Tholen – Er gelden in België vanaf gisteren strengere maatregelen om de verspreiding van het coronavirus verder in te dijken. Het is de bedoeling dat mensen zich tot 5 april niet meer verplaatsen, tenzij dat écht nodig is. Hoewel de maatregelen noodzakelijk zijn, treffen ze de hele economie en ook de AGF-sector blijft niet gespaard. De overheid heeft de agro-voedingsketen net als de zorg als een ‘essentiële sector’ gedefinieerd. Daardoor gelden maatregelen als de sluiting van bedrijven omdat de afstand tussen werknemers niet kan verzekerd worden niet voor deze sector. Al wordt alles in het werk gesteld om veilig werken mogelijk te maken. Maar sluiten van food service en horeca leidt ontegensprekelijk tot belangrijke gevolgen.
"In de aardappelsector zijn tot vandaag vooral de bedrijven die grootkeukens en fastfood bedrijven beleveren met aardappelen en frieten getroffen”, vertelt Romain Cools van FVPhouse en Belgapom.
“De (afhaal)frituren blijven open, het hamsteren (ook van verse aardappelen, bepaalde soorten verse groenten en fruit, diepvriesgroenten en –aardappelen en blikgroenten) gaat onverhinderd verder, ondanks de herhaalde oproepen om dit niet te doen, er is immers nog genoeg van alles en de voedingsketen werkt door.”
“Wat snacks als chips betreft is er een verlies van consumptie in cafés en dergelijke, maar ook voor dit product zijn de winkelrekken eerder leeg dan vol. Als de maatregelen nog lange tijd zullen aanhouden (wat te verwachten is) zal het wegvallen van het EK-voetbal, eventueel de Olympische Spelen, festivals en evenementen invloed hebben op de consumptie van bepaalde aardappelproducten”, aldus Romain. “Bij verse fruit en groenten voelen voornamelijk de bedrijven die leveren aan restaurants, grootkeukens en groothandel in catering de impact. De vraag naar fruit en groenten komt nu voornamelijk van de retail. Wat de bestellingen van verwerkte groenten betreft is er een daling in de afname van grootcateraars, scholen en ziekenhuizen. Zij nemen immers niets tot zeer weinig nog af, maar dit wordt gecompenseerd door een verhoogde afname van de retailers.”
“Lange termijneffecten zijn nog niet in te schatten”
“Het is nog niet in te schatten wat de gevolgen op lange termijn zijn van deze crisis op de AGF-sector. Maandenlange andere leef- en eetgewoontes kunnen wellicht langer impact hebben op het consumptiegedrag van de mensen. Maar ik kan me evengoed voorstellen dat eens de zaken normaliseren mensen snel hervallen in oude gewoonten”, vervolgt Romain. “Ik vermoed wel dat men op een andere manier naar het debat rond de impact op klimaat zal kijken dan voorheen. De essentiële nood van de beschikbaarheid van goed voedsel zal wellicht opnieuw meer prioritair worden. Dit zal wel een tijdje nazinderen. Het is op dit ogenblik ook nog niet duidelijk welk de financiële invloed zal zijn van de coronacrisis op het budget van overheid en gezinnen, maar dat dit heel veel geld zal kosten is ook duidelijk. Misschien zal de consument zich terug zal wenden tot goedkoper en gezond basisvoedsel en de duurdere luxeproducten tijdelijk wat meer laten liggen?”
AGF-sector als essentiële sector
FVPhouse is de backoffice van de drie federaties Belgapom, Vegebe en Fresh Trade Belgium. “Via het sterke netwerk hebben we toegang tot alle kanalen van de regionale, federale en Europese overheid. Het is onze opdracht om de stand van zaken in onze bedrijven onder de aandacht van de overheid te brengen. Het is opvallend hoe snel men bijvoorbeeld de rol van handel en toelevering in de agro-voedingsketen vergeet. Zo hebben we op maandag via onze online contacten met Fevia tot middernacht tussengekomen bij de overheid om ook deze belangrijke sectoren in de lijst van de essentiële sectoren als bijlage bij het recente ministerieel coronabesluit toegevoegd te krijgen. Dit is cruciaal, want dit resulteerde in het feit dat de verplichte maatregelen van social distance en verplicht thuiswerk gelden niet voor deze essentiële sectoren zoals de medische sector, de veiligheidsdiensten en de agro-voedingssector”, vervolgt Cools.
Vragen over de grenssituatie
“Daarnaast sturen we dagelijks een nieuwsbrief met alle nieuwe maatregelen voor onze bedrijven, zowel op wettelijk vlak als op de werking van de keten (bijvoorbeeld wat met de audit van certificaten, hoe communiceren met uw personeel, hoe verspreiding van het virus voorkomen.). We helpen onze bedrijven ook met al hun vragen – ook al werken we nu allen van thuis uit – en luisteren ook naar al hun suggesties, wat even belangrijk is. Het zijn drukke dagen, dat kan je wel stellen”, aldus Romain.
“Onder onze leden is vooral de grensproblematiek aan de orde. Frankrijk is een belangrijke partner en de daar genomen maatregelen zijn niet identiek aan deze in België. We krijgen verder ook vragen rond het mogelijk activeren van technisch werklozen, een regeling voor seizoensarbeid en ook heel praktische vragen over implementatie van maatregelen op de werkvloer. Tot slot groeit ook de onzekerheid op de grondstofmarkten en de aardappelsector is bij uitstek hiervoor gevoelig. ”
Crisisteam
Om zo goed als mogelijk in te spelen op de huidige situatie heeft FVPhouse onmiddellijk een crisisteam ingezet. “Ons netwerk met de federatie van de voedingsindustrie Fevia, de unie van de KMO’s UNIZO en onze Europese federaties zorgen ervoor dat we bliksemsnel kunnen reageren en antwoorden geven. De samenwerking met de andere federaties uit voedingsketen is ook optimaal. Er is veel energie en solidariteit om samen deze ‘oorlog te overwinnen’ zoals Macron terecht stelde. Als directeur van FVPhouse probeer ik binnen ons gemotiveerd team de dingen te coördineren”, stelt Romain, “Nu we zoals gezegd van thuis uit werken is dit niet eenvoudig, maar via mail en de zoom conference tool lukt dit wel.”
“Onder onze leden heerst er wat angst dat en op termijn een tekort zal zijn aan werknemers in de AGF-sector. Het zijn veelal arbeiders uit Centraal- en Oost-Europa die ofwel niet kunnen overkomen of bang zijn om dit te doen. Er moet gezaaid, geplant en gepoot worden. Een plant die nu niet tijdig geplant wordt zal ook geen vruchten kunnen dragen. Binnenkort moeten de eerste groenten geoogst worden, niet alleen hier in België, maar soms in het buitenland. Denken we maar aan het dorsen van de erwten in Portugal dat normaal door onze mensen gebeurt. Het is onzeker of zijn gemakkelijk in Portugal geraken”, besluit Romain.
Voor meer informatie:
Romain Cools
Nele Cattoor
Veerle van der Sypt
FVPhouse
+32(0)9339 12 52
info@fvphouse.be
www.fvphouse.be