Tholen - Sinds de Corona-crisis grotere vormen begon aan te nemen, werd binnen GroentenFruit Huis een crisisteam opgericht, waarin alle aandachtspunten uit de keten aan tafel zitten, zoals transport, voedselveiligheid, arbeid, markttoegang en lobby naar de overheid. Het team komt dagelijks bijeen om acties af te stemmen en gezamenlijk ledenvragen te inventariseren. Dit team verzorgt dagelijks de communicatie met leden en zet acties uit richting overheid en andere stakeholders. Daarnaast wordt ook in tuinbouwverband opgetreden als Greenport Nederland, waarin naast GroentenFruit Huis ook partijen als banken, toeleveranciers en LTO vertegenwoordigd zijn. Richard Schouten zit het GroentenFruit Huis crisisteam voor en gaf ons een update van de stand van zaken.
Schade
"De schade bij onze bedrijven is nu al groot, met name bij de leveranciers van de foodservice. Zij spreken van 50-80% minder omzet. Stel dat er een lockdown komt, dan komen er nog veel meer bedrijven in de problemen. In Greenport-verband maken we ons dan ook samen met VNO NCW en MKB Nederland druk om de openstelling van regelingen voor het verstrekken van kredieten en schadevergoedingen. Het kan niet zo zijn dat er bedrijven failliet gaan door deze Corona-crisis. We zijn blij met het pakket maatregelen dat het kabinet ter beschikking heeft gesteld en gaan nu hard aan de slag met banken, overheden en autoriteiten om de mogelijke regelingen om te zetten in schadeformulieren. Op dit moment is interventie of niet kunnen oogsten nog niet aan de orde, maar er zullen wel specifieke teelten zijn waar dit voor kan komen. Daar zullen we de juiste instrumenten voor aandragen. Uiteraard kunnen bedrijven aanspraak maken op regelingen in het kader van arbeidstijdverkorting."
"Voor de dingen die gezamenlijk kunnen doen, treden we ook als tuinbouw gezamenlijk op richting overheden. Wat de groente- en fruitsector betreft doen we het zelf", verklaart Richard. "Hoofdzaak is om de voedselvoorziening nu op peil te houden. Die communicatie moet onderbouwd worden met cijfers en feiten. Daarvoor bellen we momenteel heel veel leden om kennis te vergaren en te luisteren naar de knelpunten, wat veel goede informatie oplevert. Arbeid, logistiek en leveringszekerheid hebben we hierbij als belangrijkste dossiers geformuleerd."
Arbeid
"De belangrijkste uitdaging bij de arbeid is om nu voldoende personeel beschikbaar te hebben. Dat begint bij de oogst, maar geldt ook voor de arbeid bij het sorteren en verpakken, in de snijderijen en in het transport. Zo hebben we een grote zorg over de inzet van seizoensarbeiders. Steeds meer grenzen gaan dicht en daar maken we ons grote zorgen om. Dat raakt ook de arbeidsmobiliteit. Binnen Europa moeten we geen grenzen krijgen. Het beschikbaar houden van arbeid wordt zowel in Den Haag als Brussel aan de orde gesteld. Daarover trekken we op met andere organisaties die dezelfde problemen ervaren", vertelt Richard.
Logistiek
Op logistiek gebied zetten we ons in om belemmeringen in het transport van groenten en fruit te voorkomen, zowel in de aanvoer vanuit de verschillende landen als de afzet. Containers lijken nog voldoende beschikbaar, maar ook in de havens is het een drukte van jewelste. Wij doen er alles aan om het papierwerk zoveel mogelijk te reduceren, zodat er zo min mogelijk vertraging ontstaat. In feite roepen we op tot een Green Lane voor groenten en fruit. Daarbij roepen we de overheid op om flexibel op te treden en dat zien we gelukkig ook gebeuren. Hiervoor hebben we korte lijnen met partijen als NVWA, KCB, Douane en het Havenbedrijf Rotterdam en we zijn blij hoe deze samenwerking verloopt", vertelt Richard.
Leveringszekerheid
"Er zijn veel onzekere factoren in de toelevering en afzetketen. Juist ook die toevoer vanuit de teler brengen we bij de overheid onder de aandacht. Supermarkten zetten momenteel veel meer product af dan gebruikelijk, terwijl de afzet van de foodservice afneemt. Wij pleiten ervoor dat alle verkooppunten voor groenten en fruit openblijven, dus ook de ambulante handel, speciaalzaken, boerderijverkoop en thuisbezorging. We zijn als cruciale sector aangemerkt en moeten dan ook alle afzetkanalen kunnen benutten", vertelt Richard.
"We onderhouden een goede relatie met de supermarkten, maar vragen ze wel begrip voor de extra kosten die er in de aanvoer bij teelt en handel nodig zijn. Het is redelijk dat hier ook een vergoeding voor komt. Je kunt die kosten niet alleen neerleggen bij de leverancier", besluit de voorzitter van het crisisteam.