzen onze leden naar bijeenkomsten van andere partijen, zoals de E-Cert trainingen van het KCB. En we hebben veel persoonlijk contact. Het aantal e-mails en telefoontjes is ontelbaar", aldus Daco. "Samen met mijn collega's, allen met hun eigen expertise, hebben we antwoord kunnen geven op specifieke vragen. Zowel aan de Nederlandse kant als aan die van het VK."
Heb je nog tips voor de bedrijven in de groente- en fruitsector?
Daco: "Blijf u voorbereiden en volg de ontwikkelingen. Houd er rekening mee dat door Brexit zaken zullen gaan veranderen en dat processen aangepast zullen moeten worden. Oefen regelmatig of uitgewerkte procedures nog werken en iedereen binnen de keten en uw organisatie zijn rol kent. Bij twijfel niet inhalen! Vertrek niet eerder tot u zeker weet dat uw lading administratief in orde is en overal goed is aangemeld, ook in de VK importsystemen. Stem dit af met uw VK broker en -transporteur. U vermijdt zo schade aan uw eigen lading, en of lading van anderen door opstoppingen aan de grens."
"We hebben een goede (handels)relatie opgebouwd met het VK. Als het gaat om de Brexit laat de Nederlandse groente- en fruitsector juist nu haar kracht zien. We willen de Engelse klant blijven bedienen met ons mooie assortiment en de flexibiliteit die ze gewend zijn én de goede relatie behouden."
Voor meer informatie:
GroentenFruit Huis
T: 079 - 368 11 13
brexit@groentenfruithuis.nl