Het Peruaanse seizoen voor blauwe bessen is gedaan en het is nu vooral Chili die de markt beheerst. In het Zuid-Amerikaanse land is er echter een tekort aan arbeidskrachten om de oogst binnen te halen en de handel verwacht dat vanaf week 7 de volumes richting Europa gaan afnemen. Daarna verschuift het seizoen naar landen rond de Mediterraan. Zoals Spanje en Marokko. Beide landen verwachten later op de markt te zijn wat kan zorgen voor een mogelijk gat in de markt. In Noord-Amerika dreigen de volumes zich op te stapelen op de oostkust en minder aanvoer op de westkust door logistieke problemen in de haven van Los Angeles. In Zuid-Afrika nemen de volumes op de binnenlandse markt inmiddels af nadat de prijzen waren ingestort door een grote toevoer van blauwe bessen uit eigen land.
Nederland: Onstuimige markt blauwe bessen
Volgens een Hollandse importeur ziet de markt voor blauwe bessen er momenteel onstuimig uit. "We hebben te maken met vele vertragingen op zee vanuit Chili. Traditioneel zijn er in Duitsland weer grote acties wat de markt leeg zuigt, dus de daghandel ligt wat onder druk. Deze week is de laatste week met grote binnenkomsten vanuit Chili, daarna zal het aanbod hard teruglopen. Vanaf week 6/7 zal nog 50% beschikbaar zijn van het huidige volume. Chili heeft grote problemen in de arbeid, waardoor het fruit niet altijd op tijd geplukt kan worden. Dit zien we terug in de kwaliteit bij de aankomsten met veel overrijpe en gevoelige bessen. Prijzen voor Chileens bessen liggen tussen de 5 en 5,50 euro (bulk)."
"Marokko start het seizoen langzaam op. Vanwege de kou is dit seizoen ook wat vertraagd. Dit resulteert in een mooie prijsvorming van zo'n 9 euro per kilo op dit moment", vertelt de importeur. "Wij verwachten dat het Chileense seizoen kwalitatief toch wel echt gedaan is vanaf week 7 waarbij Marokko dan vanaf week 7/8 toch de mooie commerciële volumes beschikbaar heeft waardoor de seizoenen netjes in elkaar overlopen."
Duitsland: Tekorten en kwaliteitsproblemen in de retail
In Duitsland is er momenteel sprake van een zeer moeizame blauwe bessenmarkt. Het gros van de huidige volumes komt uit Chili, door de huidige Corona-problematiek is hier echter een schreeuwend tekort aan oogstmedewerkers en verpakkingsmateriaal ontstaan. “Hierdoor zien we duidelijke tekorten in de export naar Europa”, aldus een Duitse importeur desgevraagd. “Veel volumes worden te laat geplukt, waardoor ze ongeschikt zijn voor de export naar Europa en al dan niet in de VS worden aangeboden. Daarnaast hebben we problemen met de scheepsvracht in Rotterdam. Niet zelden komt onze waar een week te laat aan en dat komt de kwaliteit van het product natuurlijk ook niet ten goede.”
De vraag in de Duitse retail is daarentegen onverminderd hoog. “Door de horecasluiting is er in de groothandel natuurlijk een gat gevallen. Dit wordt echter ruimschoots gecompenseerd door de afzet in de retail. Deze hoge vraag zien we al wat langer: De tonnages tijdens het Chileense seizoen nemen jaarlijks toe. Dit geldt eveneens voor de vraag waardoor er geen overschotten zijn en de marktsituatie grosso modo hetzelfde blijft.”
Door de genoemde problemen eindigt het Chileense seizoen enkele weken eerder. In de derde week van februari komen naar verwachting de laatste grote volumes. Normaliter is er tot ver in maart nog volop Chileens product beschikbaar. “Dit betekent dat we veel eerder dan normaal zullen overstappen op Marokkaans en Spaans product.” De prijzen voor Chileense blauwe bessen liggen momenteel op 6-8 euro/kg, Spaans en Marokkaans product zal naar verwachting rond 10 euro/kg starten.
Verenigd Koninkrijk: Minder export uit Chili dan verwacht
Het blauwe bessenseizoen begon goed na een vroeg Europees einde. Dat zorgde voor sterke prijzen in september en tot diep in oktober hoewel de markt tegen het einde van oktober en tot en met november enigszins onder druk kwam te staan met grote volumes geëxporteerd uit Peru. In december begon de markt tekenen van herstel te vertonen. Tot dusver was januari een behoorlijke maand, aangezien Chili geen enorme volumes exporteerde zoals we hadden verwacht.
Frankrijk: Vraag is klein
Op het moment is het vooral Chili dat aan de markt is in Frankrijk. De kwaliteit en de binnenkomende volumes zijn naar tevredenheid van de Franse handelaren. Na Chili volgen blauwe bessen van dichter bij huis uit Spanje. De vraag op de markt zelf is echter vrij zwakjes op het moment.
Italië: Verkoop blijft op niveau
Een groothandelaar in Noord-Italië zegt dat de blauwe bessenmarkt goed is ondanks het ontbreken van een horecakanaal. Banketbakkers en restaurants zijn altijd sterke kopers van blauwe bessen geweest, maar ondanks de sluitingen als gevolg van de pandemie is er geen tekort aan aankopen. Momenteel is Chili aan de markt, terwijl het de afgelopen weken uit Peru kwam. Het product wordt per vliegtuig of schip geïmporteerd en de groothandel ontvangt het product reeds verpakt in 125 gram trays. De groothandel verkoopt blauwe bessen van het "gigantische" type en de groothandelsprijs in januari schommelde tussen 8 en 11 euro / kg. De kwaliteit is goed. Na Chili start de import vanuit Noord-Afrika, met name Marokko, en vanaf het late voorjaar start de Italiaanse productie, eerst in het zuiden en daarna in het midden en noorden van Italië. In het voorjaar en de zomer is er concurrentie met het Poolse product.
Spanje: Mogelijk gat in de markt door latere oogst
Ondanks de pandemie en de strenge beperkingen over de hele wereld, blijft de vraag naar blauwe bessen hoog. De afzet van Zuid-Amerikaanse blauwe bessen (Argentinië, Chili en Peru) loopt erg goed. De volumes lijken dit jaar echter korter te zijn. De laatste ladingen Chileense blauwe bessen zullen tussen de eerste en de tweede week van februari in Europa aankomen, wanneer het Zuid-Amerikaanse seizoen normaal gesproken aan het begin van maart eindigt. In de laatste weken van februari zullen slechts enkele volumes Peruaanse blauwe bessen binnenkomen. Tegelijkertijd had Spanje begin januari sneeuwstormen en vorst die voor vertraging in de productie zullen zorgen. Ook Marokko komt dit jaar langzaam op gang. Daarom wordt verwacht dat de volumes blauwe bessen tussen de laatste twee weken van februari en de eerste twee weken van maart zeer beperkt zullen zijn. Vanaf dat moment zullen de Spaanse volumes geleidelijk toenemen.
Polen: Seizoen vol uitdagingen achter de rug
Polen kende in de zomer een wild blauwe bessenseizoen waarbij vorst de gewassen van vroege rassen met ongeveer 30-40% aantastte. De vraag was erg traag aan het begin van het seizoen, maar nam toe naarmate het seizoen vorderde. De prijs voor blauwe bessen uit Polen was dit jaar hoger door het weer en de pandemie samen. De kosten voor de teelt van blauwe bessen zijn hoger dan voor de meeste andere fruitsoorten en bovendien had Polen dit jaar een probleem met het beschikbare personeelsbestand, omdat de pandemie het voor arbeiders uit Oekraïne moeilijk maakte om in Polen te komen werken. Poolse blauwe bessen worden over de hele wereld verkocht, maar Europese landen, evenals het Midden-Oosten en Aziatische landen blijven de belangrijkste markten voor de producten.
Zuid-Afrika: Meer afzet op lokale markt door uitdagingen in de logistiek
Tot het einde van 2020 werd er voor 15.636 ton aan Zuid-Afrikaanse blauwe bessen geëxporteerd. Meer dan in het seizoen 2019/2020 toen er voor 12.221 ton werd geëxporteerd. De piek in de export lag tussen week 41 en week 46. Zware neerslag en beschadigingen door het koude weer brachten de eerdere verwachte oogstprognoses echter naar beneden. Door een tekort aan luchtvrachtcapaciteit en vertragingen in de logistiek besloten veel telers hun producten af te zetten op de lokale markt wat zorgde voor ene prijzencrash. De sector heeft zichzelf tot doel gesteld ook meer blauwe bessen te exporteren per schip i.p.v. luchtvracht omdat de kosten voor die laatste modaliteit erg hoog ligt en alleen maar verder is gestegen in 2020.
Vorige week stond de prijs voor blauwe bessen op de binnenlandse markt op ZAR 100,47 (5,45 euro) per kilogram. De prijzen zijn inmiddels met 77% gestegen tot ZAR 177.33 (9,46 euro) per kilogram omdat de voorraden slinken. Voor de export gaan de meeste volumes richting het VK en de EU. Het Midden-Oosten en Azië blijven ook belangrijke bestemmingen.
Verenigde Staten: Vertragingen in de haven kunnen seizoen uitdagend maken
De aanvoer van blauwe bessen in Noord-Amerika is kleiner dan normaal wat grotendeels te danken is aan logistieke problemen. De blauwe bessen komen grotendeels uit Chili dat in het nieuwe jaar is begonnen met verschepen. Deze gaan voornamelijk naar de oostkust. Mexicaanse blauwe bessen komen voornamelijk op de Westkust terecht. De Chilenen hebben op het moment een tekort aan arbeidskrachten voor de oogst. Daarnaast is Peru ook eerder geëindigd dan voorzien was. Daarnaast zijn er op het moment ook forse vertragingen te constateren in de haven van Los Angeles. Ladingen lopen daarmee soms een paar dagen vertraging op. De volumes zijn nog wel beschikbaar op de markt. Een importeur op de Oostkust maakt zich deels wel zorgen om die ontwikkelingen want zo kunnen de volumes die eigenlijk voor de Westkust bedoeld zijn op de Oostkust terecht komen. Dat zorgt op zijn beurt weer voor meer concurrentie en volume.
De vraag op de markt is op het moment stabiel maar met een steeds kleiner aanbod. De consumenten op de markt hebben ook meer interesse in de grotere verpakkingen van blauwe bessen. In de afgelopen twee weken is de prijs ook verder gestegen wat de telers uit Mexico en Chili ten goede komt. De piekvolumes uit Chili zouden door moeten lopen tot maart.
China: Groeiende productie en potentieel op de markt
Voor het Chileense blauwe bessenseizoen was de kwaliteit in het begin niet zo gunstig. Met de groei van de markt zien steeds meer exporteurs het Chinese marktpotentieel en beginnen ze de Chinese markt te betreden. Maar sommige nieuwe exporteurs zijn niet bekend met het gedrag van de Chinese markt en weten niet wat voor soort fruit de lokale klanten wensen. Sommigen sturen producten van ongunstige kwaliteit, massaal op de markt. De koopkracht van duur importfruit is in het algemeen lager door het coronavirus. De verkoop verloopt dit jaar minder goed dan in vorige jaren. Deels door de angst op virussen.
Hoewel het Chinese importvolume van blauwe bessen elk jaar snel groeit, groeit het aantal kassen voor blauwe bessen in Yunnan net zo snel. Binnenlandse bedrijven hebben een enorm voordeel op het gebied van de aanplant van blauwe bessen en het totale productievolume. Er is een enorm marktpotentieel in de blauwe bessensector. Een groeiend aantal internationale bedrijven heeft geïnvesteerd in Chinese blauwe bessentelers. Dit legt een enorme druk op de blauwe bessenmarkt.
Sinds 2018 zijn er zuidelijke hoogstam variëteiten bijgekomen. Meer dan 80% van de nieuw aangeplante gebieden in kassen in noordelijke productiegebieden zijn van dergelijke hoogstamsoorten, en meer dan 60% van de productie in de onverwarmde kassen in Shandong-productiegebieden zijn zuidelijke hoogstamvariëteiten. ‘O’Neill’, ‘Misti’, ‘Legosi’, ‘Emerald’ en ‘Jewelry’ zijn de dominante blauwe bessenvariëteiten geworden ten zuiden van de Yangtze-rivier.
Australië: Piek in de verkoop
Het blauwe bessenseizoen in Australië is momenteel in volle gang en zijn de prijzen in de winkels gestegen. Vorig jaar werd er voor 19.000 ton aan blauwe bessen geteeld, een stijging van 13% in het volume. De waarde steeg met 10% naar 338,7 miljoen AUD (212,7 miljoen euro)
Nieuw-Zeeland: Stijgende consumptie van blauwe bessen
Uit statistieken gepubliceerd in december bleek dat de Nieuw-Zeelanders vorig seizoen een recordaantal van 8 miljoen bakjes blauwe bessen consumeerden ter waarde van meer dan 30 miljoen NZD (17,6 miljoen euro). Dat is een toename van 1,1 miljoen punnets (15,2%). De branchevereniging van blauwe bessentelers in Nieuw-Zeeland verwacht dat de verkoop deze zomer nog verder kan stijgen door de coronacrisis. 60% van de blauwe bessen wordt overigens geëxporteerd voornamelijk naar Australië en Azië.
Voor volgende week: Overzicht wereldmarkt uien