De kruisbes is een houtig kleinfruit dat waardevolle vruchten oplevert en steeds belangrijker wordt. De in vitro- vermeerdering van deze soort zou bij kunnen dragen aan de productie van virusvrij plantmateriaal en de introductie van nieuwe rassen kunnen versnellen. Wetenschappers van het Tuinbouwinstituut van Skierniewice (Polen) evalueerden de veldprestaties en genetische stabiliteit van microvermeerderde planten (MP's) van vier kruisbesrassen: Captivor, Hinnonmaki Rot, Invicta en Resika.
Voor het onderzoek werden de groeikracht en opbrengsten van MP's en planten die volgens de standaardmethode van het stekken (ST) werden vermeerderd, beoordeeld tijdens een veldproef. Er werd microscopische onderzoek naar het aantal en de lengte van de huidmondjes van de MP- en ST-planten gedaan. Twee DNA-gebaseerde technieken, geamplificeerd fragment lengte polymorfisme (AFLP) en microsatelliet (ISSR), werden gebruikt om de genetische stabiliteit van de MP-planten te evalueren.
"De resultaten wezen uit dat de in vitro-vermeerderingsmethode die in het onderzoek werd gebruikt geschikt is voor het vermeerderen van planten met een hoge genetische betrouwbaarheid," laten de onderzoekers weten.
Bij drie rassen, Captivor, Hinnonmaki Rot en Invicta, waren de groeikracht en opbrengsten groter bij MP-planten dan bij de ST-planten. Voor het ras Resika waren de meeste van deze parameters hoger bij de ST-planten. Microscopisch onderzoek wees uit dat de frequentie van de huidmondjes op de bladeren van MP-planten hoger was dan bij ST-planten. De AFLP-analyse gaf aan dat de genetische variatie van MP-planten varieerde van 0,35% bij Hinnionmaki Rot tot 2,12% bij Resika, terwijl de ISSR-analyse op een variatie van 0% wees in het geval van Hinnonmaki Rot en Resika tot 4% en 8,69% bij respectievelijk Captivator en Invicta.
"In ons onderzoek varieerde de mate van genetische variatie bij de microvermeerderde kruisbessenplanten per ras," benadrukken de onderzoekers. Bij gebruik van beide markersystemen was de genetische variatie het laagst bij Hinnonmaki Rot en het hoogst bij Invicta.
Bron: Danuta Wójcik, Aleksandra Trzewikand, Danuta Kucharska, 'Field Performance and Genetic Stability of Micropropagated Gooseberry Plants (Ribes grossulariaL.)', 2021, Vol. 11, 45.