Recent werd een onderzoek afgerond naar de vraag van Fruitpactvoorzitter en fruitteler Marc André de la Porte of volledige off-grid fruitbewaring mogelijk is voor Conference-peren. Frank van de Geijn, bewaartechnologisch onderzoeker en adviseur bij Wageningen University & Research: "Uit ons onderzoek bleek dat geheel autonoom off-grid koelen duur is. Daarnaast is het minder duurzaam dan koelen met duurzame energie waarbij je wel aangesloten bent op het net."
Van de Geijn: "Door de energietransitie is de vraag naar het duurzaam koelen van land- en tuinbouwproducten steeds belangrijker geworden. Binnen ons team van de WUR onderzoeken we daarom hoe we vers zo duurzaam mogelijk vers kunnen houden. Of het mogelijk is om off-grid, met zonnepanelen en/of windmolens zonder aansluiting op het net fruit te bewaren, is een terugkerende vraag van veel fruitbewaarders. Het onderzoeksproject ZoCool heeft daar in de afgelopen jaren ook onderzoek naar gedaan. Met een team, waar ook Ad Verbaas van het energie-adviesbureau Encon deel van uitmaakte, onderzochten we gezamenlijk de haalbaarheid van off-grid bewaren van Conference-peren. Het onderzoek werd mogelijk gemaakt door een subsidie-bijdrage van het Regionaal Investeringsfonds (RIF) van Fruitdelta Rivierenland."
"Juist peren moeten binnen een korte periode nauwgezet gekoeld worden en bij een zeer stabiele temperatuur van min een halve graad onder nul bewaard blijven. De snelheid van het inkoelen en de stabilisering van de temperatuur en luchtvochtigheid is daarbij essentieel voor de beheersing van de kwaliteit en het vochtverlies. Maar die energiepiek is tegelijkertijd ook een probleem bij geheel autonoom koelen, omdat je in korte tijd heel veel energie nodig hebt om de bewaarkwaliteit te kunnen garanderen. De oogst verschuiven of verlengen, een tragere afkoeling accepteren of een koelhuis voor diverse producten zou wel effectief zijn, maar die opties zijn niet toepasbaar."
"Bij dit onderzoek heb ik gekeken naar het stroomverbruik in de verschillende periodes van de koelfases, waaronder de hoeveel tijd om het fruit in de optimale eindconditie te krijgen. Daarnaast heb ik bekeken hoe je als fruitteler dan omgaat met de energie in de rest van het bewaarseizoen, waarin veel minder energie verbruikt wordt. Als je off-grid koelt moet je hoge investeringen doen om ook tijdens de piekperiode in genoeg energie te kunnen voorzien. De energie die je opwekt buiten die piekperiode, kun je dan niet terugleveren aan het net. Daarnaast is er niet altijd zon of wind en heb je wel energiezekerheid nodig, dus zul je als fruitteler al snel aan een hybride oplossing moeten denken: een combinatie van zonne- en windenergie, waarbij gebruik gemaakt moet worden van een buffer. Bij een systeem dat gekoppeld is aan het energienet kan een fruitteler gebruik maken van de buffer uit het netwerk. Als je off-grid werkt, is zo’n koppeling er niet en lijken accu’s tot nog toe de beste oplossing."
Gezamenlijk kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat je veel investeringen moet doen om ook in de piekperiode autarkisch te kunnen werken. De onderzoeker: "Technisch gezien is het mogelijk, maar investeringstechnisch zou de totale investering van de bewaarfaciliteit door de investering in de energieproductie stijgen met een factor twee of drie. En daarmee voor een prijsverhoging van je product. De vraag is of de consument wel bereid is om daarvoor meer te betalen. Met een aansluiting op het net ben je duurzamer bezig. Je kunt dan de inkoelpiek afdekken vanuit het net en in een overschotsituatie duurzaam opgewekte stroom leveren aan dat net. De uitdaging wat betreft duurzaam koelen ligt nu vooral in het vinden van betaalbare buffermogelijkheden. Daarvoor is meer onderzoek nodig. Een oplossing zou kunnen liggen in het realiseren van een buffer in geïsoleerde wanden van koelhuizen. Onderzoekers van Wageningen Food & Biobased Research gaan samen met partners, via een publiek-private samenwerking, onderzoek starten naar technische toepasbare mogelijkheden op dit vlak."
Bron: Fruitpact