Op de Skal-website is een interview met directeur Nicolette Klijnhout gepubliceerd. Hierin gaat ze onder andere in op de online inspecties, waarbij ze concludeert dat de digitale inspecties zeker geen volwaardige vervanging zijn van de jaarlijkse fysieke inspectie. Ook gaat ze in op het feit dat Skal niet alleen certificeerder is, maar ook toezichthouder. "Waar het kán zijn we niet streng, maar zo vriendelijk en efficiënt mogelijk. Maar daar waar het moet zijn we streng en doortastend, om de consument te beschermen van biologische producten die niet voldoen aan de wetgeving."
Het vierde kwartaal van 2020 is al bijna halverwege, hoe vergaat het Skal in 2020?
2020 is natuurlijk voor iedereen een heel raar jaar, ook voor ons. Momenteel werken bijna alle kantoormedewerkers vanuit huis, ikzelf ook. Het is mooi om te zien dat we die omschakeling hebben kunnen maken, tegelijkertijd mis ik echt de informele momenten en het afstemmen face to face. Onze inspecteurs werken wél op locatie, met een streng coronaprotocol. Zolang er sprake is van een gedeeltelijke lockdown, blijven de inspecties op locatie plaatsvinden. Om een goed beeld te krijgen van de naleving van een biologisch bedrijf, is een inspectie op locatie nodig.
Hoe kijk jij terug op de online inspecties die Skal heeft uitgevoerd in april en mei?
"Tijdens de volledige lockdown zijn we overgeschakeld naar online inspecties bij bedrijven met een laag risicoprofiel. Zo hebben we de voordelen, maar ook de nadelen van de volledige digitale inspecties ontdekt. De administratieve controle was goed te doen, maar de fysieke inspectie werd erg gemist. Het is belangrijk om productielijnen, voorraden en verpakkingen te kunnen zien bij vervaardigers en bijvoorbeeld de dieren en de weidegang bij veehouders. Onze conclusie is toch dat digitale inspecties een mooi onderdeel zijn van onze inspectie, maar zeker geen volwaardige vervanging van de jaarlijkse fysieke inspectie. In 2021 gaan we de digitale inspecties verder verkennen, met een focus op traceerbaarheid en massabalans."
Welk beeld heb je van de naleving van biologische bedrijven in 2020?
"In de naleving lijkt 2020 op de voorgaande jaren, het merendeel van de biologische bedrijven is erg nalevingsbereid. De meeste biologische bedrijven kiezen bewust voor bio en weten wat dat van hen vraagt. Ze staan achter de wetgeving en vinden het belangrijk hier aan te voldoen."
"Doordat we werken met een systeem van lichte, ernstige en kritieke afwijkingen op het niveau van de inrichting van bedrijfsprocessen, zijn afwijkingen vaak al hersteld voordat ze zo ernstig worden dat het relevant is voor de bio-status van een product. En dat is waar het om draait voor de consument: een betrouwbaar biologisch product.
Wat we al jaren zien is dat de import van biologische producten toeneemt en dat er risico’s zitten op niet-naleving bij de toe-leveranciers buiten Nederland. Van Nederlandse importeurs vraagt dat om alert te zijn op de betrouwbaarheid van de hele keten en het bemonsteren van bioproducten op de aanwezigheid van residuen. Het aantal meldingen van residuen, en dus het aantal onderzoeken dat Skal uitzet in de keten, neemt jaarlijks toe."
Hoe zou jij de stijl van toezicht van Skal omschrijven? Is Skal bijvoorbeeld streng genoeg?
"Het bijzondere aan Skal is dat we biologische bedrijven certificeren, maar er ook toezicht op houden. We zijn dus niet alleen een politieagent, maar ook een organisatie die de naleving bevordert door de bedrijven daarin te ondersteunen. Zoals gezegd, zijn de meeste biologische bedrijven in Nederland heel nalevingsbereid. Onze uitdaging bij deze nalevers is efficiënt certificeren en ze van de juiste informatie voorzien op het juiste moment. Deze bedrijven hebben geen strenge toezichthouder nodig, maar een vriendelijke en deskundige certificeerder. Dus waar het kán zijn we niet streng, maar zo vriendelijk en efficiënt mogelijk. Maar daar waar het moet zijn we streng en doortastend, om de consument te beschermen van biologische producten die niet voldoen aan de wetgeving."
Is het voor de consument niet beter als je elke inspectie aanvliegt alsof het een mogelijke overtreder betreft?
"Het is voor consumenten vooral belangrijk dat zij een betrouwbaar biologisch product kunnen kopen. Een product waarbij de producerende bedrijven voldoen aan de biologische wetgeving. Ik vind het de taak van een moderne toezichthouder om te werken met een goed risicomodel en met bijbehorend thematisch toezicht. Dus de focus van ons toezicht ligt bij de bedrijven die actief zijn in bijvoorbeeld een risicovolle subsector of die een risicovol product verhandelen. Vanaf 2021 krijgen biologische bedrijven die vallen in de categorie hoog risico dan ook twee jaarlijkse inspecties. Bedrijven met een laag risico, die al jaren goed naleven, zullen vanaf 2022 om het jaar door ons worden geïnspecteerd. We willen ons toezicht dus zo slim en effectief mogelijk inrichten."
Waar gaat Skal zich in 2021 op richten?
"In 2021 verbreden we ons toezicht door ook toezicht te houden op alle verkooppunten van biologische producten: webshops, maar ook fysieke winkels en marktkramen. Verder zijn we bezig met een verdiepingsslag bij de 10% hoog risicobedrijven. Bij deze bedrijven gaan we via een tweede jaarlijkse inspectie op basis van steekproeven nog verder inzicht krijgen in de traceerbaarheid van de (grondstoffen van) de biologische producten de zij in de handel brengen."
"Daarnaast blijven we gefocust op de import van biologische producten, daar controleren we stevig op via extra inspecties en monsternames bij importeurs."
"Op niveau van de samenwerkingen met andere toezichthouders en de RVO werken we achter de schermen aan koppelingen van systemen, denk hierbij bijvoorbeeld aan de perceelregistratie. We willen digitaal onze data slimmer aan elkaar koppelen. Door deze koppelingen worden onze inspecties in de toekomst niet alleen efficiënter, maar ook slimmer."
Voor meer informatie: info@skal.nl en www.skal.nl
Bron: Skal