Op 13 augustus jongstleden besloot de EU de import van verse citroenen en sinaasappelen uit Argentinië door middel van een spoedprocedure tijdelijk te verbieden. Het verbod ging op zondag 16 augustus in en zal tot en met 30 april 2021 van kracht blijven.
Tot en met 30 juli werden er al 117 phytosanitaire ziekten, zoals Citrus Black Spot (Phyllosticta citricarpa), citruskanker (Xanthomonas citri) en citrusschurft (Elsinoë) aangetroffen in Argentijnse zendingen citrus en dan met name in citroenen. De situatie is veel ernstiger dan vorig jaar toen er maar 21 vondsten werden gemeld.
"Dit is een uitzonderlijk jaar wat betreft onderscheppingen. Er is een enorme stijging van het aantal gevallen van Citrus Black Spot, we zien zelfs een niet eerder vertoond recordaantal," zegt José Antonio Carcía, directeur van Ailimpo, de Interprofessionele Organisatie voor Citroenen en Grapefruit.
Het exportverbod op citroenen naar de EU, dat door Argentinië zelf op 1 juli werd ingevoerd, had niet het gewenste effect omdat er de voorbije weken zendingen sinaasappelen werden onderschept die eveneens aangetast bleken te zijn door Citrus Black Spot. In het kader van het nieuwe verbod, dat op 16 augustus inging, zal de EU begin 2021 een audit uitvoeren op het fytosanitaire garantiesysteem voor de citrusteelt in Argentinië. Afhankelijk van de bevindingen hiervan zal de EU besluiten om de einddatum van de importbeperkingen uit te stellen.
"De Europese Commissie heeft er te lang over gedaan om deze procedure in gang te zetten omdat het besluitvormingsproces helaas zeer traag en moeizaam verlopen is. Het Argentijnse citrusseizoen is feitelijk al over en het verbod daarom ook geen gevolgen hebben," zegt José Antonio.
Voor de manager van Ailimpo markeert het besluit een keerpunt in de export van Argentijns citrus naar Europa. "Er breekt nu een periode aan waarin Argentinië de Europese Commissie via SENASA tekst en uitleg zal moeten geven over wat er dit jaar is gebeurd. Dit zal een lang, technisch en wetenschappelijk overleg worden dat bedoeld is om de nieuwe toegangseisen voor Argentijns citrus in de EU te bepalen. De beschikbare gegevens wijzen er duidelijk op dat de importeisen zullen worden aangescherpt, zowel in het land van herkomst als op de plaats van bestemming."
De onderscheppingen werden in verschillende Europese havens gedaan, zoals in Spanje, Italië, Portugal, Nederland en Frankrijk. "Helaas voor Argentijnse citrusexporteurs is het een veelvoorkomend probleem. Hoewel Federcitrus een paar ongelukkige uitlatingen over de betrouwbaarheid van phytosanitaire inspecties in Spaanse havens heeft gedaan, en dan met name met betrekking tot de haven van Cartagena, moet men zich wel realiseren dat 50 van de in totaal 117 vondsten in deze haven werden gedaan. 67 onderscheppingen vonden dus in havens elders in Europa plaats en dat is drie maal zoveel als vorig jaar," legt José Antonio García uit. "Het is in ieder geval van belang dat de phytosanitaire controles in alle Europese havens worden goedgekeurd en op dezelfde wijze worden uitgevoerd."
De export van Argentijnse citroenen is volledig stil komen te liggen. Citroenen die na 1 juli 2020 zijn verladen, zullen niet meer worden geaccepteerd. Zendingen sinaasappelen zullen nog tot en met 4 september worden geaccepteerd. De EU zal Argentinië naar verwachting dringend verzoeken om alle zendingen die onderweg zijn naar havens in de EU per direct te tegen te houden.