Koelkasten worden steeds slimmer, praktischer en zuiniger. Onjuist gebruik van de koelkast kan echter nog steeds leiden tot onnodige voedselverspilling.
In aanloop naar de Verspillingsvrije Week deed BCC onderzoek naar het koelkastgebruik in Nederland; weten we eigenlijk welke (en hoe) producten in de koelkast bewaard moeten worden, en wat de ideale koelkasttemperatuur is?
Ruim helft koelkasten te warm afgesteld
Hoelang gekoelde producten goed blijven, hangt onder meer af van de temperatuur in de koelkast. De ideale temperatuur om je koelkast op in te stellen is 4°C. Vooral vlees is bij die temperatuur het langst veilig houdbaar, dan wordt de groei van bacteriën en schimmels het meest geremd.
Uit een enquête* door BCC blijkt dat 56% van de Nederlanders de koelkast echter op een te hoge temperatuur heeft ingesteld. Bij 19% is dit zelfs 7°C of hoger; een temperatuur waarop de listeria-bacterie zich bijvoorbeeld tweemaal zo snel vermenigvuldigt als bij 4°C.
Wat hoort er in de koelkast?
Het is echter niet zo dat alle producten per definitie in de koelkast bewaard moeten worden. Rond de 4°C kan bij sommige groenten- en fruitsoorten bijvoorbeeld lage temperatuurbederf optreden. Dit geldt onder meer voor niet-aangesneden mango’s en avocado’s, die opvallend genoeg door een kwart van de Nederlanders toch in de koelkast worden bewaard. Appels en tomaten liggen zelfs nóg vaker op de verkeerde plek.
Appels blijven tot wel drie weken langer goed wanneer je ze in de koelkast bewaart in plaats van in een fruitschaal. Tomaten kun je juist beter buiten de koeling bewaren: een tomaat in de koelkast verliest namelijk snel zijn smaak.
Het valt overigens op dat mannen aanzienlijk vaker denken dat producten in de koelkast bewaard moeten worden. Zij gebruiken de koelkast 14% vaker als bewaarlocatie van versproducten.
Houdbaarheidsdatum
Bij het bepalen van de houdbaarheidsdatum van een product wordt altijd de correcte bewaarlocatie als uitgangspunt genomen. Bewaren op een verkeerde plek kan daar dus invloed op hebben. Er bestaan twee soorten houdbaarheidsvermelding: Ten minste Houdbaar Tot (THT) en Te Gebruiken Tot (TGT).
Een THT-datum staat op producten die niet snel bederven en vaak ook na de vermelde datum nog veilig te eten zijn. Hierbij geldt: kijk, ruik en proef na de datum of het nog lekker is.
Een TGT-datum staat op bederfelijke producten. De TGT-datum is de laatste dag waarop het nog veilig is om het product te eten. Gebruik producten met een TGT-datum uiterlijk op de vermelde datum, of vries ze voor deze datum in.
Nog lang niet iedereen is hiervan op de hoogte, want van de respondenten geeft 27% aan dat zij producten direct na het verstrijken van een TGT-datum weggooien. Bij producten met een THT-datum wordt 19% direct weggegooid.
Doorgaans gebruiken consumenten verschillende manieren om de kwaliteit én versheid van voedingsproducten te bepalen. Bij groenten en fruit wordt door acht van de tien consumenten het product beoordeeld op kleur.
Invriezen
Invriezen kan de houdbaarheid van een voedingsproduct aanzienlijk verlengen. Negen op de tien consumenten vriest wel eens iets in, met name vlees. Opvallend is wel dat meer dan een derde van de Nederlanders niet weet hoelang zij hun ingevroren vlees en vis kunnen bewaren.
Helft maakt maandelijks schoon
In 49% van de Nederlandse huishoudens wordt de koelkast minimaal eens per maand schoongemaakt. Bijna 17% maakt de koelkast zelfs één of meerdere keren per week schoon.
Over het algemeen wordt aanbevolen om een koelkast eens per twee à drie maanden grondig schoon te maken. Ongeveer 14% haalt dit niet en geeft de koelkast ieder half jaar aan een goede schoonmaakbeurt. Nog eens 5% maakt de koelkast slechts één keer per jaar (of nog minder vaak) schoon.
Alles op z’n plek
Driekwart van de Nederlanders legt producten in de koelkast bewust op een bepaalde plek. Over de meeste producten zijn we het wel eens: groenten en fruit in de lade, melk en yoghurt in de deur en vlees onderin de koelkast. Alleen de kaas blijkt niet echt een vaste plek te hebben. Die wordt vaak bovenin (44%), onderin (38%) of in een lade (15%) gelegd.
Bron: BCC