De Spaanse provincie Huelva bereidt zich voor op een nieuw zachtfruitseizoen na nog niet helemaal te zijn bekomen van de voor de sector moeilijke periode tijdens de eerste coronagolf. “Een paar dagen geleden hebben we de aanplant van de aardbeien afgerond”, legt Rafael Domínguez uit, manager van de branchevereniging Freshuelva die zowel telers als afzetbedrijven vertegenwoordigt. “We hebben nog geen exacte cijfers, maar alles wijst erop dat het huidige aardbeienareaal min of meer overeenkomt met dat van vorig jaar. Voor sommige rassen verwachten we zelfs een lichte inkrimping”.
"In tegenstelling tot vorig seizoen heeft het dit jaar op het juiste moment geregend", zegt Rafael. “Oktober 2019 was erg warm en dat veroorzaakte toch wel problemen tijdens de aanplant. Heel wat zaailingen stierven af en dat leidde tot een afname van de totale productie. Afgelopen maand heeft het niet alleen goed geregend, de temperaturen waren ook normaal voor de tijd van het jaar, precies wat de planten nodig hebben tijdens hun eerste dagen. Dit jaar moeten we dus veel minder planten vervangen."
"Bij de frambozen is het areaal van de winterrassen afgenomen. Vermoedelijk zullen we dus minder kilo’s oogsten de komende maanden", legt hij uit. "Men is nu ook bezig met de wortels van de lenterassen in de grond aan het steken, maar we hebben nog geen precieze informatie over het areaal."
"Van de blauwe bessen verwachten we wel meer hoeveelheden dit jaar. Dat heeft te maken met de toename van de opbrengst per plant van de jonge aanplanten die nu hun derde productiejaar ingaan", zegt Rafael. "Bramen worden geteeld op 150 hectare in onze provincie, net als vorig jaar”.
Opnieuw beperkende maatregelen in Europa
Dit jaar heeft ook de zachtfruitsector van Huelva zich overweldigd gezien door een nog nooit eerder meegemaakte situatie. De uitbraak van het coronavirus in maart en de beperkte bewegingsvrijheid leidden tot een tekort aan arbeidskrachten in de provincie. Daarnaast was ook de markt verstoord door enerzijds de sluiting van verschillende belangrijke afzetkanalen voor dit fruit, zoals de horeca en de weekmarkten, en door anderzijds een veranderend consumptie-gedrag in Europa.
"Hadden we de vooropgestelde aardbeienvolumes gehaald, dan zouden we met voorraden te maken hebben gehad die we niet kwijt konden raken vanwege de coronacrisis", legt Rafael Domínguez uit. “Overal in Europa worden er weer beperkingen opgelegd. Hopelijk kunnen de maatregelen weer versoepeld worden tegen de tijd dat ons seizoen begint, namelijk met Kerst. Vanaf de laatste week van het jaar gaat het voor ons dan crescendo.”
Brexit, de dreiging komt dichterbij
Zachtfruit zal naar alle waarschijnlijkheid een van de producten zijn die onderhevig zijn aan importtarieven wanneer het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat op 1 januari 2021. “Destijds kondigde het Verenigd Koninkrijk al aan dat de tarieven voor aardbeien zouden stijgen tot 10% en voor frambozen, bramen en blauwe bessen zou dat 8% worden”, diept Rafael op. "We hebben het over een land dat onze belangrijkste markt voor frambozen is. Een derde van onze productie gaat naar het VK. Na Duitsland is het ook het belangrijkste afzetgebied voor onze blauwe bessen en de derde grootste afnemer van onze aardbeien."
Dergelijke importheffingen zouden de balans kunnen doen doorslaan in het voordeel van de concurrenten van Spanje, die wel worden vrijgesteld van tarieven. “Via het ministerie van Landbouw hebben we de Europese Unie om compenserende maatregelen gevraagd gezien de impact die deze tarieven op de zachtfruitsector zullen hebben. We denken daarbij aan meer flexibiliteit bij de uitvoering van de operationele programma's voor het komende seizoen, zoals het catalogeren van de planten als input. We hebben het ministerie ook gevraagd om werk te maken van het aanboren van nieuwe markten”, besluit Rafael.
Freshuelva zal in de komende dagen reeds beschikken over meer precieze cijfers van het areaal zachtfruit voor het seizoen 2020/2021.