Op de aardappelmarkt in Europa is er nu duidelijk een verschil te zien tussen Noord en Zuid. In de landen waar het Coronavirus/Covid-19 om zich heen slaat, rijst de vraag de pan uit maar vooral naar lokale producten. Zo is de vraag in Italië aan het begin van de epidemie korte tijd verdrievoudigd en kunnen de Spaanse telers de vraag nauwelijks bijhouden. In Nederland, België en Duitsland is het dan weer rustig op de markt en dat zorgt dat de prijzen onder druk staan. Door de neerslag in de afgelopen periode zijn de aardappelen in de Benelux nog niet gepoot.
Op de Noord-Amerikaanse markt is er vooral onzekerheid over de bestaande voorraad aardappelen voor de markt terwijl in Oceanië de weersomstandigheden zorgen voor een lagere opbrengst per hectare. In China zijn de prijzen hoog voor aardappelen door de krappe voorraden en handel die belemmerd wordt door het Coronavirus.
Nederland: Rustige aardappelexport, prijzen staan onder druk
In de Nederlandse tafelaardappelenexport is het momenteel maar rustig. "De landen die we normaal bedienen hebben voldoende aanbod", vertelt een exporteur. "Iedere verpakker die je spreekt, heeft het rustig. De consumptie is lager en het coronavirus werkt daaraan ook niet mee. Wij hebben best wat exportklanten in de foodservice, horeca en toeristische sector en die hebben minder klandizie omdat mensen thuis blijven.”
Dat zorgt ervoor dat de prijzen onder druk komen te staan. "Agria's koop je nu wel voor 19/20 cent. De prijs van de consumptieaardappelen ligt daar net onder, maar als je 15 cent biedt, dan krijg je ze momenteel ook. De vraag is er gewoon niet en iedereen wordt een beetje zenuwachtig", vervolgt de exporteur.
"Ook de importaardappelen zorgen niet voor druk op de markt. De eerste Egyptische zijn op de markt, maar de volumes zijn beperkt en ook die prijzen liggen op een laag niveau. De natte omstandigheden op het land zorgen ook nog niet echt voor stemming. Die werkzaamheden starten vaak toch pas in april. Wel is men in Oost-Europa al aan het planten."
België: Nat weer maakt poten van aardappelen onmogelijk
De aardappelmarkt is vrij kalm op het moment. De prijzen zijn momenteel wat aan het dalen, omdat de vraag wat afneemt. Vanwege de zachte temperaturen deze winter bleef de vraag wat achter. De kwaliteit van de aardappelen is ondanks de droge zomer goed. Vanwege de grote hoeveelheid regen die de afgelopen weken is gevallen is de verwachting dat de telers voorlopig geen nieuwe aardappelen kunnen poten. Als het zo nat blijft is het mogelijk dat er langer oude aardappelen nodig zijn.
Duitsland: Start Egyptisch seizoen
Het aanbod aan binnenlandse bewaaraardappelen houdt vooralsnog gelijke tred met de vraag. De afzet verloopt weliswaar rustig, toch is men over het algemeen tevreden met de huidige marktsituatie. Naast de binnenlandse bewaar-aardappelen komt nu ook het importseizoen langzaam op gang. Onder meer Italië, Cyprus, Israël en Egypte bepalen nu het import-aanbod in de handel: “Tot voor kort was Israël marktleider, inmiddels heeft Egypte door de goede kwaliteit van het hoofdras Princess een goede positie op de markt kunnen veroveren”, aldus een importeur. Hoewel Duitse bewaaraardappelen steeds langer worden aangeboden en vroege aardappelen steeds vroeger op de markt komen, zijn met name de kleine premium aardappeltjes uit Egypte zeer populair in maart en april.
Oostenrijk: Goede afzet op binnenlandse markt
De binnenlandse afzet in Oostenrijk is na het massale ‘gehamster’ van de voorbije weken weer enigszins gestabiliseerd. De export is daarentegen zeer rustig: Het aanbod in de bewaring is rijkelijk. Door de stijgende temperaturen zijn echter met name de aardappelen in niet-gekoelde opslag niet al te lang meer houdbaar.
Frankrijk: Sterk verschil tussen Franse regio’s onderling
Het seizoen voor aardappelen verliep per regio verschillend in Frankrijk. In Champagne waren de volumes en de kwaliteit goed dit jaar maar andere regio’s hadden te maken met een late oogst en dat had zijn consequenties voor de kwaliteit. Voor sommige telers zal dit seizoen langer duren dan het vorige.
Italië: Coronavirus verdrievoudigde in de eerste dagen de vraag naar aardappelen
De verkoop van aardappelen is significant gestegen in de retail en de vraag is gegroeid vanuit de verwerkende industrie. Voor de groothandelsmarkten is de verkoop gedaald en de vraag van de horeca eveneens.
“Aan het begin van de Corona-epidemie in Italië, vooral in de eerste dagen toen mensen bang waren voor een quarantaine, heeft de paniek de hele bevolking aangezet om voorraden in te slaan,” vertelt een handelaar in Noord-Italië. “De vraag vanuit de retail verdrievoudigde. Daarna normaliseerde de situatie zich weer. We werken nu weer op een reguliere basis en zijn begonnen met de eerste export naar Zwitserland.” Rond het virus is er veel aandacht om het in te perken maar de bedrijven werken nog altijd door. “We voelen maar beperkt de impact van het virus,” vertelt de handelaar. “We kunnen verpakkingen en andere toebehoren gewoon bestellen zonder problemen en we blijven aardappelen in- en verladen. We blijven doorwerken om tekorten in de supermarkten tegen te gaan. We praten zelfs op zondag met kopers omdat aardappelen een veelzijdig product zijn en er een grote vraag naar is. 90% van de consumenten koopt de aardappelen pas in de laatste dagen van de week.”
In Sicilië is een week geleden de oogst begonnen van nieuwe aardappelen rond Syracuse met een goede, eerste verkoop. “In de laatste twee dagen echter werkten we maar beperkt,” vertelt een teler. “De toekomstig ziet er momenteel niet erg rooskleurig uit en er is een hoop onduidelijk.”
Spanje: Vraag naar aardappelen explodeert
Na de stille maanden in januari en februari steeg de vraag naar aardappelen de hoogte in toen het Coronavirus in Spanje werd gedetecteerd. Volgens een van de grootste Spaanse telers is het bijna onmogelijk om aan al deze vraag te voldoen.
Tot nu toe ziet het aardappelseizoen er positief uit wat betreft de prijzen. De gemiddelde prijzen zijn gestegen van 28 naar 35 eurocent per kilo op het veld voor de topkwaliteiten. Door de goede weersomstandigheden en milde temperaturen verwacht men de vroege aardappelen uit Murcia en Andalusië eerder dit jaar. Daarna volgt de oogst in de regio’s van Castilië-La Mancha en Castilië en León. Op het moment komen de aardappelen op de Spaanse markt uit Frankrijk (jaarrond voorraad), Egypte, Marokko en Algerije.
China: Hogere prijzen door kleine voorraad en trage handel
Momenteel is er een hoge prijs voor aardappelen op de Chinese markt. Dit komt niet alleen door het coronavirus, wat de transport bemoeilijkt en daardoor de handel vertraagt, maar ook omdat de voorraden wat minder zijn dit jaar. Daarom is er momenteel een hogere prijs voor de nieuwe aardappels die op de markt komen. Er zijn drie gebieden in China waar aardappels worden geproduceerd, momenteel komt de toevoer uit het zuiden van China. In mei komt er weer nieuwe toevoer uit het oosten.
Ook wordt er geëxporteerd, maar door het coronavirus gaat dat momenteel wat langzamer. Door de hoge prijs zijn de aardappelen minder aantrekkelijk op de internationale markt. In de komende maanden zal de prijs weer langzaam dalen en dan wordt er ook weer meer export verwacht.
Noord-Amerika: Onduidelijkheid over de omvang van de aardappelvoorraad
De aardappelvoorraden in de Noord-Amerika zijn krap maar het is onduidelijk hoe krap. De voorraden waren al beperkt sinds het begin van het seizoen. Vorst in de lente van 2019 had zijn invloed op de aardappelen. De opbrengsten per hectare waren significant lager en de maat van de aardappelen was veel kleiner dan normaal. In oktober was er opnieuw vorst in Idaho en daarmee werd 20-25% van de oogst in Idaho aangetast en had een grote invloed op de voorraden op de markt.
Momenteel is er veel onzekerheid over de inventarissen van de aardappelvoorraad op de markt. Het is onduidelijk hoe groot de geschikte voorraad van de aardappelen in de bewaring is. Dat heeft zijn invloed op de handel nu men voorzichtiger is met de verkoop, men wil immers aan het eind van het seizoen ook nog kunnen verkopen. Onzekerheid over het Coronavirus versterkt die onzekerheid nog eens. Gezien het volume van verkochte aardappelen is er ook een switch te zien in de retail in de laatste 30-90 dagen. Supermarkten willen alleen nog aardappelen in het schap leggen die ook snel weer worden verkocht.
Van de rode aardappelen zijn er nog maar weinig in voorraad maar ze zijn langer op de markt dan men had verwacht. Van de gele aardappelen zijn er al nieuwe voorraden beschikbaar en worden het snelst verhandeld. De voorraad van witvlezige aardappelen zullen deze maand uit de voorraad zijn en plaats maken voor de eerste nieuwe oogst in Noord-Florida. Voor de roodbruine aardappelen is er nog veel onzekerheid al worden er geen tekorten verwacht tot juli. De prijs voor deze laatste is wel 15-20% gestegen.
Australië: Droogte in Tasmanië
In 2019 werd 50.005 ton aan aardappelen geëxporteerd, dat is een toename van 10% terwijl de exportwaarde toenam met 4%. In Tasmanië kijken de telers echter aan tegen de droogste pootperiode voor aardappelen ooit terwijl het watermanagement een voortdurend probleem is. Het aardappel poten wordt echter niet gehinderd.
Nieuw-Zeeland: weersomstandigheden zorgen voor kleinere opbrengsten dit seizoen.
Het weer in Nieuw-Zeeland is nogal ongebruikelijk voor het huidige seizoen en dat heeft zijn effecten op de opbrengsten van aardappelen. Volgens sommige experts is het een van de moeilijkste periodes in 10-15 jaar tijd. De opbrengsten zullen vooral kleiner uitvallen in Pukekohe. In de Manawatu regio verwacht men een gemiddelde opbrengst. Het oogsten van het grootste deel van de oogst in Canterbury zal deze maand beginnen na af en toe extreem weer eerder dit seizoen.
Voor volgende week: Overzicht wereldmarkt sinaasappelen