GroentenFruit Huis heeft het coronacrisisteam recent opgeheven. Hopelijk voorgoed. Of dat werkelijk zo is, kan alleen de toekomst ons leren. Corona is voorlopig nog onderdeel van onze samenleving en een deel van onze leden ondervindt nog dagelijks de economische gevolgen. Drie maanden lang was Richard Schouten voorzitter van het coronacrisisteam van GroentenFruit Huis. Daarnaast nam hij deel aan diverse overlegstructuren in Nederland en Brussel. Als laatste in de serie 'Inkijkje in de werkzaamheden' blikt hij terug op de afgelopen drie maanden waarin een grote omslag heeft plaatsgevonden in doen en laten.
Richard Schouten
Direct na de eerste uitbraak van corona in Nederland heeft GroentenFruit Huis een crisisteam opgericht met daarin medewerkers vanuit alle werkvelden. Denk aan marktverruiming, voedselveiligheid, logistiek, arbeid en communicatie. Daarbij zijn de taken binnen GroentenFruit Huis zo verdeeld dat er ook aandacht bleef voor andere dossiers zoals duurzaamheid. Van de een op de andere dag werd thuiswerken gemeengoed. Alle randvoorwaarden voor thuiswerken, zoals online kunnen werken en vergaderen waren voor het grootste deel al aanwezig. Waar nodig hebben we dat snel in orde kunnen maken. Dat heeft ertoe geleid dat iedereen ook in die hectische eerste coronamaand volop zijn of haar steentje heeft kunnen bijdragen aan onze belangrijkste taak: analyseren van problemen en deze zo snel mogelijk inzichtelijk maken, kennis delen met onze leden en inzet in de lobby. We waren in staat te fungeren als aanspreekpunt en spreekbuis voor de sector.
Minder reistijd
Daarin zijn we goed geslaagd. Dit bleek onder andere uit de reactie van onze bestuursleden die zich positief hebben uitgelaten over de kwaliteit van informatievoorziening en de snelheid waarmee GroentenFruit Huis haar leden middels de website, webinars en speciale nieuwsbrieven van informatie heeft voorzien. Voor corona zette GroentenFruit Huis al voorzichtig haar eerste schreden op het gebied van digitaal vergaderen en kennis delen via webinars. Als gevolg van de gedwongen 'social distancing' heeft dit een enorme vlucht genomen. Noodgedwongen hebben we ook de voordelen kunnen ervaren van digitaal vergaderen en thuiswerken zoals het uitsparen van reistijd en minder files.
Aanpassen
Waar je kantoorwerkzaamheden gemakkelijk kan verplaatsen, gaat die vlieger niet op voor bijvoorbeeld oogst, verpakken, sorteren of orderpicken. Alle bedrijven hebben zich moeten aanpassen aan de 1,5 meter economie. In eerste instantie was het een zoektocht naar de mogelijkheden en onmogelijkheden hiervan. Onzekerheid en lange controles aan de grens maakte het werk voor chauffeurs, zeker tijdens de eerste weken van de crisis erg lastig. Gelukkig is al snel binnen Europa een 'Green Lane' gecreëerd voor vrachtauto's met levensmiddelen. Daarbij werd de garantie afgegeven dat de wachttijd aan de grens niet langer mocht duren dan 15 minuten. We hebben ons ook ingezet om in deze Green Lane ruimte te maken voor grondstoffen zoals uitgangsmateriaal en verpakkingen die vaak internationaal gesourced worden. Ook het openhouden van zoveel mogelijk verkooppunten voor groenten en fruit was voor ons belangrijk, zodat de consumenten op meerdere plaatsen hun inkoop konden doen.
Aanvullende regelingen
We hebben ons hard gemaakt voor regelingen en schaderegelingen die van toepassing zijn voor onze sector. Al snel na het afkondigen van de lockdown in Nederland, publiceerde de regering de NOW- regelingen voor ondernemers. Deze bood en biedt voor de tuinbouw echter onvoldoende soelaas. Het seizoenseffect en het feit dat je de productie van gewassen niet van de ene op de andere dag kan stopzetten, waren aanleiding om met de overheid in gesprek te gaan over aanvullende regelingen. Hierin trokken we samen op met andere belangenorganisaties in Greenports Nederland verband. Maar we spraken ook direct met onze eigen contacten bij het ministerie. Een succes was de goedkeuring van de garantieregeling voor leningen en de kredietverzekeringsmarkt voor de handel te ondersteunen. Hierbij hebben we nauw samengewerkt met VNO-NCW. Denk daarnaast aan een aantal fiscale en ondernemersfaciliteiten.
Teleurstelling
Binnen de voedingstuinbouw zijn bedrijven die zich hebben gespecialiseerd in de foodservice het hardst getroffen. Het is mooi om te zien hoe bedrijven de drive houden om ook in deze crisis weer sterker uit de strijd te komen. Maar we realiseren ons maar al te goed dat met name die bedrijven nog een lange weg te gaan hebben voor ze weer op hun oude niveau kunnen opereren. Vanuit GroentenFruit Huis zagen we, en zien nog steeds, behoorlijke omzetschade bij zowel telers als handelsbedrijven. Samen met de overige stakeholders binnen Greenports Nederland hebben we meegewerkt aan totstandkoming van het extra noodfonds voor de tuinbouw van 600 miljoen euro. Onze grootste teleurstelling zat in het feit dat de regeling niet alle bedrijven met omzetverlies in de voedingstuinbouw, vanwege de eis 'minimaal 75 procent levering aan foodservice', aanspraak konden maken op het noodfonds. Na een intensief lobbytraject is dit bijgesteld naar zestig procent. Een aantal bedrijven is hiermee geholpen, maar helaas hebben we moeten constateren dat anderen buiten de boot vallen. En dat is hard. Ik heb dit gevoeld als ongelijkheid tussen sierteelt en voedingstuinbouw. Als toelichting kregen we te horen dat het "een politiek besluit" was. Daar moeten we het dan mee doen.
Miljoenen bereikt
Trots ben ik op het resultaat van samenwerking zowel binnen het GroentenFruit Huis-team als met de leden. Hierdoor hebben we informatievoorziening naar onze leden kunnen optimaliseren met van uur tot uur updates in de liveblog op de website. Dankzij de spontane medewerking van een aantal leden hebben we heel snel de campagne 'Zorgt u voor elkaar? Zorgen wij voor uw groenten en fruit' kunnen lanceren. Dit bracht de hele groente- en fruitsector positieve energie en een goed imago, precies op het moment dat we het nodig hadden. De campagne werd ingezet om medewerkers in de sector een hart onder de riem te steken en consumenten gerust te stellen met betrekking tot de beschikbaarheid van groenten en fruit. Mede dankzij de beschikbaarheid van gratis zendtijd via de STER en een gerichte social media campagne hebben we miljoenen mensen weten te bereiken.
Inspireren
Al met al heeft de crisis ons doen beseffen dat een aantal zaken voorgoed is veranderd. De inzet van digitale ontmoetingen zal naar verwachting een definitieve plek veroveren in ons werk. Maar niet alle bijeenkomsten lenen zich hiervoor. Wat ons betreft, is het zeker gewenst om elkaar ook fysiek te ontmoeten om uitgebreider over onderwerpen te kunnen discussiëren en elkaar te kunnen inspireren. Het GroentenFruit Huis coronacrisisteam is ontbonden. Ik dank alle collega's voor hun inzet en doorzettingsvermogen in de afgelopen moeilijke maanden. Voor onze groenten- en fruitsector is een nieuw tijdperk aangebroken met nieuwe inzichten en werkwijzen.
Voor nu wens ik u een ontspannen zomer waarbij we onze leden verzekeren dat het GroentenFruit Huis-crisisteam indien nodig, direct weer in actie komt!
Voor meer informatie:
GroentenFruit Huis
+31(0)79 - 368 11 13
info@groentenfruithuis.nl