Tholen – Het coronavirus heeft wereldwijd gezorgd voor een verandering in het consumptiepatroon. Zo werd er o.a. meer citrus gegeten door de consument. In de eerste twee weken van de pandemie zorgde dat voor een enorme push op de markt. Vooral voor perssinaasappelen is het nu paniek. De prijs voor een karton heeft de 20 euro al aangetikt en de verwachting is dat de prijs tussen 18 en 20 euro zal blijven liggen voor de goede maten. “Veel paradigma’s over de citrusprijzen zijn zo op de Europese markt de afgelopen maanden gebroken,” vertelt Andres Ribas van Oosterom, MD van FruitOne Europe.
Andres Ribas van Oosterom, MD van FruitOne Europe
Na de enorme push op de markt, die ontstond rond de uitbraak van de pandemie, is er nu sprake van stabilisatie waarbij, afhankelijk van de variëteit, een groei in de vraag is van tussen de 20-40% (gemiddelde van alles soorten citrus). Want van paniek was er wel even spraken bij de retailers in Europa. “In een tijdsbestek van twee weken zagen de supermarkten de vraag immers explosief stijgen naar mandarijnen, sinaasappelen, grapefruit en citroenen dat er opeens sprake was van paniekvoetbal. De programma’s moesten worden ingevuld, dat was op het moment het enige wat telde.”
Grote volumes in eerste weken
“De coronapandemie brak los in Europa op het moment dat het noordelijk halfrond net klaar was met de meeste citrusvariëteiten, zoals bijvoorbeeld de mandarijnen, grapefruits, hand- en pers sinaasappelen. Bovendien waren er ook minder volumes van het noordelijk halfrond. Het zuidelijk halfrond had toen alle ruimte. De exporteurs gingen opeens allerlei verschillende kwaliteiten aan variëteiten naar Europa verschepen om maar aan de vraag van de markt te voldoen maar met teveel volumes. Veel van de variëteiten waren soms gericht op de afzet in de horeca of foodservice maar deze lagen stil vanwege het coronavirus, dus het was de retail die het meest moest absorberen en die nam niet alles af...”
Mandarijnen
“Voor het ene product betekende dat een overaanbod op de Europese markt zoals voor citroenen en mandarijnen. Er werd teveel gestuurd en ook buiten de specificaties van de retail. Ik heb prijzen voor citroenen en mandarijnen van meer dan 2 €/kg naar onder de 1 €/kg zien dalen. Vooral bij de mandarijnen, daar was op een bepaald moment te veel voorraad van bepaalde variëteiten die niet zo aantrekkelijk meer zijn voor de consument en niet voldoende de weg naar de grote retailers hebben kunnen vinden. Deze werden daardoor te vaak op de vrije markt in grote volumes tegen een veel te lage prijs verkocht. Op dat moment (week 26) kwamen tegelijkertijd de premium variëteiten als Nadorcott, Orri en Tango binnen en die hadden bij de consument de voorkeur ten opzichte van de clementines, nova’s, valley gold, etc.”
Tango
“Niets kan bovendien op tegen de Tango en Nadorcott. Deze kun je immers niet stoken en is dus altijd lekker van smaak en lang houdbaar. Je ziet deze variëteit dan ook in steeds meer landen gestimuleerd en ook nog tijdens de warme zomermaanden. Het is immers een perfecte snack vanwege zijn smaak, hoge brix en mooie donkere oranje kleur. Bij FruitOne Europe doen we zelf steeds meer met deze variëteiten in programma’s met geselecteerde telers uit verschillende landen. Dus niet alleen onze grote volumes van Tango’s uit eigen productie in Zuid-Afrika maar ook van geassocieerde telers uit Zuid Afrika en Peru. Wat dat betreft zijn we binnen ons bedrijf de afgelopen tijd gegroeid op alle continenten en in diverse segmenten. We werken onder andere veel met dergelijke geassocieerde telers voor de beste kwaliteit en juiste waardes voor de Europese markt. Die programma’s zijn opgezet met het oog op de klant om hun de beste service en van de gewenste producten te voorzien.
Sinaasappelen
Voor de sinaasappelen is het een heel ander verhaal. “Op het noordelijk halfrond was er ook geen volume meer te vinden en dus had het zuidelijk halfrond hier alle ruimte. We hadden echter niet gedacht dat zulke hoge prijzen op de markt geaccepteerd zouden worden maar dat gebeurde toch. Andres wijst er op dat de industriële verwerking van sinaasappelen ook zijn invloed had op de markt voor deze variëteit. “Er was een flinke stijging in de consumptie van fruitsappen, Brazilië, grootste producent van sinaasappelen voor de productie van concentraat, had dit jaar 30% minder volume terwijl de vraag naar alle types sinaasappelsap gigantische groeide.”
Meer volume, maar wel over een langere periode
Volgens Andres dreigt de markt oververhit te raken voor sinaasappels. “De vraag is inderdaad flink gestegen in Europa, tot zo’n 40% in sommige Europese regio’s. Zuid-Afrika heeft ook zo’n 45% extra volume onze kant opgestuurd, soms zelf ten koste van andere markten. Dat is wel te begrijpen aangezien de Europese markt erg aantrekkelijk is. De Euro staat sterker ten opzichte van de Dollar en al helemaal ten opzichte van de Zuid-Afrikaanse Rand of Argentijnse Peso, de consumptie van verse AGF ligt daarnaast iets hoger dan in de rest van de wereld en omdat het overgrote deel van de markt gedomineerd wordt door de retail kan men werken met een betrouwbare partner die veel zekerheid kan geven. Maar als men ziet dat Zuid-Afrika uiteindelijk meer weken zal leveren is het maar de vraag of er inderdaad ook grotere aantallen per week meer geleverd zullen worden dit jaar… Zuid-Afrika zal zeker eerder stoppen met de sinaasappelexport dit jaar en gezien het huidige consumptiepatroon wordt dat zeker problematisch. We zien namelijk dat deze tegen hoge prijzen nog altijd worden verkocht en straks zullen er geen voorraden meer zijn. Die situatie zal zich doorzetten in de rest van het seizoen tot dat de Noordelijk halfrond met zijn eigen productie van perssinaasappelen begint. Medio november als vroegst.
Exportstop Argentinië
FruitOne is van oorsprong een Zuid-Afrikaans bedrijf. Toch haalt FruitOne Europe een groot deel van haar programma’s uit Zuid-Amerikaanse landen als Argentinië en Peru. Op 17 augustus werd door de Europese Commissie een citrusexportverbod uit Argentinië ingesteld vanwege de gevreesde Blackspot. Pure politiek noemt Andres het. “Citrus Blackspot waart al ruim 20 jaar rond op het Zuidelijk Halfrond, als het zo besmettelijk is voor citrusteelt in het Middellandse zeeklimaat dan was het allang in Europa gedetecteerd op de velden, maar dat is dus niet het geval. Een land als Spanje heeft echter baat bij deze beperkende maatregelen, vooral aan het begin en het einde van het seizoen als er een overlap is met het zuidelijk halfrond. Zuid-Afrika en Argentinië ondervinden hinder van deze fytosanitaire en politieke barrière die de EU opwerpt. Honderden miljoenen euro’s worden nu immers besteed aan protocollen en programma’s om toch te mogen exporteren. Dat terwijl de echte dreiging voor Europese Citrus producerende landen dichter bij huis ligt in hetzelfde seizoen, …Marokko en Egypte breiden elk jaar hun productie immers verder uit.”
Voor meer informatie:
Andres Ribas van Oosterom
Fruitone Europe
Bahialaan 100,
Rotterdam, NL
T: +31 107 630 330
mail@fruitone-europe.com
www.fruitone-europe.com