"Onze ambitie is om van 'het Oostland' het meest aantrekkelijke tuinbouwgebied van Nederland te maken". In het ZON magazine blikken vicevoorzitter Peter van Bree (PvB) en Algemeen directeur Michiel F. van Ginkel (MvG) terug op het afgelopen jaar én kijken zij vooruit naar de uitdagingen in 2020.
Het afgelopen jaar stond voor een groot deel in het teken van de Klankbordgroep, die op verzoek van het bestuur werkte aan een advies over strategie, governance en financiën. Hoe kijken jullie terug op dat proces ?
(PvB) ‘Een buitengewoon intensieve periode, het is goed geweest dat we zo uitgebreid discussie hebben gevoerd en als telers onder elkaar goed naar de meningen van anderen hebben geluisterd. Wat niet wegneemt dat er voor mij best meer concrete zaken uit hadden mogen komen, want je hoopt natuurlijk op echte oplossingen.
Als bestuur zijn we zeer bewust ‘blanco vertrokken’ en hebben we de discussies niet willen beïnvloeden door vooraf ons eigen standpunt kenbaar te maken.’ (MvG) ‘Ten aanzien van de strategie was over het standpunt van bestuur/RvC als zodanig natuurlijk geen enkel misverstand, omdat ze die al eerder hadden goedgekeurd en vastgesteld. Maar dat het bestuur binnen de klankbordgroep voor een blanco start heeft besloten is uiteraard wel begrijpelijk.’
Zijn jullie tevreden met de uitkomst van de besluitvorming?
(PvB)’De uitkomst van de besluitvorming over ‘het geld’ was heel helder en daar moeten we als bestuur natuurlijk goed en zorgvuldig mee omgaan. Ten aanzien van de strategie is het in de klankbordgroep moeilijk gebleken om met zoveel verschillende telers (groot, klein, startend, gevestigd, tomaat, courgette, asperge enz.) tot een eenduidige richting te komen waarmee wij de directie een stuk houvast kunnen geven. Daarom is het goed dat we nu verschillende werkgroepen aan het oprichten zijn waarin wij met meer gelijkgestemde telers aan tafel zitten.’
(MvG)’Precies, en als telers en bedrijf daarin samen tot een optimale werkwijze komen versterkt dat uiteraard wel de uitvoering van je strategie.’
Besloten is de opbrengst van de verkoop van FPV niet deels in de regio te investeren?
(PvB)’Daar hebben we als bestuur zeker over gesproken, maar het was ons duidelijk dat daar -althans binnen de besproken 33 miljoen- op dit moment bij de leden geen draagvlak voor is. Maar even voor de duidelijkheid: we staan er als bestuur zeker voor open, maar niet van de nu gelabelde opbrengst van 33 miljoen. We moeten als regio samen kijken hoe we met alle partijen een bijdrage kunnen leveren, dáár moeten we energie in steken.’
(MvG) ‘In het begin is erover gesproken om een relatief beperkt bedrag te investeren, met name omdat er een sterke overtuiging is dat ZON en de regio elkaar kunnen versterken. Ik geloof dat het vanuit commercieel en strategisch oogpunt goed is om te investeren in de regio. Ik ben er van overtuigd dat de telers belang hebben bij een sterk ZON in een sterke regio. Als je daar in investeert, krijg je daar mijns inziens ook meer invloed in en wordt je positie ook landelijk gezien sterker.
Tijdens de algemene ledenvergadering is eigenlijk nauwelijks over een fusie gesproken, wel over samenwerking. Is ZON als partij nog groot genoeg om mee samen te werken?
(PvB)’Ja, wat mij betreft zeker, we zijn nog altijd een heel interessante partij. Maar we zullen eerst intern meer duidelijkheid moeten hebben alvorens we gaan kijken hoe en met welke partij(en) we zouden kunnen samenwerken.
(MvG)’Vergeet trouwens niet dat we natuurlijk op dit moment ook al samenwerken. We hebben Die Frischen, we hebben Top Zuid, we werken landelijk samen in onder meer FVO. Fusie is hoogstens een resultante, maar kan nooit een doelstelling als zodanig zijn. We hebben een prima uitgangspositie om in de toekomst te kijken naar verdere samenwerking, bij voorkeur in deze regio en anders daar buiten. Vanuit zowel marktmogelijkheden als ook kijkend naar mogelijkheden om kosten te delen.’
Als je denkt aan intensieve regionale samenwerking komen toch namen als Fossa Eugenia en Kompany naar voren, zou dat kans van slagen hebben?
(PvB)’Ik denk altijd vanuit kansen, maar het is in dit geval natuurlijk mede afhankelijk van hoe anderen in de wedstrijd zitten. Ik denk dat wij als ZON het absoluut zouden toejuichen als we hierover goed in gesprek komen.’
(MvG)’Als je praat over samenwerking liggen wat ZON betreft de grootste kansen hier in de regio. Onze ambitie is om van het Oostland het meest aantrekkelijke tuinbouwgebied van Nederland te maken of misschien wel van de Benelux. Dat lukt alleen maar als we beter samenwerken.’
Als je kijkt naar de manier waarop in België intensief met de klok wordt gewerkt, zou een samenwerking naar die kant misschien ook wel voor de hand liggen?
(PvB)’Wij zijn hier in Zuid-Nederland de enige partij met een serieuze klok, dus als je met je klok gaat samenwerken, dan kom je bijna vanzelf die kant op, dat is zeker geen vreemde gedachte.’
Hoe gaat het ZON lukken om meer areaal c.q.. leden binnen te halen, doen we dat op dit moment op de juiste manier?
(PvB) ‘We zijn net met projectgroepen voor onder meer klokverkoop en accountverkoop gestart. Als die weten te bereiken dat we voor telersgroepen meer maatwerk kunnen gaan leveren en we kunnen dat vervolgens uitdragen, is dat de beste acquisitie die je kunt bedenken. We moeten duidelijk maken dat telers hier kunnen kiezen en maatwerk krijgen.’
(MvG) ’Het zou goed zijn als we van onze eigen telers meer ambassadeurs kunnen maken. Telers praten nu eenmaal altijd gemakkelijker met telers.’
Vraag aan Peter: ben je als RvC lid en vicevoorzitter tevreden met de bestuurlijke structuur die de coöperatie nu heeft? Zo nee, wat zou anders moeten dan wel kunnen?
(PvB)’Het gaat er natuurlijk met name om dat je goed in contact en in gesprek blijft met je leden. Structuur is daarin mijns inzien sowieso niet bepalend voor succes. We hebben nu voor het eerst sinds lange tijd met succes leden betrokken bij de discussie over de toekomst van de Coöperatie en de laatste ledenvergadering heeft de hoogste opkomst gekend sinds jaren.
Als bestuur hebben we vorig jaar uitgesproken te streven naar een grotere ledenbetrokkenheid en daar hebben we nu zeker stappen gemaakt. Je kunt er over twisten of we als bestuur vooraf wat duidelijker aan de Klankbordgroep hadden moeten uitleggen waar ZON al mee bezig is en welke richting al gekozen is, maar achteraf is natuurlijk alles gemakkelijk. In zijn geheel genomen ben ik niet ontevreden.’
Wat gaat voor ZON dit jaar de grootste uitdaging worden?
(PvB)’Concreet invulling gaan geven aan de wensen van de leden, dat wordt de grote uitdaging. En zorgen dat we elke ledenvergadering hier minstens honderd mensen hebben zitten die kenbaar maken wat ze willen.’
(MvG)’Het bedrijf ZON moet gewoon verder blijven werken aan het succes van onze strategie, maar bij grootste uitdaging denk ik vooral aan de coöperatie. Die moet keihard trekken aan betrokkenheid en commitment van de leden, zodat we niet alleen horen wat leden niet goed vinden maar vooral ook wat ze van ZON verwachten. Hoe we ze kunnen ontzorgen bijvoorbeeld, hoe kunnen we die grotere binding gaan organiseren, dát zijn de zaken die op tafel moeten komen dit jaar.’
Bron: ZON Magazine