"Het probleem met droge stelen is algemeen bekend in de druivensector," zegt Jan Lievens van UTE Applied Postharvest Technologies, "maar het is ook geheel te vermijden. Het uiterlijk van de druiven is dit seizoen nog belangrijker, omdat de verkoop langzamer verloopt en de druiven bij aankomst langer opgeslagen blijven."
Nul claims voor droge stelen op Berg River farm
Vorig jaar hielp zijn aanpak Pieter Badenhorst op Vendutiekraal Boerdery’s farm Leeuwenhoek, in de Berg River regio, om de kwaliteit van de droge stengels op hun druiven, op nul te zetten, ondanks de lange reizen naar hun afzetmarkt. Ook zijn broer Lucas Badenhorst, die in de Hexvallei een teeltbedrijf heeft, beheert het postharvestsysteem nu al enkele jaren met succes. Hij waarschuwt wel dat het niet alleen gaat om de aanschaf van de apparatuur. "Het systeem is geen wondermiddel, het is de hele aanpak die je moet toepassen," legt Lucas uit. De grote verandering in hun verwerkingsproces is dat de gesneden druiven vanuit de druivengaard binnen 20 tot 30 minuten worden voorgekoeld of gekoeld.
Jan geeft toe dat het niet altijd gemakkelijk is en dat het in de praktijk betekent dat het nodig is om veelvuldig van de druivengaard naar het pakhuis te rijden. Pieter zegt dat ze erin slagen om de druiven vanaf het verste punt van de druivengaard binnen een half uur te laten voorkoelen. Pieter is net vorige week begonnen met de nieuwe oogst. "Als je de goede resultaten ziet, worden de veranderingen die nodig zijn om de druiven binnen te halen vanzelfsprekend," merkt Lucas op.
In sommige delen van de Kaap kan het bijna 40°C zijn als de druiven worden geplukt, en er is een warme wind die over de kratten waait, versnelt het uitdrogingsproces, dus er wordt niet geoogst als het te warm is met Jan's systeem. Jan adviseert om te oogsten als de temperatuur tussen 18 en 28°C ligt. De druiven worden daarbij nooit onbedekt vervoerd op vrachtwagens. "Het heeft gewoon zin om het op deze manier te doen," merkt Pieter Badenhorst op, "om te voorkomen dat er vocht van de stengels verloren gaat."
Foto's geleverd door Jan Lievens
Steel droogt 15 keer sneller uit dan de druif
Tijdens de voorkoelfase wordt de veldtemperatuur verlaagd tot 95% relatieve luchtvochtigheid. "Dat is om het fruit te kalmeren tot de temperatuur van het pakhuis (17 - 22°C) en een relatieve luchtvochtigheid van 80%," zegt Jan. Het BIOTurbo-filter dat Jan installeert verwijdert bacteriën in de lucht; het is uitgebreid tot een systeem voor pakhuizen om muffe lucht en bacteriën te verwijderen en te zorgen voor voldoende luchtstroom, om het risico van Covid in packhouses te verminderen.
"Het is dit vroege stadium dat te weinig aandacht krijgt," zegt Jan, een feit dat hem verbaast. "Het is een manier van denken over hoe je met je gewas omgaat. Als je je druiven hebt gesneden, kun je in een paar uur tijd je hele oogst verliezen als het fruit te lang warm blijft. Alles hangt af van die laatste 5% van de oogst en ik vind het vreemd dat er niet meer aandacht aan wordt besteed."
"De steel droogt 15 keer sneller uit dan de druif," legt hij uit, "en hij bevat minder suikers, waardoor hij tegelijkertijd ook kwetsbaarder is voor koudeschade. In pakhuizen zal een te grote windsnelheid die over koelers wordt getrokken bij een lage relatieve luchtvochtigheid uiteindelijk resulteren in droge stengels."
"Zolang het fruit open is voor de atmosfeer, kunnen we een plan maken", zegt Jan. "En het zijn niet alleen de druiven, maar ook de bessen, appels en peren. Ik kan nog steeds iets doen om het fruit het gevoel te geven dat het deel uitmaakt van de moederplant. De timing van tussen de 20 en 30 minuten is cruciaal, evenals de voorkoelers waarbij we het op de temperatuur brengen waarop het gaat worden verpakt, terwijl de bacteriën in de lucht worden verwijderd."
Jan heeft de UTE-technologie ook op appelen geprobeerd in kamers met gecontroleerde atmosfeer. Hij levert 17% meer appelen aan het eind van twee maanden uit een kamer met het UTE-vochtigheidssysteem in vergelijking met een CA-ruimte.
Topfruit adviseert systeem te gebruiken
"Hij installeerde twee seizoenen geleden de naoogsttechnologie bij een van onze beste druivenproducenten in de West-Kaap," zegt Arnold Viljoen van fruit IP bedrijf TopFruit, "en de resultaten zijn echt spectaculair. De kwaliteit van het fruit is enorm verbeterd, zodanig dat wij bij TopFruit deze technologie aanbevelen aan alle telers die onze rassen planten."
Arnold voegt eraan toe dat het succes van een druivenproducent, in een wereld van groeiende volumes, steeds meer zal afhangen van de kwaliteit van de druiven bij aankomst en de houdbaarheid ervan, en dat dit soort technologie waarschijnlijk standaard zal worden in de sector.
Voor meer informatie:
Jan Lievens
UTE Umhwebo
+27 22 448 1002
sales@umhwebo.com
www.umhwebo.com